MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki eğitim ve öğretim giderlerinden kaynaklanan alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

YARGITAY KARARI

Davacı, davalının 22/07/2004 tarihli Bakanlık Oluru ile 20/08/2004-19/08/2008 tarihleri arasında lisansüstü eğitim programına katılmak üzere ABD"ne gönderildiğini, yurtdışı eğitim süresinin 18/07/2008 tarihli Bakanlık Oluru ile 1 yıl ve 29/07/2009 tarihli Bakanlık oluru ile 6 ay uzatıldığını, davalının yurda dönmesine rağmen eğitimini bitiremediğini ve 11/08/2004 tarihli yüklenme senedinde taahhüdünü ihlal ettiği takdirde ilgili kanunlara göre kendisine yapılan ödeme ve giderlerin 7.maddede belirtildiği şekilde nakden ve defaten veya verilecek süre içinde ödeyeceğini kabul ve taahhüt ettiğini, yapılan tebligata rağmen alacağın tahsil edilemediğini iddia ederek fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere yurtdışı eğitim masraflarından kaynaklanan 182.379,66 ABD Dolarının sarf tarihlerinden itibaren bankaların ABD Doları ile açılmış 1 yıl vadeli döviz mevduat hesabına uyguladığı en yüksek faiz oranı üzerinden hesaplanacak faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, ABD’de doktora eğitimine gönderilen davalının Yurtdışına Gönderilen Kamu Personeline Mahsus Yüklenme Senedi ve Muteber İmzalı Kefalet Senedinin 7. maddesine aykırı davrandığı iddiasına dayalı yurtdışı öğrenim giderlerinin davalıdan tahsili istemine ilişkindir.
Somut olayda, davalı, davacı Kurum tarafından 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 78, 79 ve 80. maddeleri doğrultusunda ABD Kuzey Teksas Üniversitesinde suç analizi/çocuk suçluluğu alanında 20.08.2004-19.08.2008 tarihleri arasında master eğitimi almak üzere İçişleri Bakanı onayı ile yurtdışı eğitim programına gönderilmiş, davalı 24.12.2005 tarihinde yüksek lisans eğitimini tamamladıktan sonra Emniyet Genel Müdürlüğünün işlemleri ile doktora eğitimine başlamış doktora eģitimine dönüşen yurtdışı görev süresinin 19.08.2008 tarihinde bitmesinden sonra, İçişleri Bakanının 18.07.2008 ve 29.07.2009 tarihli olurları ile 1 yıl ve 6 ay olmak üzere yurt dışı görev süresi iki defa uzatılmış ve bu sürenin sonunda davalı davacı nezdindeki görevine dönmüştür.Davalı belirlenen süre içerisinde doktora tezini hazırlamadığından taahhüt senedinin 7. maddesine dayanılarak yurtdışı doktora eğitimi için yapılan harcamalar davalıdan eldeki dava ile istenmiştir.
Mahkemece, taraflar arasındaki yüklenme senedine göre davalının yüksek lisans için yurtdışına gönderildiğini, yüksek lisans eğitimini bitirmeyi taahhüt ettiğini, yüklenme senedinin sadece yüksek lisans eğitimi için yapıldığını,doktora eğitimi için bir yüklenimin söz konusu olmadığını, davalının yüksek lisans eğitimini tamamladığından başarısız olduğundan bahisle eğitim giderlerinin geri istenmesinin söz konusu olamayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Dosya kapsamına göre ,davalı verilen ek sürelere rağmen doktorasını tamamlayamadığı ve doktora diplomasını sunamadığı anlaşılmaktadır.
