9. Hukuk Dairesi 2015/2405 E. , 2015/10959 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : İŞ MAHKEMESİ
DAVA :Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm duruşmalı olarak süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş ise de; işin mahiyeti itibarıyla duruşma isteminin reddine, incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verilmiş olmakla dava dosyası için Tetkik Hakimi .... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının, iş akdinin 09.08.2010 tarihinden beri çalışmakta olduğu davalı şirkete ait fabrika işyerinden 11.04.2014 tarihinde sık sık devamsızlık gerekçesi ile 4857 SK 17. maddesine.göre feshedildiğini, davalı işverenin feshinin geçersiz ve yasal dayanaktan yoksun olduğunu, davacı ile birlikte 20 civarında iş akdi feshedilen işçilerin ,geçmiş yıllar dahil devamsızlıklar mücerret olarak alt alta sayı olarak belirtilerek ve aynı gün içinde tüm devamsızlıklar için savunma isteyerek ve aynı gün içinde iş akdinin feshedildiğini, işçinin davranışından kaynaklanan fesih gerekçesi için, makul süre tanınmak sureti ile savunma alınması gerektiğini, davalı işverenin kanuna karşı hile ile savunma talebi ile birlikte feshi gerçekleştirmiş olduğunu, feshin sendikal neden ile gerçekleştiğini, davacı ve arkadaşlarının Toplu İş Sözleşmesinden kaynaklanan ayakkabı, günde iki defa olmak üzere 15"er dakikalık ara dinlenmesi, deterjan gibi sosyal haklar ile, mesaiye bırakılmalarına rağmen servis temin edilmemesi, yemeklerin ve koşullarının hijyen olmaması ile iki kez zehirlenmeleri gibi nedenlerle haklarının yeterince korunmadığı gerekçesi ile 6356 SK ilgili hükmünün yürürlüğü ile birlikte e-devlet yolu ile ... Sendikasından 29.03.2014 "de istifa ettiğini, istifalar üzerine, ... Sendikası ile davalı işveren birlikteliği ile davacı ile birlikte Sendikadan istifa eden 5 işçinin iş akdinin feshedildiğini, davalı işyerinde, daha öncede 2007 yılında tepki olarak .... Sendikasından istifa eden 16 işçinin ve 2013 yılında iki işçinin daha iş akdinin feshedildiğini, Anayasa m.51, İLO 87 nolu Sözleşmesi, TCK ve 6356 SK nın ilgili maddeleri ile sendikal hak ve özgürlükler güvence altına alınmış iken; davalı işveren şirketin, çalışanlarını sendikal haklarını kullanmaktan alıkoyarak işçilerin sendikal tercihlerine engel olmaya çalıştığını iddia ederek feshin geçersiz olduğunun tespiti ile davacının işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının, müvekkili işverenin iş yerinde iş sözleşmesinin başlangıcından itibaren 55 gün hastalık ve mazeret izinleri nedeniyle hazır bulunmadığını, 2013 yılında ise 27 gün 2014 yılında 7 gün hastalık ve mazeret izni sebebiyle ile gelmediği puantaj kayıtları ile sabit olduğunu, davacının işyerine devamlı hastalıklar ve mazeretler sebebiyle gelmemesinin iş düzenini önemli derecede aksattığını ve işin normal işleyişini devamlı olarak engellenmesine sebep olduğunu, ayrıca çalışma ortamının düzenini bozacak nitelikte bir eylem ile davacının yapması gereken işlerin gelmediği durumlarda diğer çalışanlar tarafından yapılmaya çalışıldığını, ancak, bu durumda da iş çalışma sisteminin aksamasına sebep olduğunu, davacı çalışmadığı için, davacının yapması gereken işlerin diğer çalışanlara ek yük getirdiğini, bunun ise işin düzenini bozduğunu, davacıdan 4857 sayılı kanun hükmünce yazılı savunma istendiğini, davacının savunmasının gerekçeli ve kabul edilebilir olmadığından davacının iş akdinin müvekkili tarafından 4857 sayılı kanunun 19/1 maddesine göre fesih sebebini açık ve kesin olarak açıklayarak yazılı şekilde 4857 sayılı İş Kanunun 19 madde ve 25 maddesine uygun olarak davacıya iş akdinin feshinin bildirildiğini, dava dilekçesinde davacının iş akdinin sendika değiştirmiş olmasından kaynakladığı iddiasının yalnızca