MAHKEMESİ : Gebze 1. İş Mahkemesi
TARİHİ : 28/04/2015
NUMARASI : 2013/351-2015/293

Davacı, davalı kurum tarafından gönderilen ödeme emrinin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava ödeme emrinin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece istemin davacının borç döneminde dava dışı derneğin yönetim kurul üyesi olduğu gerekçesiyle reddine karar verilmiş ise de, varılan bu sonuç usul ve yasaya aykırıdır.
Davanın yasal dayanaklarını oluşturan, 506 sayılı Yasa’nın 80/12. maddesinde; sigorta primlerini haklı sebepleri olmaksızın, birinci fıkrada belirtilen süre içerisinde tahakkuk ve tediye etmeyen kamu kurum ve kuruluşlarının tahakkuk ve tediye ile görevli kamu görevlileri mesul muhasip, sayman ile tüzelkişiliği haiz diğer işverenlerin üst düzeydeki yönetici veya yetkililerinin Kurum"a karşı, işverenleri ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olacakları, 5510 sayılı Yasa"nın 88. maddesinde de Kurum"un sigorta primleri ve diğer alacakları haklı bir sebep olmaksızın bu Kanun"da belirtilen sürelerde ödenmez ise kamu idarelerinin tahakkuk ve tediye ile görevli kamu görevlileri, tüzel kişiliği haiz diğer işverenlerin şirket yönetim kurulu üyeleri de dahil olmak üzere üst düzeydeki yönetici veya yetkilileri ile kanuni temsilcilerinin Kurum"a karşı işverenleri ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olacakları bildirilmiştir. Yerleşmiş Yargıtay uygulamaları ile öğretide kabul edildiği üzere "üst düzey yönetici" kavramından anlaşılan şirketin mali ve idari konularında tek başına emir ve tasarruf yetkisine sahip özel şekilde kendisine yetki verilen kişidir. Türk Ticaret Kanunu"nun 317. maddesine göre anonim şirketlerde şirketi yönetmek ve temsil etmek yönetim kuruluna aittir. Anonim şirkette primlerin ödenmesinden müteselsilen sorumlu üst yönetici ve yetkiliden söz edebilmek için primlerin tahakkuk ve ödenmesinde yetkili üst düzey yönetici olması, yönetim kurulu başkanı, başkan yardımcısı gibi unvan taşıması veya temsil ve ilzam yetkisine sahip yönetim kurulu üyesi olması gerekir.
Öte yandan süresinde ödenmeyen prim ve diğer Kurum alacaklarının bizzat Kurum tarafından cebren takip ve tahsil edilebileceği 5510 sayılı Yasa"nın açık hükmü gereğidir. Cebren tahsil ve takip esasları 6183 sayılı Yasa"da gösterilmiştir. 6183 sayılı Yasa"nın mükerrer 35. maddesinde asıl borçlu hakkında yapılan yasal takip ve araştırmalar sonucu kamu alacağının tahsil edilemeyeceğinin anlaşılması halinde yasal temsilcisine ödeme emri çıkarabileceği bildirilmiştir.
4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 85’inci maddesi ile 2908 sayılı Dernekler Kanununun 27’nci maddesi hükümleri uyarınca; derneklerin yönetim kurulları, derneğin yürütme ve temsil organlarıdır. Bu görevlerini, kanuna ve dernek tüzüğüne uygun olarak yerine getirmelidirler. Ayrıca temsil görevinin, yönetim kurulunca üyelerden birisine veya üçüncü bir kişiye devri de mümkündür.
