MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı ... vekili Avukat ... tarafından, davalılar ... ve diğerleri aleyhine 29/05/2012 gününde verilen dilekçe ile haksız şikayet ve haksız eylem nedeniyle manevi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 13/03/2020 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ve davalılar vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
Dava, haksız şikayet ve haksız eylem nedeniyle manevi tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ve davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, apartman görevlisi olarak çalıştığını, görevini eksiksiz olarak yerine getirdiğini, davalıların apartmana taşınması ile süregelen hakaret ve suçlamalara maruz kaldığını, ... 2. Sulh Ceza Mahkemesinin 2011/205 esas sayılı dosyasında yapılan yargılamada tanık olarak dinlenmesi ile davalıların kendisine kin gütmeye ve husumet duymaya başladığını, hakkında asılsız şikayetlerde bulunduklarını, bu nedenle tehdit ve hakaret suçundan yargılandığını ve beraat ettiğini, nihayetinde işten çıkarıldığını belirterek uğradığı manevi zararın giderilmesini istemiştir.
Davalılar; davacının, kendilerine yönelik olarak birçok taciz ve hakarette bulunduğundan şikayet haklarını kullandıklarını, ancak, cezalandırılması için yeterli delil elde edilemediğinden mahkemece beraatine karar verildiğinden bahisle davanın reddi gerektiğini savunmuşlardır.
Mahkemece; davalıların, şikayette bulunma ve dava açma haklarını kötüye kullandıkları, davacının kişilik haklarına zarar vermek ve toplum içinde küçük düşürmek amacıyla hareket ettikleri gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Şikayet hakkı, diğer bir deyimle hak arama özgürlüğü; Anayasa’nın 36. maddesinde; “Herkes, meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir” şeklinde yer almıştır. Hak arama özgürlüğü bu şekilde güvence altına alınmış olup; kişiler, gerek yargı mercileri önünde gerekse yetkili kurum ve kuruluşlara başvurmak suretiyle kendilerine zarar verenlere karşı haklarının korunmasını, yasal işlem yapılmasını ve cezalandırılmalarını isteme hak ve yetkilerine sahiptir.
Anayasa’nın güvence altına aldığı hak arama özgürlüğünün yanında, yine Anayasanın “Temel Haklar ve Hürriyetlerin Niteliği” başlığını taşıyan 12. maddesinde herkesin kişiliğine bağlı dokunulmaz, devredilmez, vazgeçilmez temel hak ve özgürlüklere sahip olduğu
belirtildikten başka, 17. maddesinde de, herkesin yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahip bulunduğu da düzenleme altına alınmış bulunmaktadır. Türk Medeni Kanunu’nun 24. maddesinde, kişilik haklarına yapılan saldırının unsurları belirtilmiş ve hukuka aykırılığı açıklanmıştır. 25.maddesinde ise, kişilik haklarına karşı yapılan saldırının dava yolu ile korunacağı açıklanmış, BK’nun 49. maddesinde ise saldırının yaptırımı düzenlenmiştir.
Hak arama özgürlüğü ile kişilik haklarının karşı karşıya geldiği durumlarda; hukuk düzeninin bu iki değeri aynı zamanda koruma altına alması düşünülemez. Daha az üstün olan yararın, daha çok üstün tutulması gereken yarar karşısında o olayda ve o an için korumasız kalmasının uygunluğu kabul edilecektir. Hak arama özgürlüğü, diğer özgürlüklerde olduğu gibi sınırsız olmayıp kişi salt başkasını zararlandırmak için bu hakkı kullanamaz. Bu hakkın hukuken korunabilmesi ve yerinde kullanıldığının kabul edilebilmesi için şikayet edilenin cezalandırılmasını veya sorumlu tutulmasını gerektirecek yeterli kanıtların mevcut olması da zorunlu değildir. Şikayeti haklı gösterecek bazı emare ve olguların zayıf ve dolaylı da olsa varlığı yeterlidir. Bunlara dayanarak başkalarının da aynı olay karşısında davalı gibi davranabileceği hallerde şikayet hakkının kullanılmasının uygun olduğu kabul edilmelidir. Aksi halde şikayetin hak arama özgürlüğü sınırları aşılarak kullanıldığı, kişilik değerlerine saldırı oluşturduğu sonucuna varılmalıdır.
Somut olayda, davacının haksız şikayet nedeniyle manevi tazminat talep ettiği eylemler bakımından davalıların eyleminin yasal şikayet hakkı kapsamında kaldığı ve emare olduğu anlaşılmakla istemin tümden reddine karar verilmesi gerekir. Davacının hakaret nedeniyle manevi tazminat talebi bakımından ise, ... 1. Sulh Ceza Mahkemesinin 2011/543 esas 2012/1852 karar sayılı dosyasında davalı ... hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği anlaşılmakla hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararları mahiyeti itibariyle hukuk hakimini bağlamayacağından ve dosya kapsamından da dava konusu eylem ispatlanamadığından davanın tümden reddi gerekirken yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru değildir. Kararın bu nedenle bozulması gerekir.
SONUÇ: Temyiz edilen kararın yukarıda açıklanan nedenlerle davalılar yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre davacının temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına ve davalılardan peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 19/10/2020 gününde oy birliğiyle karar verildi.