10. Hukuk Dairesi 2014/21453 E. , 2016/4103 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Dava, davacının 06.08.2007 tarihinde geçirdiği kazanın iş kazası olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, ilâmında belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum ve C... İnş ve İnş Malz. Gıda Oto Kerestecilik Turizm Nak. Tarım ve Hayvancılık Taah. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Davanın yasal dayanağı, 506 sayılı Yasa"nın 11. maddesidir. Anılan maddenin A bendinde iş kazası “aşağıdaki hâl ve durumlardan birinde meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedence veya ruhça arızaya uğratan olaydır:
a)Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
b)İşveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısiyle,
c)Sigortalının, işveren tarafından görev ile başka bir yere gönderilmesi yüzünden asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
d)Emzikli kadın sigortalının çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
e)Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere toplu olarak götürülüp getirilmeleri sırasında.” şeklinde tanımlanmıştır.
506 sayılı Kanunun 87. maddesi hükmüne göre aracı, bir işte veya bir işin bölüm veya eklentisinde işverenden iş alan ve kendi adına sigortalı çalıştıran 3. kişidir.
Asıl işveren taşeron ilişkisinin varlığı için öncelikle, işin başka bir işverenden alınmış olması, bir başka ifade ile asıl işverenin işverenlik sıfatına devredilen iş dolayısıyla sahip olması, asıl işyeri ya da işyerinden sayılan yerlerde kendi adına işçi çalıştırıyor olması gerekir.
İşin belirli bir bölümünde değil de, tamamının bir bütün halinde ya da bölümlere ayrılarak başkalarına devredildiği, işten bu yolla tamamen el çekildiği, sigortalı çalıştırılmadığı için işveren sıfatının haiz olunmadığı durumda ise, bunları devralan kişiler alt işveren, devredenler de asıl işveren olarak nitelendirilemeyecektir.
Aracı sıfatının kazanılmasında diğer koşullar ise; asıl işverenden istenilen işin, asıl iş ya da işyeriyle ilgili işin bir bölümünde veya işyeri eklentilerinde alınmış olması ve bu işte işi alanın kendi işçilerinin çalıştırılması ve bu nedenle de işveren sıfatına sahip olunmasıdır.
Yukarıda yapılan açıklamalar kapsamında; davalı ... Madencilik Tic. Ltd. Şti ile dahili davalı C... İnş ve İnş Malz. Gıda Oto Kerestecilik Turizm Nak. Tarım ve Hayvancılık Taah. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi olup olmadığı, anılan şirketler arasında yapılan tüm sözleşmeler getirtilmeli, davacının sigortalılık bildirimi yapılan işyerine ilişkin işyeri tescil dosyası Kurumdan celbedilmeli, aralarındaki hukuki ilişki irdelenmeli, sonucuna göre davalı şirketlerin işverenlerin işverenlik sıfatları belirlenmeli, yargılama aşamasında dinlenen ..."in iddiaya konu iş kazasının nasıl meydana geldiği ve davacının meydana gelen kaza sonucu rahatsızlığının ne olduğu hususunda ayrıntılı beyanı alınarak, anılan tanığın beyanında geçen ocak şefi M.Ö."ın beyanı alınarak, tüm dosya kapsamından varılacak sonuca göre karar verilmelidir.
Kabule göre ise; davaya dahil edilen davalı C...İnş ve İnş Malz. Gıda Oto Kerestecilik Turizm Nak. Tarım ve Hayvancılık Taah. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. Hakkında olumlu olumsuz bir karar verilmelidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalılardan Kurum ve C... İnş ve İnş Malz. Gıda Oto Kerestecilik Turizm Nak. Tarım ve Hayvancılık Taah. İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, istek halinde temyiz harcının davalı C... İnş ve İnş Malz. Gıda Oto Kerestecilik Turizm Nak. Tarım ve Hayvancılık Taah. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti."ne iadesine, 24.03.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi