9. Hukuk Dairesi 2010/5413 E. , 2010/7168 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi(Müstemir Yetkili)
DAVA :Davacı, işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
İş sözleşmesinin geçerli neden olmadan sendikal nedenle davalı işveren tarafından feshedildiğini belirten davacı işçi, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, feshin geçerli nedene dayandığını savunmuştur.
Mahkemece, işverenin davacıyı yargılama sırasında işe davet ettiği, davacının işe başlamadığı, işe iade davasında amacın işçinin işe başlatılması olduğu, davacının davete rağmen işe başlamaması nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.
Hüküm Dairemiz tarafından “sözleşmenin feshinin tek taraflı bozucu yenilik doğuran bir irade beyanı olduğu, karşı tarafa ulaştıktan sonra tek taraflı olarak geri alınmasının mümkün bulunmadığı, işverence dava sırasında yapılan davetin daha önce gerçekleştirilen feshi ortadan kaldırmayacağı, işverenin işçiyi işe davet ederken, ödenen ihbar ve kıdem tazminatını faizi ile ödemesini istediği, işe davetin şartlı olduğu ve işverenin samimi bulunmadığı, şarta bağlı işe davet olamayacağı” belirtilerek, davanın esasına girilmek üzere karar bozulmuştur.
Bozma ilamına uyan mahkeme, fesihte açık ve kesin neden bildirilmediğinden feshin geçerli nedene dayanmadığı, sendikal nedenin de davacı tarafından kanıtlanamadığı gerekçesiyle, feshin geçersizliğine, işe iadeye ve işe başlatmama tazminatının işçinin 8 aylık ücreti seviyesinden belirlenmesine karar vermiştir.
Bozma sonrası verilen karar davalı tarafça temyiz edilmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, an çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 31. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu maddede sendikal neden halinde işe başlatmama tazminatının işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirleneceği açıklanmıştır. Dairemizin uygulaması bu yöndedir. (08.04.2008 gün ve 2007/27773 Esas, 2008/7819 Karar sayılı ilamımız).
Dosya içeriğine göre somut uyuşmazlıkta işverence gerçekleştirilen feshin geçerli nedene dayanmadığı anlaşıldığından feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmesi isabetlidir. Ancak davacı işçinin kıdemine ve fesih nedenine göre mahkemece işe başlatmama tazminatının davacının 8 aylık ücreti tutarında belirlenmesi doğru bulunmamıştır. Dairemiz bu seviyede işe başlatmama tazminatını ancak kötüniyetli fesih hallerinde kabul etmektedir. Bu tazminatın davacının 6 aylık ücreti oranında belirlenmesinin dosya içeriğine uygun düşecektir.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1.Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2.Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3.Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının ..6.. aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4.Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5.Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6.Davacının yapmış olduğu 56.00 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7.Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak 18/03/2010 gününde oybirliği ile karar verildi.