Yurt dışı eğitim masrafları nedeniyle ilgilinin sorumluluğunun ve ödenmesi gereken borç miktarı yüklenme senedine göre tespit edilecektir. Taraflar arasında 11.08.2004 tarihinde imzalanan Yurtdışına Gönderilen Kamu Personeline Mahsus Yüklenme Senedi ve Muteber İmzalı Müteselsil Kefalet Senedi başlıklı sözleşmenin 1.maddesinde yurt dışı görevinin nedeni ve amacı ; "...öğrenim yapmak, yetiştirilmek, eğitilmek, bilgi artırmak, meslekle ilgili konularda araştırma inceleme etüt veya staj yapmak" şeklinde gösterilmiştir. Bu madde de davalının yurtdışına gönderiliş amacında yalnızca master eğitimini kapsayacak şekilde bir kısıtlama getirilmemiştir.Ayrıca davalının davalının yüksek lisans eğitimini tamamladıktan sonra Emniyet Genel Müdürlüğünün 27.04.2006, 04.10.2006 12.03.2007, 13.06.2007, 20.07.2007. 17.10.2007 ve 31.10.2007 tarihli işlemleri ile doktora eğitimine başladığı ve devam ettiği, doktora eğitimine dönüşen yurtdışı görev süresinin 19.08.2008 tarihinde bitmesinden sonra, İçişleri Bakanının 18.07.2008 ve 29.07.2009 tarihli olurları ile 1 yıl ve 6 ay olmak üzere yurt dışı görev süresinin iki defa uzatıldığı anlaşılmaktadır. Bu durumda yüklenme senedi doktora eğitimini dahil edecek şekilde verildiği kabul edilecektir.
Söz konusu sözleşmenin 7.maddesinde"kendi isteğimle öğrenimimi bıraktığım, Kurumumuzun izni dışında öğrenim yerimi veya dalımı değiştirdiğim, ilgili kanun, tüzük, yönetmelik ve öğrenim planında yazılı hususlara riayet etmediğim, izinsiz olarak yabancı veya yerli bir müesseseden burs aldığım, birinci maddede belirtilen yurtdışına gönderiliş sebebimle ilgili olarak çıkmış veya çıkacak olan kanun, tüzük, yönetmelik ve tüm mevzuat hükümlerine uymadığım ve yükleyecekleri mükellefiyetlere rıza göstermediğim, eğitimimi tamamlamadan yurda döndüğüm veya başarılı olmadığım takdirde tarafima fiilen döviz cinsinden yapılan masrafların tümünün altıncı maddede belirtilen usul ve şartlarla tahsil edilmesini ve dördüncü maddede belirtilen işlemlerin hakkımda uygulanacağını şimdiden kabul ve taahhüt ederim."düzenlemesi yapılmıştır.
Aynı zamanda, 07/02/2005 tarihli Emniyet Genel Müdürlüğü Yurtiçi Yurtdışı Lisansüstü Eğitim ve Yurtdışı Kısa Süreli Eğitim Yönergesi"nin genel hususlar başlıklı 14 (ğ) bendinde "Lisansüstü eğitimden dönen personel, hazırladığı tezi Türkçe çevirisi ile birlikte 2 ay içinde Eğitim Dairesi Başkanlığı"na teslim eder" düzenlemesi ile aynı Yönergenin yurt dışı lisansüstü eğitime gönderilen personelin görev ve sorumlulukları başlıklı 19 (ç) bendinde, "eğitime gönderilen personel Emniyet Genel Müdürlüğü"nce kendilerine tebliğ edilen dal ve programda, belirlenen sürede eğitimini başarı ile tamamlamakla yükümlüdür. Eğitim sonunda alınan diplomanın ve transkriptin onaylı süretini en kısa zamanda Emniyet Genel Müdürlüğü"ne teslim eder" düzenlemesi mevcut olduğunun anlaşılmasına göre ve davalının kendisine tanınan süre içerisinde doktora diplomasını sunamadığı anlaşıldığından taahhüdünü ihlal ettiği kabul edilecektir.
Hal böyle olunca, davacı, davalının eğitimi için yapmış olduğu yurtdışı doktora harcamaların tamamını davalıdan isteyebileceğine göre mahkemece yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın davacı yararına BOZULMASINA, HUMK’nun 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 01/07/2021 gününde oy birliğiyle karar verildi.