• TENKİS
• ÖLÜNCEYE KADAR BAKMA AKDİ
• TAPUSUZ TAŞINMAZ DEVRİ
• MURİS MUVAZAASI NEDENİYLE TAPU İPTALİ

Taraflar arasında görülen "tapu iptal ve tescil olmadığı taktirde tenkis" davası sonunda yerel mahkemece davanın kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karar davacılar ve davalı tarafından süresi içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi F.. H.."nin raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü. 

Dava; muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil olmadığı taktirde tenkis isteklerine ilişkindir.
Mahkemece, 277 parsel sayılı taşınmazın ½ payının genel arazi kadastrosu sırasında davalı Zülfiye adına tespit edildiği, miras bırakan tarafından herhangi bir sözleşmeyle devredilmediğinden muvazaanın söz konusu olmayacağı , 37 ada 5 parsel sayılı taşınmazın ½ payı ölünceye kadar bakma akdi ile Zülfiye"ye temlik edilmiş ise de miras bırakanın yaşlılık dışında sağlık sorununun bulunmadığı, bakıma ihtiyacının olmadığı, yapılan temlikin mirasçılardan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğu gerekçesiyle 277 parsele yönelik davanın reddine, 37 ada 5 parsele ilişkin tapu iptali ve tescil isteğinin kabulüne karar verilmiştir.
Dosya içeriğine, toplanan delillere hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle murisin mirasçılardan mal kaçırmak amacıyla 37 ada 5 parsel sayılı taşınmazın ½ payını ölünceye kadar bakma akdiyle ikinci eşi olan davalı Zülfiye"ye , geriye kalan ½ payını ise dava dışı torunu Yeliz"e ölünceye kadar bakma akdi ile temlik ettiği, Yeliz"e yaptığı temlikin muvazalı olduğunun daha önce hükmen saptandığı, gözetilmek suretiyle davanın kabul edilmiş olmasında bir isabetsizlik bulunmadığına göre; davalının temyiz itirazı yerinde değildir.Reddine,
Davacıların 277 parsele yönelik temyiz itirazlarına gelince; Dosya içeriği ve toplanan delillerden; 1976 yılında yapılan genel arazi kadastrosu sırasında 277 parsel sayılı taşınmazın 1/2 payının miras bırakan tarafından davalı Zülfiye"ye bağışlandığından söz edilerek senetsizden 1/2"şer paylı mülkiyet üzere miras bırakan ve Zülfiye adlarına paylı mülkiyet üzere tespit edildiği, tespitin itiraz edilmeksizin 21.06.1977 tarihinde kesinleştiği, mirasbırakanın 03/12/2005 tarihinde öldüğü, eldeki davanın ise 04/11/2009 tarihinde açıldığı anlaşılmaktadır.
Davacılar dava dilekçesinde; yapılan temlik işleminin mirasçıdan mal kaçırmak amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek iptal ve tescil olmadığı takdirde tenkis isteğiyle eldeki davayı açmışlardır.
Hemen belirtilmelidir ki; kaynağını 6098 sayılı Borçlar Kanunu"nun 19. maddesinden alan ve muris muvazaasının hukuksal dayanağını teşkil eden 01/04/1974 tarih, 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararının, murisin kendi üzerinde tapuda kayıtlı taşınmazını, gerçek amacını gizleyerek muvazaalı olarak satış veya ölünceye kadar bakım akdi ile devri halinde uygulanabilirliği öngörülmüştür. Bir başka ifadeyle tapusuz taşınmazlardaki zilyetliğin devrinden ibaret olan sözleşmeler hiçbir şekil şartına bağlı olmadığından geçerlidir ve bu tür sözleşmeler hakkında 01/04/1974 tarih, 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararının uygulama olanağı yoktur.
Somut olayda çekişme konusu 277 parsel sayılı taşınmazın tamamı mirasbırakanın zilyetliğinde iken, bağış ve eklemeli zilyetlikle mülk edinme koşullarının miras bırakan ve davalı Zülfiye yararına gerçekleştiği belirtilerek ½ pay davalı adına tespit ve tescil edildiğine göre 01/04/1974 tarih, 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararının uygulama yeri bulunmadığından iptal tescil davasının reddine karar verilmesinde isabetsizlik yoktur. Ancak koşullarının oluşması halinde terditli istek olan tenkise tabi olacağı kuşkusuzdur.
Hal böyle olunca 277 sayılı parsel bakımından tenkis isteği bakımından araştırma yapılması gerekirken değinilen yön gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Davacıların bu yönlere değinen temyiz itirazları yerindedir. Kabulüyle hükmün açıklanan nedenden ötürü (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 11.02.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.