20. Hukuk Dairesi 2015/4105 E. , 2015/2075 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
Taraflar arasındaki kadastro tesbitine itiraz davasından dolayı yerel mahkemece verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 20/06/2013 gün ve 2013/5004 - 7013 sayılı ilâmıyla davacı ..."in temyiz itirazlarının reddine, davalılar ... ve ............ ile müdahil ............nin temyiz itirazlarının kabulü ile bozulmasına karar verilmiş, yerel mahkemece, kararda maddi hata bulunduğu bu maddî hatanın düzeltilmesi istemiyle dosya Dairemize gönderilmiş olmakla ilâmdaki maddî hatanın düzeltilmesi gerekmiştir.
Hükümdeki yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hatalar, mahkemece re’sen veya taraflardan birinin talebi üzerine düzeltilebilir (HMK m.304/1). HMK m. 304/1 hükmü, 1086 sayılı Kanunun 459. maddesinin “İki tarafın isim ve sıfat ve neticei iddialarına mütaallik hatalar ve esas hükümdeki hesap hataları kendilerinin istimaından sonra mahkeme tarafından tashih olunur” şeklindeki birinci cümlesindeki düzenlemeye karşılık gelmekte olup, bu düzenlemeyle, karardaki açık hataların mahkemece re’sen veya taraflardan birinin talebi üzerine tashih edilebileceği esası getirilmiştir.
HMK m. 304’e göre düzeltilebilecek “yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hatalar”, olayın gelişinden ve dosyanın incelenmesinden bir maddî hata olduğu kolayca anlaşılabilen ad veya soyaddaki harf hataları, rakamlardaki eksik yazımlar vs. hatalardır. Tabir-i diğerle, hükümlerin tashihi yoluna, tarafların kimlik bilgilerindeki hatalarla, yazı, hesap ve diğer açık ifade hatalarının mevcudiyeti hâlinde başvurulabilir.
Tashihin nasıl yapılacağı ise, HMK m.304/2’de belirtilmiştir. Buna göre, tashih kararı verildiği takdirde, düzeltilen hususlarla ilgili karar, mahkemede bulunan nüshalar ile verilmiş olan suretlerin altına veya bunlara eklenecek ayrı bir kâğıda yazılır, imzalanır ve mühürlenir.
Hükümdeki yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hataların (maddî hataların) düzeltilmesi, hükmün icrasına (yerine getirilmesine) kadar istenebilir.
HMK m. 304’de söz konusu olan düzeltme (tashih), hüküm verildikten sonraki dönemde, hükümdeki yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hataların (maddî hataların) düzeltilmesidir. Hükümden önceki dönemde maddî hataların düzeltilmesi, HMK m. 183 hükmü uyarınca yapılır. Buna göre, hükümden önceki dönemde, tarafların veya mahkemenin dava dosyasında bulunan belgelerdeki açık yazı ve hesap hataları, karar verilinceye kadar düzeltilebilir. Taraflardan birinin yazı veya hesap hatasını düzeltmesi sonucu yargılama uzamışsa, yargılama giderlerinin belirlenmesinde bu durum da dikkate alınır.
Kanun yolu incelemesinde, esas yönünden kanuna uygun görülen hüküm, tarafların kimliklerine ait yanlışlıklarla, yazı, hesap veya diğer açık ifade yanlışlıklarından dolayı bozulamaz; hüküm, bu maddî hatalar düzeltilmek suretiyle onanır (m. HMK 370/3; HUMK m. 438/8). Kural olarak, her mahkemenin kendi kararındaki maddî hataları düzeltmesi gerekir ise de, Yargıtay’ın temyiz incelemesi sonucunda karardaki maddî hataları düzelterek onama yetkisi de, “hükümlerin tashihi” kurumunun somut planda bir uygulanma şeklini oluşturmaktadır.
