3. Hukuk Dairesi 2021/1090 E. , 2021/7748 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki eğitim ve öğretim giderlerinden kaynaklanan alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, asıl davanın kabulü ile birleşen davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde asıl dava davacısı-birleşen dava davalısı tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
YARGITAY KARARI
Davacı, 04/03/2014 tarihinde TSK"den ilişiğinin kesildiğini, davalı idarenin 03/09/2014 tarihli yazısı ile mecburi hizmet yükümlülüğünü tamamlamadan ayrıldığını belirterek öğretim ve yetiştirme masrafları olarak toplam 202.000,92 TL borçlu olduğunun bildirildiğini,askeri okula girerken imzaladığı yüklenme senedindeki miktarı aşan, yüklenme senediyle yüklenilmeyen bedellerin talep edilmesinin mümkün olmadığını, 6000 Sayılı Kanun ile amortisman ve personel giderlerinin hesaplamaya katılamayacağının düzenlendiğini, fazla istenen miktarın tam olarak ne kadar olduğunun, hangi sarf kalemlerini kapsadığının bilinemediğini, idarenin her türlü masrafı ispatlaması gerektiğini, çalıştığı süreye ilişkin yapılan masrafların indirilmesi gerektiğini, 6353 sayılı Yasa gereği 1997 ve sonraki yıllarda askeri okula giren öğrencilerin tazminat hesaplarından yiyecek giderlerinin yarısının, ilaç ve tedavi, kitap kırtasiye, öğrenci harçlıklarının düşülmesi gerektiğini, TSK Personelinin Öğretim, Eğitim ve Yetiştirme Masraflarının Tespitine Dair Yönetmelik"te yapılan değişiklik çerçevesinde yeniden hesaplama yapılması gerektiğini, idarenin hangi tarihten itibaren ne oranda faiz hesapladığının anlaşılamadığını, katılmadığı eğitim faaliyetlerinin masraflarının istenemeyeceğini belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davalı idare tarafından eğitim, öğretim ve yetiştirme bedelleri olarak talep edilebilecek tazminat miktarının tespiti ile davalı idare tarafından talep edilen toplam borcun şimdilik 1.000,00 TL"lik kısmından sorumlu ve borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Birleşen davada;davacı, davalının Kara Harp Okulu Komutanlığında görevli iken 28/03/2014 tarihinde resen emeklilik sebebiyle ilişiğinin kesildiğini, 926 Sayılı Personel Kanununun 112. maddesine göre TSK"den yükümlülüğünü tamamlamadan ayrılan personele verilen eğitim, öğrenim ve yetiştirme masraflarının tahsilinin gerektiğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 141.400,66 TL hazine alacağı ve 60.600,26 TL askeri okula giriş tarihinden ilişik kesme tarihine kadar olan faiz olmak üzere toplam 200.000,92 TL hazine zararının yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiş,06.02.2015 tarihli ıslah dilekçesi ile talebini 215.461,06 TL ‘ye yükseltmiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece,asıl davada; davanın kabulü ile davacının 1.000,00 TL’den dolayı borçlu olmadığının tespitine, birleşen İzmir 11. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/543 esas sayılı davasında; davanın kısmen kabulü ile 139.039,12 TL asıl alacak ve 60.565,57 TL faizin davalıdan alınıp, davacıya verilmesine, asıl alacağa dava tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına, davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine, karar verilmiş; hüküm, asıl dava davacısı-birleşen dava davalısı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Asıl dava menfi tespit istemine,birleşen dava ise 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu"nundan kaynaklanan eğitim ve öğretim alacağının tahsili istemine ilişkindir.