Abaküs Yazılım
10. Hukuk Dairesi
Esas No: 2009/18355
Karar No: 2010/1187

Yargıtay 10. Hukuk Dairesi 2009/18355 Esas 2010/1187 Karar Sayılı İlamı

10. Hukuk Dairesi         2009/18355 E.  ,  2010/1187 K.

    "İçtihat Metni"

    ........
    Davacı, 1479 sayılı Kanun kapsamında sigortalı olduğunun; 01.07.2008 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanması ve birikmiş Yaşlılık aylıklarının yasal faizleriyle birlikte ödenmesi gerektiğinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
    Mahkeme, ilamda belirtildiği şekilde davanın kabulüne karar vermiştir.
    Hükmün, davalı Kurum avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
    Dosyadaki yazılara, toplanan delillere ve hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre, sair temyiz itirazlarının REDDİNE,
    Davanın, 01/10/2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4-(b) bendi kapsamındaki sigortalılara ilişkin olduğu, ancak, geçiş hükümlerini içeren aynı Kanunun Geçici 7. maddesindeki; “Bu Kanunun yürürlük tarihine kadar 17/07/1964 tarihli ve 506 sayılı, 02/09/1971 tarihli ve 1479 sayılı, 17/10/1983 tarihli ve 2925 sayılı, bu Kanunla mülga 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı, 08/06/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanunlar ile 17/07/1964 tarihli ve 506 sayılı Kanunun geçici 20. maddesine göre sandıklara tâbi sigortalılık başlangıçları ile hizmet süreleri, fiilî hizmet süresi zammı, itibarî hizmet süreleri, borçlandırılan ve ihya edilen süreler ve sigortalılık süreleri tabi oldukları Kanun hükümlerine göre değerlendirilirler.” Geçici 1. maddesindeki; “17/07/1964 tarihli ve 506 sayılı, 02/09/1971 tarihli ve 1479 sayılı, 17/10/1983 tarihli ve 2925 sayılı, bu Kanunla mülga 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı Kanunlara göre bağlanan veya hak kazanan; aylık, gelir ve diğer ödenekler ile 08/02/2006 tarihli ve 5454 sayılı Kanunun 1. maddesine göre ödenmekte olan ek ödemenin verilmesine devam edilir. Bu gelir ve aylıkların durum değişikliği nedeniyle artırılması, azaltılması, kesilmesi veya yeniden bağlanmasında, bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili Kanun hükümleri uygulanır.” düzenlemeleri ve genel olarak kanunların geriye yürümemesi (geçmişe etkili olmaması) kuralı gereği olarak; davanın yasal dayanağı 1479 sayılı Kanundur.
    1-) Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 30.3.2005 tarih ve 2005/10-138 esas, 2005/221 karar sayılı ilamında ayrıntıları açıklandığı üzere; Davanın yasal dayanaklarından olan 1479 sayılı Kanuna 4447 sayılı Kanunla eklenen Geçici 10. maddede;........sigortalılarının tam yaşlılık aylığı ve kısmî yaşlılık aylığına hak kazanmalarına ilişkin istisna ve geçiş dönemi koşulları düzenlenmiş olup, bu yönde; 4447 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce yürürlükte bulunan hükümlere
    ......


