21. Hukuk Dairesi 2015/13264 E. , 2015/19447 K.
"İçtihat Metni" Y A R G I T A Y İ L A M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Hatay İş Mahkemesi(Müstemir Yetkili)
TARİHİ : 02/10/2013
NUMARASI : 2012/362-2013/434
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 01/12/2005-31/12/2005 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, hak düşürücü süre nedeniyle davanın reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava, davacının 01/12/2005-31/12/2005 tarihleri arasında davalı işyerinde çalıştığının tespitine, davalı kurumun 02/10/2012 tarih 751980 sayılı kararının iptali ile davacının iptal edilen yaşlılık aylığının yeniden bağlanmasına karar verilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, davacının reddine karar verilmiş ise de varılan bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu, niteliği, başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının davalı işyerinden verilen 27/09/2005 işe giriş tarihli ve 29/09/2005 varide tarihli işe giriş bildirgesi bulunduğu, davacının dava dışı 33140 sicil nolu işyerinden 01/12/2005tarihinden başlamak üzere 30 gün çalışmasının bu çalışmanın başka bir kişiye ait olduğu gerekçesiyle iptal edildiği, iptal edilen hizmeti sonrasında davacının Bağ- kurdan sonra 1260 günü olmadığından( 1246 gün) dolayı aylığının başlangıç tarihinden itibaren iptal edilip 25/07/2011- 24/10/2012 süresi yersiz ödemeden 13.484,45 TL" nin borç çıkartıldığı, davacının 2005 yılı Eylül ve Ekim bordrolarını sahte olarak düzenlediği gerekçesiyle davacı hakkında resmi belgede sahtecilik ve nitelikli dolandırıcılıktan suç duyurusunda bulunulduğu, Hatay 1. Ağır Ceza Mahkemesi" nin 2013/132 E. sayılı dosyasında sanık hakkında sahtecilik ve nitelikli dolandırıcılık suçlarından cezalandırılmasına karar verilip kararın temyiz aşamasında olduğu anlaşılmaktadır.
./..
Somut olayda, davacı hakkında Hatay 1. Ağır Ceza Mahkemesi" nce verilen mahkumiyet kararının gerekçesinde işe giriş bildirgesindeki davalı işveren imzasının davacıya ait olmadığı anlaşılmaktadır. Uygulamada işe giriş bildirgelerinin bizzat işverence değil muhasebeci ve diğer işveren yetkililerince imzalandığı da bir gerçektir. Davalı işverenin, ceza mahkemesindeki beyanlarında davacının söz konusu dönemde çalıştığını doğrulaması ve ceza mahkemesi kararlarının sosyal güvenlik hakkını ortadan kaldıracak ve bağlayıcı bir nitelikte olmadığı da nazara alınarak bordro tanıkları veya komşu işyeri tanıkları dinlenmeksizin sonuca gidilmesi hatalıdır.
Mahkemece yapılacak iş, davalı işyerine ait dönem bordrolarını ve işyeri dosyasını getirtmek, davalı işyerinin 506 sayılı Yasa kapsamına alınma tarihi ile tespiti istenen dönem içerisinde Kurum müfettişlerince yapılan bir inceleme olup olmadığını sormak, öncelikle bordro tanıklarını dinlemek, gerek görüldüğü takdirde Kurumdan sorulmak suretiyle veya zabıta araştırması ile tespit edilecek komşu işyerlerinde benzer işi yapan işlerle uğraşan işverenler veya bu işverenlerin resmi kayıtlarına geçmiş çalışanların beyanlarına başvurmak, davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği nazara alınıp araştırma genişletilerek tüm deliller birlikte değerlendirilip, sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 03.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.