Belirtilen yasal düzenlemelerden anlaşılacağı üzere, dernek niteliğindeki spor kulüplerinde; prim alacağının tahakkuk ettiği ve ödenmesi gereken dönemde, işverenle birlikte müteselsil sorumluluk koşulunun oluşması için kulübün “...temsil ve ilzama yetkili üst düzey yöneticisi veya yetkilisi...” durumunda olunması gereklidir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden ; Gebzespor Gençlik ve Spor Kulübü Derneği"nin 27/06/2014 havale tarihli yazısıyla davacının 23/01/2010 gün 40. yönetim kurulu asıl üyeleri arasında bulunmadığı (1 - 27 Kasım 2010 tarihleri arasında ); 27/11/201 gün 41. yönetim kurulu asıl üyeleri arasında (27/11/2010 ila 31/12/2010 tarihleri arasında) bulunduğunun bildirildiği; Kocaeli Valiliği İl Dernekler Müdürlüğü"nün 05/06/2014 tarihli yazısıyla da davacının dava dışı derneğin yönetim kurulu yedek üyesi olarak bildirildiği ancak yedek üyeliğin hangi tarihleri kapsadığının bildirilmediği dava dışı derneğin 2010/11-12. ayları arasında prim, işsizlik sigortası primi,damga vergisi ve gecikme zamları borçları ilgili olarak tevhitli 12.04.2013 tarih, 6422188 sayı ve 2012/21941, 2012/10300 ve 2012/10299 takip no lu ödeme emirlerinin 17/04/2013 tarihinde davacıya tebliğ edildiği, davanın 7 gün içinde açıldığı anlaşılmaktadır.
5510 sayılı Yasa"nın 88. maddesinde "... tüzel kişiliği haiz diğer işverenlerin şirket yönetim kurulu üyeleri de dahil olmak üzere..." denildiğinden, "şirket" haricindeki tüzel kişiliği haiz diğer işverenlerin yönetim kurulu üyesi; üst düzeydeki yönetici, yetkililer veya kanuni temsilcileri ile Kuruma karşı işverenleri ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulamayacaktır. Diğer bir deyişle, salt yönetim kurulu üyesinin 5510 s. Kanun ve 6183 s. Kanun"un mükerrer 35. maddesi gereğince müteselsilen sorumluluğu sadece şirketlere özgüdür. Belirtilen yasal düzenlemelerden anlaşılacağı üzere, dernek niteliğindeki spor kulüplerinde; prim alacağının tahakkuk ettiği ve ödenmesi gereken dönemde, işverenle birlikte müteselsil sorumluluk koşulunun oluşması için kulübün “...temsil ve ilzama yetkili üst düzey yöneticisi veya yetkilisi...” durumunda olunması gereklidir.
Somut olayda ; davaya konu borç dava dışı derneğe aittir. Dernek yönetim kurulu üyesi olan davacının, dava dışı derneğin borcundan dolayı sadece yönetim kurul üyesi olmasıyla sorumlu tutulamayacağı açıktır. Davacının dava dışı dernekle birlikte borçtan müteselsilen sorumlu tutulabilmesi için, temsil ve ilzam yetkisine sahip olup olmadığının, sayman veya parasal konularda imza yetkilisi olup olmadığının da araştırılması gerekmektedir.
Mahkemece, davacının anılan Gebzespor Gençlik ve Spor Kulübü Derneği"nin Yönetim Kurulu Üyesi olduğu ve 5510 sayılı yasanın 88.maddesi gereğince kendi dönemine ilişkin prim borcundan sorumlu olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmişse de; davaya konu ödeme emrine ilişkin prim ve damga vergisi borçlarının ait olduğu dönemde davacının Gebzespor Gençlik ve Spor Kulübü Derneği"nin yetkili üst düzey yöneticisi, temsil ve ilzam yetkisine sahip yönetim kurulu üyesi olup olmadığı anlaşılamamaktadır.
Mahkemece yapılacak iş; Gebzespor Gençlik ve Spor Kulübü Derneği"ne ait tüzükle, prim tahakkuku döneminde klüp sorumlularını belirten yönetim kurulu kararları, gelir-gider defterleri, karar defter ve tutanakları dâhil tüm bilgi ve belgeler getirtilerek, gerekirse bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle, davacının; 5510 sayılı Kanun"un 88. maddesi anlamında Gebzespor Gençlik ve Spor Kulübü Derneği"nin temsil ve ilzama yetkilisi olup olmadığının tereddüte yer vermeyecek şekilde araştırılıp tespit edilerek temsil ve ilzam yetkisine sahip yönetim kurulu üyesi olduğunun tespiti halinde bu süreler içinde kalan kamu borçlarından dolayı 88. madde kapsamında müteselsilen sorumlu olacağı belirlenerek hüküm kurmaktan ibarettir.

Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 13.10.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.