    göre, anılan Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden aybaşı (=01.10.1999) itibarîyle aylık bağlanmasına hak kazananlarla, aylık bağlanmasına hak kazanmalarına iki tam yıl veya daha az süre kalan sigortalıların önceki hükümlere göre, tam veya kısmî yaşlılık aylığı hakları saklı tutulmuştur. Yine, tam yaşlılık aylığına ilişkin geçiş dönemi özel koşulları 4447 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce sigortalı olup da 01.10.1999 tarihi itibariyle bayan sigortalı ise 20, erkek sigortalı ise 25 tam yıl prim ödeme süresinin dolmasına, 2 yıldan fazla kalanlar için, kalan sürenin fazlalığına bağlı olarak artan şekilde yaş koşulu da getirilmek suretiyle kademeli olarak düzenlenme yapılmıştır. Ne ki, tam yaşlılık aylığına ilişkin geçiş dönemi hükümlerinin Anayasa Mahkemesince iptal edilerek, bu iptal kararının 23.05.2002 tarihinde yürürlüğe girmesi üzerine, yeni yasal düzenleme 01.06.2002 yürürlük tarihli 4759 sayılı Kanunla getirilmiştir.
    Uyuşmazlık; yaşlılık aylığında kademeli geçişi öngören 4759 sayılı Kanunun yürürlüğünden sonra yapılan askerlik borçlanmasının, kademeli geçişte aranan sigortalılık süresinin hesabında dikkate alınıp alınmayacağı noktasında toplanmaktadır.
    Sigortalılara askerlikte er olarak geçen hizmet süreleri ve yedek subay okulunda geçen sürenin tamamını borçlanma olanağı veren 1479 sayılı Kanunun ek 9. maddesi uyarınca borçlanılan sürenin, sigortalılık süresi olarak değerlendirilebilmesi, başvuru ile Kanunda belirtilen süre içerisinde olmak üzere borçlanma primlerinin Kuruma ödenmiş olması koşuluna bağlı bulunmaktadır. Kanunda belirtilen borçlanma koşulları gerçekleşmeden, askerlikte geçen sürenin sigortalılık süresi olarak değerlendirilmesine kanuni olarak olanak bulunmamaktadır.
    4759 sayılı Kanunun 7. maddesi ile 1479 sayılı......Kanununa eklenen geçici 10. maddenin 2. fıkrasının yürürlüğe girdiği tarihi takip eden aybaşı olan 01.06.2002 tarihi itibariyle davacı sigortalının toplam 17 yıl 4 ay 15 gün sigortalılık süresi bulunmakta olup, bu tarih itibariyle 25 yıllık sigortalılık süresinin dolmasına 7 yıl 7 ay 15 gün vardır. Askerlik borçlanma talebi ve borçlanma primlerinin ödenmesinin ise anılan maddenin yürürlüğünden sonraki tarihlerde yapıldığı belirgindir.Anılan maddede öngörülen geçiş dönemi tam yaşlılık aylığı koşullarının belirlenmesinde sigortalının, 01.06.2002 tarihinde mevcut ve geçerli sigortalılık sürelerinin dikkate alınması kanun hükmü gereğidir. Anılan tarihten sonra askerlik borçlanması yoluyla elde edilen sigortalılık süresinin, geçiş dönemi koşullarının belirlenmesinde dikkate alınması mümkün değildir. Hal böyle olunca, 1479 sayılı Kanunun geçici 10. maddesinin 2. fıkrasının “e” bendi ve 37. maddeleri gereğince, 17.02.1961 tarihinde doğan davacıya, yaşlılık aylığı bağlanması için gereken diğer koşullarında oluşması şartıyla 48 yaşını ikmal ettiği 17.02.2009 tarihini takip eden aybaşı olan 01.03.2009 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanabilir.
    2-)Kabule göre; 1479 sayılı Kanunun 35 ve geçici 10. maddeleri hükümlerine göre; “belirli süre sigortalı olma, yazılı talepte bulunma ve yaş haddi” koşullarına sahip olan sigortalılara yaşlılık aylığı bağlanabilmesi için, ayrıca, “prim ve her türlü borçlarını ödemiş olma” koşulunun da gerçekleşmiş olması gerekir. Bu yönde diğer koşulların gerçekleştiğinin belirlenmesi halinde; Mahkeme tarafından sigortalı olarak kabul edilen sürelerde açıkça yazılmak kaydıyla, yaşlılık aylığı bağlanmasında gözetilen tüm sigortalılık süresi için ödenmesi gereken prim ve her türlü borcu son
    .....

    ödediği tarih davalı Kurumdan sorulup belirlenerek (taleple bağlılık ilkeside gözetilmek suretiyle) 1479 sayılı Kanunun 37. maddesi uyarınca anılan döneme ilişkin prim ve her türlü borcunu yatırdığı tarihi takip eden aybaşından itibaren davacıya yaşlılık aylığı bağlanması gerektiğinin tespitine karar verilmelidir.
    Açıklanan maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmadan eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu yazılı şekilde karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
    O halde, davalı Kurum avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
    SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, Üye; .....muhalefetine karşı, .... oylarıyla ve oyçokluğuyla 08.02.2010 gününde karar verildi.
    .......


    Sayın Daire çoğunluğu ile görüş ayrılığı “yaşlılık aylığı tahsisine esas alınacak sigortalılık süresinin nasıl belirleneceği” noktasında çıkmaktadır.
    Sorunun kaynağını, 4447 sayılı Yasa ile eklenen, 4759 sayılı Yasa ile değişikliğe uğrayan 1479 sayılı Yasanın Geçici 10. maddesi oluşturmaktadır.
    Anılan madde uyarınca, yaşlılık aylığı bağlama koşulları, 4447 sayılı Yasanın yürürlüğe girdiği 08.09.1999 tarihini ve 4759 sayılı Yasanın kabul edildiği 23.05.2002 tarihini takip eden aybaşı itibariyle “prim ödeme süreleri” nin dolmasına “kaç yıl” kaldığı dikkate alınarak belirlenmektedir.
    Yaşlılık aylığı tahsis koşullarındaki bu kademeli geçiş nedeniyle, 1999 ve 2002 yılları itibariyle belirlenecek sigortalılık süresi, sorunun çözümünde (kaç yaşında yaşlılık aylığına hak kazanılacağı yönünden) anahtar rol üstlenmektedir.
    Somut uyuşmazlıkta önem kazanan, belirtilen bu yasal değişikliklerden sonra 1479 sayılı Yasanın Ek 9. maddesi uyarınca yapılacak olan askerlik borçlanmalarının sigortalılık süresinin hesaplanmasında nasıl değerlendirileceğidir.
    Anılan maddenin 3. fıkrası “Borçlandırılan süre, sadece sigortalılık süresi olarak değerlendirilir...” Hükmünü içermektedir.
    Askerlik borçlanması, Ek 9. maddenin 3. fıkrası uyarınca, yukarıda belirtilen yasa değişikliklerinden sonra dahi yapılsa, Geçici 10. madde uygulamasında dikkate alınarak yaşlılık aylığının belirlenmesi gerekmektedir.
    Belirtilen gerekçelerle, Sayın çoğunluğun bu yöne ilişkin bozma yönündeki düşüncesine katılmamaktayım.










    Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.

    Son Eklenen İçtihatlar   AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


    Avukat Web Sitesi