Hükümdeki yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hataların (maddî hataların) düzeltilmesine ilişkin hükümler kanun yolu incelemesi sonucunda verilen kararlar bakımından da uygulanır. Diğer bir deyişle, hükümlerin tashihi istemi, hükmün tavzihinde olduğu gibi hem ilk derece hem de Yargıtay kararlarına karşı istenebilir. Yargıtay onama ve bozma kararlarında açıkça maddi hatanın bulunması hallerinde dosyanın yeniden incelenmesi mümkündür. Zira, maddi yanılgıya dayanılarak verilmiş olan onama ve bozma kararları ile hatalı biçimde hak sahibi olmak evrensel hukukun temel ilkelerine ters düştüğünden karşı taraf yararına sonuç doğurmamalıdır. Diğer bir deyişle, Yargıtay’ın istikrar kazanmış görüşüne göre maddî hata kazanılmış hak oluşturmaz.
Dairemizin 20/06/2013 tarihli ve 2013/5004 E. - 2013/7013 K. sayılı red-bozma kararında; "...2) Müdahil ............ ve gerçek kişilerin temyiz itirazlarına gelince;
Mahkemece yapılan inceleme ve araştırma hükme yeterli değildir. Şöyle ki; dosya içerisindeki uzman orman bilirkişi raporunda 189 ada 1 ve 3 sayılı parseller ile 189 ada 4 sayılı parselin (B) harfi ile gösterilen bölümü, 189 ada 6 sayılı parselin (D) harfi ile gösterilen bölümü ve 189 ada 14 sayılı parselin (F) harfi ile gösterilen bölümünün..." yazıldığı ancak, 189 ada 6 sayılı parselin temyiz konusu olmadığı halde bu kısma sehven yazıldığı, yine temyiz konusu olduğu ve bozma kararına konu edildiği halde müdahil ............ tarafından temyiz edilen 189 ada 4 sayılı parselin (A) harfi ile gösterilen bölümü, 189 ada 6 sayılı parselin (C) harfi ile gösterilen bölümü ve 189 ada 14 sayılı parselin (E) harfi ile gösterilen bölümü ibarelerinin yazılmasının sehven unutulduğu, bu durumun kararın sadece kişilerin temyizine isitinaden bozulduğu sonucunu doğurduğu gibi bir durum ortaya çıkardığı, bu nedenle bu maddi hataların düzeltilmesi gerekmektedir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; Dairenin 20/06/2013 tarih ve 2013/5004 E. - 7013 K. sayılı kararının ...2) Müdahil ............ ve gerçek kişilerin temyiz itirazlarına gelince; Mahkemece yapılan inceleme ve araştırma hükme yeterli değildir. Şöyle ki; dosya içerisindeki uzman orman bilirkişi raporunda 189 ada 1 ve 3 sayılı parseller ile 189 ada 4 sayılı parselin (B) bölümü, 189 ada 6 sayılı parselin (D) harfi ile gösterilen bölümü ve 189 ada 14 sayılı parselin (F) bölümünün" ibaresinin çıkartılarak yerine "2) Müdahil ............nin 189 ada 4 sayılı parselin (A) bölümü, 189 ada 6 sayılı parselin (C) harfi ile gösterilen bölümü ve 189 ada 14 sayılı parselin (E) bölümüne, davalı ..."nın 189 ada 14 sayılı parselin (F) bölümü, 189 ada 4 sayılı parselin (B) harfi ile gösterilen bölümü ve 189 ada 1 sayılı parsele, davalı ... Eriş"in 189 ada 3 sayılı parsele yönelik temyiz itirazlarına gelince ise; temyize konu taşınmazların tamamen ya da kısmen" ibaresi yazılmak suretiyle, sonuç kısmında, 2 numaralı bent de "...davalılar ... ve ............ ile müdahil ............"nin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün" ibaresinden sonra gelmek üzere, "189 ada 4 sayılı parselin (A) harfi ile gösterilen bölümü, 189 ada 6 sayılı parselin (C) harfi ile gösterilen bölümü, 189 ada 14 sayılı parselin (E) harfi ile gösterilen bölümü, 189 ada 14 sayılı parselin (F) harfi ile gösterilen bölümü, 189 ada 4 sayılı parselin (B) harfi ile gösterilen bölümü ile 189 ada 1 ve 3 sayılı parseller yönünden" ibaresinin yazılması suretiyle maddi hatanın düzeltilmesine 25/03/2015 günü oy birliği ile karar verildi.