sendikal tazminat alabilmek için yaratılmış bir iddia olduğunu, davalı işyerinde Toplu İş Sözleşmesi olduğunu ve işçinin bu Toplu İş Sözleşmesi hükümlerine uymak zorunda olduğunu, davacının iş akdinin sendikadan istifa ettiği tarihin hemen akabinde yapılmış bir fesih olmadığını, arada uzun zaman geçtikten sonra iş akdinin fesih edildiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davacının 16 arkadaşı ile birlikte Toplu İş Sözleşmesin"den kaynaklanan alacaklarını alamadıkları için iş yerinde örgütlü sendikadan istifa ederek, dayanışma aidatı ile Toplu İş Sözleşmesin"den yararlanmak için müracaatta bulundukları ve ... Sendikası ile görüşmeler yaptıkları, bunun üzerine iş yerinde başka sendika istenmediği için işçilere baskı yapıldığı ve davacının da iş akdinin sendikal nedenlerle feshedildiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu"nun 20/2 maddesi uyarınca “feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir”. İşçinin, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia etmesi durumunda, bu iddiasını ispatla yükümlüdür (m. 20/f.2). İşçinin feshin başka bir sebebe dayandığını iddia etmesi ve bunu ispatlaması, işverenin geçerli fesihle ispat yükünü ortadan kaldırmaz.
Dosya içeriğine göre davalı işveren, davacının sık sık izin alması ve mazeret izinleri nedeniyle devamsızlığının sürekli hale gelmesi nedeniyle iş ilişkisinin sürdürülemez hale geldiği ayrıca davacının gelecekte sık olarak hastalanması ve mazeret izni alacağı hesaplandığında işyeri çalışma düzenini olumsuz etkileyeceğinden bahisle iş akdini geçerli nedenle feshetmiştir. Davalı işverenin davacının iş akdini olası bir durumu göz önüne alarak feshetmesi geçersizdir. Mahkemece feshin geçersizliğine karar verilmiş olması bu yönü ile isabetlidir.
Ancak yerel mahkemece yukarıda belirtilen gerekçelerle, davacının iş akdinin sendikal nedenlerle feshedildiği kabul edilmiş ise de; feshin başka bir sebebe dayandığını iddia eden davacının bu iddiasını ispat ile yükümlü olduğu ve davacının sendikal nedenlerle iş akdinin feshedildiğini ispatlayamadığı gözetilmemiştir.
Şöyle ki; davacı tanıklarından ..., iş yerinde örgütlü bulunan .... Sendikası"nın Toplu İş Sözleşmesin"den doğan hakların alınmamasına ses çıkarmadığını, bunun üzerine davacı ve kendisi ile birlikte bır kısım işçilerin sendikadan istifa ettiklerini ve ... Sendikası ile görüşmeye başladıklarını ancak çoğunluk sağlanamadığı için üye olamadıklarını, daha sonra istifa edenlere tekrar üye olunması yönünde baskı yapıldığını, davacının ve diğer işçilerin bu nedenle çıkarıldıklarını, kendisinin ise işten çıkarılmadığını beyan etmiştir.
Davacı işçi gibi davalı iş yerinde örgütlü sendikadan istifa edip başka bir sendika ile görüşmeye başlayan ve davalı işveren tarafından kendisine de baskı uygulandığını bildiren davacı tanığının halen davalıya ait iş yerinde çalışıyor olması ayrıca, Dairemizce incelemesi yapılan emsal niteliğindeki dosyalarda davalı iş yerinde ... Sendikası"na üye işçilerin de bulunduğunun o dosyalardaki davacı tanıklarınca beyan edildiği de dikkate alındığında iş akdinin sendikal nedenlerle feshedildiğinin ispatlanmadığı anlaşılmaktadır.
Bu nedenlerle 4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
F) HÜKÜM: Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞİNE İADESİNE,
3. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen süresi içinde işe başlatılmaması halinde davalı tarafından ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 4 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6. Davacının yaptığı 230.20 TL yargılama giderinin davalılarda tahsili ile davacıya verilmesine, davalıların yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak 18.03.2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.