17. Hukuk Dairesi 2014/25283 E. , 2017/5421 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı...Turizm Sey ve Tic. A.Ş vekilince istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 09.05.2017 Salı günü davalı...Tur. Sey. A.Ş vekili Av. ...ile davalı ... (Asil) geldiler. Davacı ve diğer davalılar tarafından gelen olmadı. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraf vekili ve Asil dinlendikten sonra vaktin darlığından dolayı işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmış olup dosya incelendi gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, 30.05.2005 günü davalı ..."in adına kayıtlı sevk ve idaresindeki ... Plakalı kamyonun arızalanması nedeniyle E-90 karayolu üzerindeki ... mevkiinde aracın yolun kenarında durduğunu, herhangi bir önlem de alınmadığını, davalı ..."in tamirci bulabilmek amacıyla aracın yanından uzaklaştığını, bu esnada da ... istikametinden ... istikametine doğru seyreden...Turizm Sey ve Tic AŞ adına kayıtlı ..."ın sevk ve idaresindeki ... plakalı aracın hızını gece görüşüne göre ayarlanmamış olması nedeniyle yola park etmiş olan davalı ..."in kamyonuna çarptığını ve bu sonucunda da davalı ..."in sevk ve idaresinde bulunan otobüsün içinde bulunan ...,...,...,... ve müvekkilinin yaralandığını, kazaya neden olan sürücüler davalı ... ve ..."ın... Asliye Ceza Mahkemesinin 2007/1 E 2008/85 Karar sayılı ilamı ile Tedbirsizlik ve Dikkatsizlik sonucu birden fazla kişinin yaralanmasına dene olduğu gerekçesi ile cezalandırıldıklarını, olaydan sonra davalı ... şirketlerine yapılan başvuru sonucu davalı ... ... taraflarına 27.230,00 TL kısmi ödeme yaptığını, ancak diğer davalı ... ..."nın ödeme yapmadığını, kaza nedeniyle müvekkilinin %54 iş kaybına uğradığını, olay nedeniyle müvekkilinin bir daha çalışamaz duruma geldiğini, bu nedenlerle de fazlaya ilişkin haklarının saklı kalması kaydı ile 80.000 TL maddi tazminatın olay tarihinden bugüne kadar işleyecek reeskont faizi ile davalılardan tahsiline, 20.000 TL manevi tazminatın da davalılardan (davalı ... şirketinden manevi tazminat talebi olmaksızın) olay tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte tahsiline, 2.000 TL şuana kadar yapılmış olan ve yapılacak olan tedavi masraflarının da dava tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalı...Turizm Ticaret AŞ vekili,davanın zamanaşımına uğradığını, müvekkil şirketin işleteni olduğu otobüsün kazda kusuru olmadığın, talep edilen tazminatların fahiş olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... Anonim ... Şirketi vekili; müvekkil şirketin sigortalının kusuru ve poliçe limiti ile maddi tazminatan sınırlı sorumluluğu bulunduğunu, davacının davdan önce müvekkil şirkete başvurduğunu navak gerekli belgeleri vermediğinden müvekkil şirketin temerrüdünden bahsedilemeyeceğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ..., davanın zamanaşımına uğradığını, kazda kusuru bulunmadaığını, reeskont faizi talep edilemeyeceğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ..., davanın zamanaşımına uğradığını, kazda kusuru bulunmadaığını, davacının %54 maluliyeti olduğunu kabul etmediğini, talep edilen tazminatların fahiş olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, Davanın kısmen kabulü ile 41.939,41 TL maddi tazminatın davalılardan kaza tarihi 30/05/2005 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili ile davacıya verilmesine,fazlaya ilişkin talebin reddine,Davalı ... Anonim ... ... A.Ş. bakımından sorumluluğun Poliçe limiti ile sınırlı tutulmasına ve yasal faizin bu davalı bakımından 03/08/2007 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili ile davacıya verilmesine,Davacının 2.000,00 TL"lik tedavi masrafına ilişkin talebi hakkında dava dışı ... tarafından karşılaması gerektiğinden karar verilmesine yer olmadığına, 10.000 TL manevi tazminatın olay tarihi 30/05/2005 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar...Turizm Tic.A.Ş. ile ... ve ..."den tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, karar verilmiş; hüküm, davalı...Turizm Seyahat ve Ticaret AŞ vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı...Turizm Seyahat ve Ticaret AŞ vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Dava; trafik kazasından kaynaklanan iş göremezlik tazminatı, tedavi gideri ve manevi tazminat istemine istemine ilişkindir.
