10. Hukuk Dairesi 2021/357 E. , 2021/5038 K.
"İçtihat Metni"
Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, hizmet tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozmaya uyularak ilamında belirtildiği şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davacı ile davalılardan ... ve ... vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava, 506 sayılı Kanunun 79/10. (5510 sayılı Kanun’un m. 86/9.) maddesi uyarınca açılmış hizmet tespiti davasıdır. Maddeye göre, “Yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde mahkemeye başvurarak alacakları ilam ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları nazara alınır.”
Hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılanların hizmetlerinin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re"sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır.
Davacı, 01.10.2001 - 01.10.2006 tarihleri arasındaki çalışmalarının tespitini istemiş olup;mahkemece davacının 01.12.2001 - 15.07.2002 tarihleri arasında hizmet akdi ile çalıştığının tespitine, davanın ... yönünden husumetten reddine karar verilmiştir.
Bozma ilamına uyulmuş ise de, bozma gereği yerine getirilmeden, eksik inceleme ve araştırma ile karar verildiği anlaşılmaktadır.
Eldeki dosyada, bir kısım tanıklarca davacının tespiti talep edilen 2001-2006 süresi boyunca kesintisiz çalıştığı beyan edildiği halde, bir kısım tanıkların davacının 2001 - 2002 dönemindeki çalışmasını doğruladığı, tanık beyanları arasında çelişki bulunduğu anlaşıldığından tüm dönemi kapsayacak şekilde köyde görev yapan muhtar ve azalar ile köyde tespiti istenen dönemde çalışan öğretmenlerin, camiye giden köy halkı arasından tespit edilecek kişilerin beyanlarına başvurularak, mevcut çelişki giderilmek suretiyle davacının çalışma şekli ve süresi net ve ayrıntılı olarak belirlenmeli, ...’nca 16.07.2002 ile 18.12.2006 tarihleri arasında köyde kadrolu imam olarak ...’ın görev yaptığı bildirilmişse de, bazı tanıklar köyde imama ayrılmış lojman bulunmadığı için kadrolu imamın köylerinde fiilen görev yapmadığını belirttiğinden bu durum tanıklardan daha ayrıntılı sorularak araştırılmalı,ayrıca ... dinlenerek tespite konu dönemde Yakacık Köyünde fiilen çalışıp çalışmadığı,fiili olarak nerede görev yaptığı, davacının kendisi ile birlikte imamlık görevini yürütüp yürütmediği sorulmalı, davacının belirtilen şekilde 2006 yılına kadar çalıştığı kanıtlanamadığı taktirde ihtilaflı dönemde kuruma bildirilen hizmeti bulunmadığı da gözetilerek ,dava tarihine göre hak düşürücü süre de gözetilmek suretiyle karar verilmelidir.
Kabule göre de, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 3. maddesinin 2. fıkrasında; müteselsilen sorumlu olanlar aleyhine açılan davanın reddinde, ret sebebi ortak olan davalılar vekili lehine tek, red sebebi ayrı olan davalılar vekili lehine ise her ret sebebi için ayrı ayrı avukatlık ücretine hükmolunacağı belirtildiğinden, davalı ... lehine vekalet ücreti takdir edilmemesi isabetsiz bulunmuştur.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek, eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde karar tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davacı ile davalılardan ... ve ... vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 12/04/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.