Y A R G I T A Y İ L A M I

MAHKEMESİ : İş Mahkemesi


DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davacı ve davalılar avukatları tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili, müvekkili işçinin davalı T.. A.."ye ait işyerinde, kayden alt işveren A. Rehberlik ve Müşteri Hiz. A.Ş. işçisi olarak çalıştığını, asıl işveren-alt işveren arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğunu, müvekkilinin iş sözleşmesinin haklı veya geçerli sebep olmadan işverence feshedildiğini, feshin sendikal sebebe dayalı olduğunu ileri sürerek, feshin geçersizliği ile işe iadesine karar verilmesini, buna bağlı olarak bir yıllık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen dört aylık ücret ve diğer haklarının belirlenmesi isteğinde bulunmuştur.
Davalı T.. A.. vekili, davacının A. Rehberlik ve Müşteri Hiz. A.Ş. işçisi olduğunu, müvekkiline husumet yöneltilemeyeceğini, müvekkili ile diğer şirket arasındaki ilişkinin muvazaalı olmadığını ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Dahili davalı A. Rehberlik ve Müşteri Hiz. A.Ş. vekili, davacının iş sözleşmesinin haklı sebeple feshedildiğini ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan delillere dayanılarak, davalılar arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisinin bulunduğu, ilişkinin muvazaaya dayalı olmadığı, iş sözleşmesinin feshinin geçerli veya haklı sebebe dayanmadığı, sendikal sebebin ise kanıtlanmadığı gerekçeleriyle, feshin geçersizliği ile davacının davalı A. Rehberlik ve Müşteri Hiz. A.Ş."ye ait işyerindeki işine iadesine, işe başlatma tazminatının dört aylık ücret tutarı olarak ve çalıştırılmadığı süre için en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının belirlenmesine karar verilmiştir.
Kararı, taraflar vekilleri temyiz etmiştir.
Somut olayda, davacı, kayden alt işveren dahili davalı A. Rehberlik ve Müşteri Hiz. A.Ş. işçisi olarak 07.08.2009-03.05.2012 tarihleri arasında, en son asistan unvanıyla çalışmıştır. Davalılar arasındaki asıl işveren-alt işveren ilişkisinin muvazaalı olduğu iddiası ileri sürülmüş, mahkemece ise, asıl işveren-alt işveren ilişkisinin muvazalı olmadığı kabul edilmiştir. Dairemizce, davalılar arasındaki ilişkinin, Yargıtay 9. Hukuk Dairesi"nin 05.07.2012 tarihli iş kolu tespiti kararından önceki dönemler için muvazaalı olduğu kabul edilmektedir. Davacının iş sözleşmesinin fesih tarihinin, bahsi geçen iş kolu tespiti kararından önceki bir tarih olan 03.05.2012 olduğu nazara alındığında, eldeki dava bakımından da davalılar arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğunun kabulü gereklidir. Mahkemece, yazılı gerekçeyle muvazaa iddiasının yerinde görülmemesi hatalı olmuştur.
Diğer taraftan, dosya kapsamına göre, iş sözleşmesinin feshinin haklı veya geçerli sebebe dayanmadığına, sendikal sebep iddiasının ise kanıtlanmadığına (eldeki davaya uygulanacak mülga 2821 sayılı Sendikalar Kanunu hükümleri nazara alınarak) yönelik kabuller isabetli olup, bu hususlara ilişkin tarafların temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. Ancak, karar gerekçesinde, feshin geçersizliğine yönelik yapılan bir kısım açıklamalar arasında, ilave olarak işverenin savunma alınması kuralına da uygun davranmadığı belirtilmiş ise de, iş sözleşmesi işveren tarafından haklı sebep iddiasıyla feshedilmiş olduğundan, 4857 sayılı İş Kanunu"nun 19. maddesinin ikinci fıkrasının son cümlesi hükmü uyarınca, savunma alınma zorunluluğu bulunmamaktadır. Gerekçenin bahsi geçen kısmı hatalı ise de, feshin geçersiz olduğu sabit olup, hata sonucuna etki etmemektedir.
Yukarıda yapılan açıklamalar ışığında varılan neticede, davacının gerçek işveren olan T.. A.. nezdinde işe iadesi gereklidir. Ayrıca, somut olayda iyiniyetli olan davacı işçiye karşı, sözleşmenin hükümsüzlüğünün ileri sürülmesinin, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun 2. maddesindeki iyiniyet kurallarına aykırı olması ve hiç kimsenin kendi hilesinden yararlanamayacağı ilkesi nazara alındığında, muvazaalı işlemin tarafı olan davalı A. Rehberlik ve Müşteri Hiz. A.Ş., işe iadenin mali sonuçları ile yargılama giderlerinden diğer davalıyla birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmalıdır.
Belirtilen sebeplerle, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda belirtilen sebeplerle;
1-Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Yapılan FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE VE DAVACININ DAVALI İŞVEREN T.. A.."YE AİT İŞYERİNDEKİ İŞİNE İADESİNE,
3-Davacının kanuni sürede işe başvurmasına rağmen, davalı işveren T.. A.."nin süresi içinde işçiyi işe başlatmaması halinde, davalılar tarafından müştereken ve müteselsilen ödenmesi gereken tazminat miktarının fesih sebebi ve davacının kıdemi dikkate alınarak dört aylık ücreti olarak belirlenmesine,
4-Davacının işe iade için davalı işveren T.. A.."ye süresi içinde başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesi gerektiğinin belirlenmesine,
5-Alınması gerekli, 29,20 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 27,70 TL"nin mahsubuyla bakiye kalan 01,50 TL"nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye gelir kaydına,
6-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre 1.800,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 386,00 TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine, davalıların yaptığı yargılama giderlerinin kendi üzerlerinde bırakılmasına,
8-Taraflarca yatırılan gider avansından varsa kullanılmayan kısmının ilgiliye iadesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, kesin olarak 19.01.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.