MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla)


Taraflar arasındaki kooperatif genel kurul kararının iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekilinin ortağı olduğu davalı kooperatifçe 07.06.2011 tarihli ihtarnameyle istenen ortaklık şartlarının gereklerine ilişkin belgelerin, 20.06.2011 tarihinde teslim edildiğini, 22.06.2011 tarihli yönetim kurulu kararı ile müvekkili hakkında verilen çıkarma kararı sonrasında yapılan başvuruya karşı kooperatifçe 18.07.2011 tarihinde müracaat edildiğinde çalıştırılacağına dair yazı verilmesine rağmen 02.08.2011 tarihli genel kurulda müvekkilinin çıkarılmasına karar verildiğini ileri sürerek, genel kurul kararının iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; davalı kooperatifçe, davacıya 07.06.2011 tarihli ihtarname ile kooperatif üyelik şartlarını taşıdığına dair belgeleri ibraz etmesi hususunda süre verildiği, davacı adına yük taşımacılığı yapmaya müsait aracı olmadığı, davacının kooperatife üyelik şartlarını taşımadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, kooperatif ortaklığından çıkarmaya ilişkin genel kurul kararının iptali istemine ilişkindir.
Davalı kooperatifin anasözleşmesinin 14/1. maddesinin 1 numaralı bendinde "10. maddede yazılı ortaklık şartlarını kaybedenlerin yönetim kurulu kararı ile ortaklıktan çıkarılacağı" ve atıf yapılan 10/1. maddenin 5 numaralı bendinde "Kooperatifin amacına uygun motorlu aracı bulunmanın kooperatife ortak olabilmek için şart olduğu" düzenlenmiştir. Dosya kapsamından, davalı kooperatifçe çekilen ve davacıya 13.06.2011 tarihinde tebliğ edilen 07.06.2011 tarihli ihtarnamenin 4 numaralı bendinde üyelik şartlarının taşındığına dair belgelerin 7 gün içerisinde ibrazının istendiği, verilen sürenin kısalığına rağmen davacı tarafça anılan ihtarnamedeki belgeler ek olarak gösterilmek suretiyle 20.06.2011 tarihli dilekçeyle ibraz edildiği, yönetim kurulunca, taşımacılık yapmak için gerekli belgesi ve aracı olmadığının tespit edildiği gerekçesiyle 22.06.2011 tarihinde davacının ortaklıktan çıkarılmasına karar verildiği, davacı vekilince müvekkilinin kooperatif haklarından yararlandırılması konusunda yapılan 04.07.2011 tarihli başvuruya karşı kooperatif vekilinin 18.07.2011 tarihli cevabi yazısında davacı hakkında ortaklıktan çıkarma kararı verildiğinden bahsedilmeksizin ve ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2007/143 E, 2008/346 K sayılı ilamı ile üye olduğunun tespitine karar verildiği belirtilerek, davacının müracaatının olmadığı ve aracı ile birlikte başvuru halinde ortaklık haklarından yararlandırılacağının belirtildiği, 02.08.2011 tarihli genel kurulda anılan yönetim kurulu kararı görüşülerek, onay anlamında, davacının da arasında bulunduğu bir kısım ortak
hakkında ortaklık kararlarının doğurduğu ve doğuracağı sonuçların yok sayılmasına ve ortaklıklarının geçersizliğine; 22.06.2011 tarih ve 036 sayılı yönetim kurulu kararı ve muhteviyatının kabul edilmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Dairemizin yerleşik uygulamasına göre, anasözleşmelerinde kooperatife ortak olabilmek için gereken nitelik ve şartların kaybedilmesi durumunun, çıkarma sebebi olarak düzenlendiği kooperatiflerde bu nitelik ve şartların kaybı hemen üyenin ortaklık sıfatını yitirmesi sonucunu doğuracak bir neden olarak kabul edilemez. Anasözleşmede ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nda anılan ortaklık koşulunu kaybedenler için ihraç öncesinde ihtar gönderilmesi öngörülmemiş ise de, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 27. maddesinde parasal yükümlülükleri için ihraç öncesinde aranan uygun süre verilmesi koşulunun da, kıyasen uygulanması gerekir. Bu uygulamanın YHGK"nın 27.04.2010 tarih ve 16-149 E, 212 K sayılı ilamında da açıklandığı üzere, hayatın olağan akışına, iyiniyet kurallarına ve kooperatifin amacına uygun olduğunun kabulü gerekir.
Bu durumda, ortağa kaybedilen ortak olma nitelik ve şartları anlaşılabilir bir şekilde açıklanarak, eksikliğin giderilmesi için öncelikle uygun süreyi içerir bir ihtar yapılması, bu süreye rağmen eksikliklerin tamamlanmaması halinde ihraç karar verilmesi gerekirken, ihtar yapılmaksızın ihraç kararı verilmesi TMK"nın 2. maddesindeki dürüstlük kuralına aykırılık teşkil ....
Somut olayda, yukarıda açıklanan ilke doğrultusunda ve fakat yetersiz süre içeren ihtarla bir kısım belgelerin sunulması davacıdan istenmiş ve davacı tarafça süresinde belgeler sunulmuşsa da, anasözleşmenin 10/5. maddesinde ""Kooperatifin amacına uygun motorlu araç bulunmak"" şeklinde yer alan üyelik şartlarından birine ilişkin bu koşulun, ""aracın maliki"" olma koşulunu içermediği, davacının da ileri sürdüğü gibi, araç kiralama yolu ile de bu koşulun gerçekleşebileceği de gözetilerek, kooperatifçe sunulan belgelerdeki eksiklik veya yetersizlikler belirtilip, uygun süre içeren ek ihtar çekilip, davacıya bir imkân daha tanınması gerekirken, özellikle ihraç konusunda alınan yönetim kurulu kararı anılmaksızın, davacının müracaatının olmadığı ve aracı ile başvuru halinde ortaklık haklarından yararlandırılacağı belirtilerek, ortak olma koşullarının varlığının bir anlamda benimsendiği anlamına gelebilecek nitelikte davadan önce verilen cevabi yazı sonrasında genel kurulda, yönetimin ihraç kararının doğru bulunması anlamında karar alınması TMK"nın 2. maddesindeki dürüstlük kuralına aykırı olmuştur. Bu durumda, mahkemece, 02.08.2011 tarihli genel kurulda, davacının ihracı konusunda alınan yönetim kurulu kararının doğru bulunmasına ilişkin kararın iptaline karar verilmesi gerekirken, yanılgılı gerekçeye dayalı olarak davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Öte yandan dosya kapsamından, davalı kooperatifin tam unvanının S.S. 63 No"lu ... Beldesi ..., Kamyoncular, Motorlu Taşıyıcılar Kooperatifi olmasına rağmen, gerekçeli karar başlığında unvanının eksik yazılmış olması da HMK"nın 297/1-b maddesine aykırı olmuştur.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 16.12.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.