11. Hukuk Dairesi 2012/7996 E. , 2014/1037 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ANKARA 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TARİHİ : 26/01/2012
NUMARASI : 2011/284-2012/9
Taraflar arasında görülen davada Ankara 13. Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen 26.01.2012 tarih ve 2011/284-2012/9 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 10.01.2014 günü hazır bulunan davacı vekili Av. C. D. ile davalı Zonguldak Y. F. Ateş Tuğlası Makina Maden Enerji A.Ş. vekili Av. T. Ç. ve davalı G.. M.. vekili Av. A.. A.. dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili ile davalı şirket arasında 13.05.1997 tarihinde F. Ateş Tuğlası A.Ş"ne ait hisselerin satışı konusunda sözleşme imzalandığını, satış miktarının 18.150.000 USD olarak belirlendiğini, bunun ¼ kısmının sözleşme tarihinde peşin olarak ödendiğini, bakiye 13.612.500 USD miktarın ise 4 eşit taksitte ödenmesinin kararlaştırıldığını, taksitin zamanında ödenmemesi üzerine 21.09.2000 tarihinde ek sözleşme imzalandığını, borcun yeniden vadelendirildiğini, davalı şirketten bankaya ait teminat mektuplarının alındığını, 05.11.2001 tarihinde ödenmesi gereken 1.100.000 USD miktarın davalı şirketçe ödenmediğini, 07.11.2001 tarihinde davalı bankadan teminat mektuplarını nakte çevirmesinin istendiğini, ancak bankanın ödeme yapmadığını, davalı şirketin sözleşme hükümlerine aykırı davrandığını, gerek sözleşme gerekse teminat mektubunda %1,5 oranında cezai şartın kararlaştırıldığını, yine ödemelerin libör faizi ile birlikte yapılacağını ileri sürerek, 15.190.494 USD ana para alacağının 05.11.2001 tarihinden dava tarihine kadar libor oranında işlemiş faizi olan 994.371 USD ve 07.11.2001 tarihinden dava tarihine kadar aylık %1,5 cezai şart tutarı 8.886.439 USD ile birlikte toplam 25.071.305 USD miktarın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı Zonguldak Y. F. Ateş Tuğlası Makine Mad. Enerji A.Ş. vekili, 21.09.2000 tarihli ek sözleşme uyarınca 1.000.000 USD ödendiğini, davacının diğer taksitin ödenmemesi üzerine alacağı muaccel hale getirmesi işleminin Özelleştirme Yüksek Kurulu tarafından durdurulduğunu,teminat mektubunun nakte çevrilmemesi konusunda ihtiyati tedbir kararı verildiğini, bankanın teminat mektubu bedellerini ödediğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı G. Bankası vekili, davacının 07.11.2001 tarihinde teminat mektuplarının nakte çevrilmesini istediğini, 08.11.2001 tarihinde Özelleştirme Yüksek Kurulu"nun teminat mektubunun paraya çevrilmemesine karar verdiğini, bankanın temerrüde düşmediğini, 26.01.2005 tarihinde 16.133.753 USD davacıya ödeme yapıldığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, bankanın 10.01.2005 tarihinde temerrüde düştüğü, cezai şart tutarının 255.220,54 USD, libor oranından işlemiş faiz tutarının 2.264.088,27 USD, davalı şirketin ihtiyati tedbir talebi nedeniyle davacıya teminat mektubu bedellerinin geç ödenmesinden kaynaklanan zararın 1.628.658 USD olduğu gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne, davalı şirketten 1.628.658 USD, davalı bankadan 2.519.308,81 USD miktarın tahsiline karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1- Dava, anonim şirket hisse devrinden ve teminat mektubunun nakte çevrilmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin olup, mahkemece yukarıda açıklanan gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Oysa, karar tarihinde yürürlükte olan HUMK 275.maddesi ile temyiz incelemesi sırasında yürürlüğe giren HMK’nın 266. maddesinde çözümü özel veya teknik bilgi gerektiren hallerde bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verilir denilmektedir. HUMK 286. maddesinde belirtilen bilirkişinin rey ve mütalaasının hakimi bağlamayacağı hükmü, hakimin bilirkişi raporunu serbestçe takdir edeceği, raporu yeter derecede kanaat verici bulmazsa HUMK 283. maddesi gereğince bilirkişiden ek rapor veya HUMK 284. maddesi gereğince yeni bir bilirkişi incelemesi yaptırabileceği şeklinde anlaşılmalıdır. Yoksa hakimin özel bilgiyi gerektiren hususlarda, bilirkişilerin yerine geçerek karar vermesi mümkün değildir.
Somut olayda, mahkemece çözümün özel ve teknik bilgi gerektirdiği belirlenerek bilirkişi heyetinden rapor alınmış, ancak bilirkişi raporunda belirlenen miktarlarla hüküm altına alınan bir kısım alacak kalemlerinin uyumlu olmadığı anlaşıldığı gibi, mahkeme gerekçesinde de bu farklılığın nereden kaynaklandığına dair somut ve denetime açık olacak şekilde açıklama yapılmamıştır.
Bu itibarla, mahkemece uyuşmazlığın hisse satışı ve teminat mektubundan kaynaklanması nedeniyle, aralarında bankacı ve teminat mektubu uygulaması yönünden uzmanlığı bulunan bilirkişi heyetinden tarafların iddia, savunma ve itirazlarını karşılar şekilde rapor alınarak, neticesine göre bir karar vermek gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
2- Bozma neden ve şekline göre taraf vekillerinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün taraflar yararına BOZULMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, takdir olunan 1.100 TL duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine, takdir olunan 1.100 TL duruşma vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, ödedikleri temyiz peşin harcın istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 17.01.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.