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin taktirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre yerinde bulunmayan asıl dava davacısı- birleşen dava davalısının sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-926 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu"nun 112. maddesine 03.07.2003 tarihinde 4917 Sayılı Yasa ile eklenen 5. maddesinde “Türk Silâhlı Kuvvetleri’nden her ne şekilde olursa olsun mecburî hizmet yükümlülüğünü tamamlamadan ayrılan veya ilişiği kesilen subay ve astsubaylar (Türk Silâhlı Kuvvetleri’nde görev yapamaz şeklinde sağlık raporu alanlar ile vazife malûlü olarak Türk Silâhlı Kuvvetleri’nden ayrılanlar hariç), her yıl kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafından belirlenen; askerî öğrenci, subay ve astsubay nasbedildikten sonra kendilerine yapılan öğrenim, eğitim ve yetiştirme masraflarını, yükümlülük sürelerinin eksik kalan kısmı ile orantılı olarak kanunî faizi ile birlikte tazminat olarak öderler. Öğrenim, eğitim ve yetiştirme masraflarının hangi unsurlardan oluşacağı ve tahsiline ilişkin usul ve esaslar; Millî Savunma, İçişleri ve Maliye Bakanlıkları tarafından müştereken yürürlüğe konulacak yönetmelikte belirlenir"" hükmü yer almaktadır. Yasanın uygulanmasını gösteren ve 17.12.2005 tarihinde yürürlüğe giren Türk Silahlı Kuvvetleri Personelinin Öğrenim, Eğitim ve Yetiştirme Masraflarının Tespitine Dair Yönetmelik"in (09.11.2013 tarihli yönetmelik ile değişik) 5. maddesinde ise, Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev yapamaz şeklinde sağlık raporu alanlar ile vazife malûlü olarak ayrılanlar hariç olmak üzere her ne şekilde olursa olsun mecburi hizmet yükümlülüğünü tamamlamadan ayrılan veya ilişiği kesilen subay ve astsubaylar ile ilgili maliyet hesabında dikkate alınacak gider kalemleri açıklanmış; aynı Yönetmeliğin 6. maddesinin (b) fıkrasında masrafların yapıldığı yıl esas alınarak, ayrıldığı ve ilişiğinin kesildiği tarihe kadar kanuni faizi hesaplanarak tazminat hesabı yapılacağı; yine Yönetmeliğin geçici maddesinde ise yönetmeliğin yayımlandığı tarihte henüz ödeme yapmamış, ancak Türk Silahlı Kuvvetlerden ilişiği kesilmiş personele de bu yönetmelik hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir.
Dosyanın incelenmesinde; birleşen davada davalının 2004 ile 2008 yılları arasında Kara Harp Okulunda eğitim gördükten sonra 30.08.2008 tarihinde subay olarak nasbedildiği, ancak; mecburi hizmetini tamamlamadan 28.03.2014 yılında ilişiğinin kesildiği anlaşılmakta olup, davalının bu sırada ayrıca
45. Helikopter Pilot Subay Temel Kursu, Birinci Pilot Eğitimi Kursu, 31. Dönem AS-532 Helikopter Pilot İntibak Kursu eğitimlerine katıldığı anlaşılmıştır. Söz konusu kurs masrafları maliyet cetvelinde uçak ve helikopter uçuş masrafları olarak gösterilmiştir.
Türk Silahlı Kuvvetleri Personelinin Öğrenim, Eğitim ve Yetiştirme Masraflarının Tespitine Dair Yönetmeliğinde helikopter ve uçuş masraflarına ilişkin herhangi bir masraf kalemine yer verilmemiştir.Aynı zamanda söz konusu yönetmelikte 11.03.2016 tarihinde yürürlüğe giren değişiklikle Maliyet Hesabı başlıklı 5. maddesinin (e) bendinde Uçuş(pilotaj)eğitim merkezlerinde veya uçuş birliklerinde verilen başlangıç,temel ,tekamül uçuş(pilotaj)eğitimlerinde ,uçuşta sarf edilen yağ,yakıt ve oksijen giderleri, (f) bendinde Uçuş(pilotaj)eğitim merkezlerinde hizmet alımı yoluyla tedarik edilen başlangıç, temel, tekamül uçuş (pilotaj) eğitim masraflarının hesaplanmasında bu maddenin birinci fıkrasının (a),(b),(c),(d)ve (e)bentlerinin dikkate alınacağı belirtilmiştir.
Söz konusu uçuş eğitimlerine ilişkin değişikliğin asıl dava davacısı-birleşen dava davalısının resen emekliye sevk edildiği tarihten sonra yürürlüğe girdiğinin anlaşılmasına göre birleşen davada davacı Kurumun bu masraflara ilişkin talebinin Türk Silahlı Kuvvetleri Personelinin Öğrenim, Eğitim ve Yetiştirme Masraflarının Tespitine Dair Yönetmelik hükümlerine göre haklı olmadığı anlaşıldığından, mahkemece bu husus göz ardı edilerek yanılgılı şekilde söz konusu masraf kalemlerini hesaplamada dikkate alan bilirkişi raporuna göre hüküm kurularak yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan 1. bent gereğince asıl dava davacısı-birleşen dava davalısının sair temyiz itirazların reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın asıl dava davacısı-birleşen dava davalısı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nin 440/I maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 01/07/2021 gününde oy birliğiyle karar verildi.