Müteselsil sorumluluk yasadan kaynaklanan bir sorumluluktur. 818 sayılı BK 142.-145 maddelerinde bu buna karşılk gelen 6098 sayılı TBK "nın 165-. maddesinde "Kanun veya sözleşme ile aksi belirlenmedikçe, borçlulardan biri kendi davranışıyla diğer borçlularındurumunu ağırlaştıramaz." 166. maddesinde "Borçlulardan biri, ifa veya takasla borcun tamamını veya bir kısmını sona erdirmişse, bu oranda diğer borçluları da borçtan kurtarmış olur.Borçlulardan biri, alacaklıya ifada bulunmaksızın borçtan kurtulmuşsa, diğer borçlular bundan, ancak durumun veyaborcun niteliğinin elverdiği ölçüde yararlanabilirler.Alacaklının borçlulardan biriyle yaptığı ibra sözleşmesi, diğerborçluları da ibra edilen borçlunun iç ilişkideki borcakatılma payı oranında borçtan kurtarır. 167.maddesinde " Aksi kararlaştırılmadıkça veya borçlular arasındaki hukuki ilişkinin niteliğinden anlaşılmadıkça,borçlulardan her biri, alacaklıya yapılan ifadan, birbirlerine karşı eşit paylarla sorumludurlar.
Kendisine düşen paydan fazla ifada bulunan borçlunun, ödediği fazla miktarı diğer borçlulardan isteme hakkı vardır.Bu durumda borçlu, her bir borçluya ancak payı oranında rücu edebilir.Borçlulardan birinden alınamayan miktarı, diğer borçlular eşit olarak üstlenmekle yükümlüdürler." ve son olarak 168. maddesinde "Diğerlerine rücu hakkına sahip olan borçlulardan her biri, ifa ettiği miktar oranında alacaklınınhaklarına halef olur.Alacaklı diğerlerinin zararına olarak borçlulardan birinin durumunu iyileştirirse, bunun sonuçlarına katlanır." şeklinde düzenlenmiştir.
Somut olayda dosya kapsamına göre; davalının imzasını taşıyan bila tarihli ibraname ve temlikname başlıklı adi yazılı belgede, " Dava dışı ... ... Aş"nin tarafımıza ödediği 14.710,00 TL karşılığında ... ... AŞ "deki haklarımızdan tamamen feragat ettik ve onu mutlak surette ibra etik, ... ... AŞ" nin sürücüsü ve işletenini ise ödenen tazminat miktarı kadar ibra ettik, üçüncü şahsılara karşı dava hakkımızda ... ... AŞ"ye temlik ettik" yazılıdır. Davacıya, davadan önce; %37,5 sigortalı kusuru ve %54 maluliyet göre 05.09.2008 tarihinde 14.710,00 TL maluliyet tazminat ödendiği de anlaşılmaktadır. Bu halde; davalı otobüs işleteni...Turizm Seyahat ve Ticaret AŞ"nin sorumluluğunun TBK 165-168 (Eski BK 142-145) maddeleri kapsamında tartışılarak, sonucuna göre karar verilmesi için kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı...Turizm Seyahat ve Ticaret AŞ vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine; yukarıda (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerledavalı...Turizm Seyahat ve Ticaret AŞ vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 1.480,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davalı...Tur. Sey. A.Ş"ye verilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı...Tur. Sey. A.Ş"ye geri verilmesine 11.05.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi.