MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen davaların reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde asıl ve birleşen davalarda davacılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Asıl ve birleşen davalarda davacılar vekili, müvekkillerinin davalı kooperatifin ortağı olduğunu, davalı tarafından müvekkillerine karşı ... ... Müdürlüğü"nün 2005/607, 2005/831, 2005/680, 2005/602, 2005/885, 2005/865 ve 2005/608 Esas sayılı takip dosyalarından takip başlatıldığını, müvekkillerinin gerek kendileri gerekse aile bireyleri için çeşitli tarihlerde kooperatiften gübre, harar ve tohum aldığını, ancak borçlarını faaliyet sonunda elde ettiği pamuk mahsulünü teslim ederek ödediğini, buna rağmen müvekkileri aleyhine ... takibine başlandığını ileri sürürek, davalı kooperatife borçlu bulunmadığının tespitini talep ve dava etmiştir.
Asıl ve birleşen davalarda davalı vekili, davacıların kooperatifin ortağı olduğunu, ... dosyalarından gönderilen ödeme emrine itiraz etmediklerini, fiili haciz için ikametgâhlarına gidildiğinde dahi itirazda bulunmadıklarını, verdikleri mal beyanı dilekçelerinde borcun tamamını ödeyeceklerine dair taahhütte bulunduklarını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; davacıların kendilerine ... dosyalarından yapılan ödeme emirlerine ve ... dosyalarına itirazda bulunmadığı, fiili haciz için ikametgâh adreslerine gidildiğinde dahi itiraz etmedikleri, mal beyanlarında borcun tamamını ödeyeceklerine dair taahhütte bulundukları gözetildiğinde asıl ve birleşen dava yönünden asıl alacak ve faiz olmak üzere toplam alacak üzerinden ... takibinin devamı gerektiği gerekçesiyle, davaların reddine karar verilmiştir.
Kararı, asıl ve birleşen davalarda davacılar vekili temyiz etmiştir.
...-Birleşen ... .... Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2005/465 Esas sayılı davada davacı ... vekilinin temyiz itirazları yönünden;
Anılan dosyanın dayanağı olan ... ... Müdürlüğü"nün 2010/690 Esas (2005/865 Eski esas) sayılı dosya kapsamında alacaklı kooperatif tarafından borçlular...., ...,..., ... ile...., .........ve .... aleyhine ilamsız ... takibine başlandığı, bu dosyada borçlu ..."ye ödeme emri tebliğine ilişkin tebligat parçasının dosyada bulunmadığı ve ..."nin takip konusu borcu kabulüne ilişkin bir beyanı olmadığı, fiili haciz için ikametgâh adresine gidilmediği anlaşıldığı halde mahkemece, bu dosyadaki tüm davacılar yönünden ... dosyasında ödeme emrine itirazda bulunmadıkları, fiili haciz için gidildiğinde itirazda bulunmadıkları ve mal beyanlarında borcun tamamını ödeyeceklerine dair taahhütte bulundukları gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Mahkeme gerekçesi dosya kapsamına uygun olmadığından birleşen 2005/465 Esas sayılı dava yönünden, davacı ..."nin borcu olup olmadığı hususunda kooperatif konusunda uzman bilirkişi kurulu aracılığı ile kooperatif defter, kayıt ve belgeleri üzerinde inceleme yapılıp sonucuna göre bir karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi doğru olmamıştır.
...-Davacılar vekilinin asıl ve birleşen 2005/1091, 2005/476, 2005/1090, 2005/516, 2005/464 Esas sayılı davalar yönünden tüm davacılar, 2005/465 Esas sayılı dava yönünden davacılardan... ve ... bakımından temyiz itirazlarına gelince;
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, anılan davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir.
...- Anılan davacılar vekilinin diğer temyiz itirazları ile birleşen 2005/465 Esas sayılı davada davacı ..."nin diğer temyiz itirazlarına gelince;
Dava, menfi tespit istemine ilişkindir. Mahkemece karar verildikten sonra temyiz aşamasında; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu yürürlüğe girmiş olup, Türk Borçlar Kanunu"nun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkındaki 6101 sayılı Kanunu"nun .... maddesinde aynen "Türk Borçlar Kanunu"nun kamu düzenine ve genel ahlâka ilişkin kuralları ile geçici ödemelere ilişkin 76., faize ilişkin 88., temerrüt faizine ilişkin 120. ve aşırı ifa güçlüğüne ilişkin 138 maddesi görülmekte olan davalarda da uygulanır. " hükmüne yer verilmiştir.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 88. maddesinin "Faiz ödeme borcunda uygulanacak yıllık faiz oranı, sözleşmede kararlaştırılmamışsa faiz borcunun doğduğu tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre belirlenir. Sözleşme ile kararlaştırılacak yıllık faiz oranı, birinci fıkra uyarınca belirlenen yıllık faiz oranının yüzde elli fazlasını aşamaz." hükmünü içermesinin yanı sıra, temerrüt faizine ilişkin 120. maddesinde de aynen; "Uygulanacak yıllık temerrüt faizi oranı, sözleşmede kararlaştırılmamışsa, faiz borcunun doğduğu tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre belirlenir. Sözleşme ile kararlaştırılacak yıllık temerrüt faizi oranı, birinci fıkra uyarınca belirlenen yıllık faiz oranının yüzde yüz fazlasını aşamaz. Akdî faiz oranı kararlaştırılmakla birlikte sözleşmede temerrüt faizi kararlaştırılmamışsa ve yıllık akdî faiz oranı da birinci fıkrada belirtilen faiz oranından fazla ise, temerrüt faizi oranı hakkında akdî faiz oranı geçerli olur." düzenlemesine yer verilmiştir.
Bu durumda, ... hariç diğer davacılar yönünden (..."nin ... nolu bent uyarınca yapılacak inceleme sonunda borçlu olduğunun anlaşılması halinde bu davacı yönünden de) mahkemece, karar tarihinden sonra yürürlüğe giren anılan yasal düzenlemeler bu açıklamalar çerçevesinde somut olay bakımından değerlendirilerek, işlemiş akdi faiz ve temerrüt faizi oranları ve miktarları bakımından gerektiğinde bilirkişiden denetime elverişli bir rapor alınmak ve sonucuna göre bir karar verilmek üzere hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin ... hariç diğer davacılar bakımından diğer temyiz itirazlarının reddine, davacılar vekilinin ... numaralı bentte açıklanan nedenlerle, birleşen 2005/465 Esas sayılı davanın davacılarından ... yönünden, ... numaralı bentte açıklanan nedenlerle, asıl ve birleşen davalarda, tüm davacılar yönünden diğer temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, tüm davacılar yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edenlere iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere ....05.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.