Y A R G I T A Y İ L A M I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Kızıltepe 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 31/03/2015
NUMARASI : 2014/314-2015/327


Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, bozmaya uyarak ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

Dava, davacının 17/08/1996-01/01/2010 tarihleri arasında davalı İlçe Emniyet Müdürlüğü nezdinde geçen ve Kurum"a bildirilmeyen hizmetlerinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulü ile davacının SGK(SSK)"ya bildirilmeden 17/08/1996 – 01/09/2003 ve 01/04/2004-01/01/2010 tarihleri arasında Kızıltepe İlçe Emniyet Müdürlüğü"nde asgari ücretle sigortalı olarak çalıştığının tespitine, davacının fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına” şeklinde karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.
Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
./..
Dosyadaki kayıt ve belgelerin incelenmesinden; davacı adına 10022084706 sicil no lu Kızıltepe Emniyet Teşkilatına Hizmet Derneği ünvanlı davalı işyerince düzenlenen 01.09.2003 tarihli işe giriş bildirgesinin Kurum kayıtlarına 29/08/2003 tarihinde 21766 varide no ile intikal etmiş olduğu, davacıya ait hizmet cetvelinde 01/09/1988-18/09/1003 tarihleri arasında muhtelif işyerlerince, 01/09/2003-01/04/2004 tarihleri arasında 211 gün davalı işyerince, 08/01/2010-2010/4. ay dönemleri arasında ise dava dışı işyerince 114 gün olmak üzere toplam 555 gün hizmet bildiriminde bulunulduğu, yapılan kolluk araştırması neticesi “ H.. B.. isimli şahsın 17/08/1996-01/01/2010 tarihleri arasında Kızıltepe İlçe Emniyet Müdürlüğü"nde temizlik işleri, çay ocağı, kalorifer hizmetleri, polisevi yatakhane görevlisi olarak hizmeti v.b. işlerde çalıştığının tespit edildiği” nin 15/09/2011 tarihinde tutanağa bağlanmak suretiyle Mahkeme"ye bildirildiği, davalı işyerince 03/11/2003-18/04/2009 tarihleri arasında “İş Ocakları” hesabından karşılanan konaklama ve muhtelif ikramlara ilişkin olarak tutulan tutanaklarda davacının da lokal ve konukevi yetkilisi olarak imzasının bulunduğu, İlçe Emniyet Müdürlüğünce tanzim olunan 10/04/2005 tarihli ve 137 sayılı teşekkür belgesi ile davacının 17/06/1996-31/01/2005 tarihleri arasında İlçe Emniyet Müdürlüğü nezdinde geçen hizmetini belirtir resmi belgenin tanzim edilmiş olduğu, bir kısmı kamu tanığı olan davacı tanıklarının dinlendiği, alınan bilirkişi raporunun dosyaya sunulduğu, bozma ilamı sonrası ise Mahkemece uyma kararı verilmek suretiyle yargılamaya devam olunduğu, bozma gereği yerine getirilmek suretiyle husumetin yöneltildiği davalı İ.. B.."nca gösterilen kamu tanıklarının dinlendiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda davacının çalışmalarının geçtiğini ileri sürdüğü işyeri Kızıltepe İlçe Emniyet Müdürlüğü olup bir kamu kuruluşudur. Bu nedenle, davalı işyerinde resmi kayıtlara dayanılması ve ücretlerin yazılı belge ile ödenmesi esastır. Kurum"a bildirilmeyen dönemlerdeki ücret belgeleri ve bu dönemde davacıya ücret ödenip ödenmediği, ödeme yapılmışsa kim tarafından ödendiğinin araştırılması gerekir.
Yapılacak iş, davalı İ.. B.. Kızıltepe İlçe Emniyet Müdürlüğü nezdindeki ihtilaflı döneme ait ücret tediye bordrolarının ve puantaj kayıtlarının tamamının aslını veya onaylı ve okunaklı örneklerini getirtmek, ücret ödeme bordrolarında davacının imzasının bulunup bulunmadığını saptamak, davacının işyeri özlük dosyasının eksiksiz ve onaylı bir örneğini işyerinden istemek, işveren kuruluşun davacı ile ilgili yetkili şef, amir, müdür, muhasebe çalışanı gibi yetkili kişilerini dinlemek, davacının dönem bordrolarındaki çalışmalarının dışındaki dönemde ücretini ne şekilde aldığını araştırmak, bu dönemde çalıştığına ve ücret aldığına ilişkin belgeleri getirtmek, davacının resmi kayıtlara geçmeyen dönemlerde çalıştığını ve ücretini aldığını gösterir belgelerin ibraz edilememesi halinde bunun nedenini araştırmak; yangın, sel vb. gibi sebeplerle belgenin tahrip olması, yok olması, kaybolması gibi haklı ve izah edilebilir bir nedene dayanmasının söz konusu olması halinde bu takdirde tanık sözlerine itibar etmek, davacının çalışmasını somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde ortaya koyduktan sonra sonucuna göre bir karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum ve davalı Bakanlık vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle , , 09/11/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.