Davacı ...Ş. vek. Av. ... ile davalılar 1- ...Oto İnş. Tic. ve A.Ş. 2-... vek. Av. ... arasında görülen dava hakkında ... 13. Asliye Ticaret Mahkemesi’nden verilen 10.11.2015 gün ve 2014/908 E.-2015/827 K. sayılı hükmün onanmasına ilişkin Dairemizin 25.10.2017 gün ve 2016/19765 E.-2017/7254 K. sayılı ilamına karşı süresi içinde taraf vekillerince karar düzeltme yoluna başvurulmuş olmakla dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
- KARAR -
Davacı vekili, taraflar arasında 27.10.2009 tarihli sözleşme ve akaryakıt istasyonu işletme sözleşmelerinin imzalandığını, davalı şirket tarafından sözleşmelere uyulmadığını ve davalı şirket tarafından keşide edilen 16.06.2010 tarihli ihtarname ile sözleşmelerin hükümsüz kaldığının ve 18.09.2010 tarihi itibariyle sözleşmenin sona ereceğinin bildirildiğini, davalı şirketin sözleşmeyi haklı bir neden olmaksızın feshettiğini, davalı ...’nun 1.000.000,00 USD’ye kadar davalı şirketin doğmuş ve doğacak borçlarına kefil olduğunu iddia ederek şimdilik 100.000,00 USD cezai şart alacağının ve 80.000,00 USD kar mahrumiyeti alacağının ödeme günündeki TCMB efektif satış kuru üzerinden TL karşılığının davalının fesih tarihi olan 16.06.2010 tarihinden itibaren işleyecek dövize uygulanan en yüksek faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiş, bilahare davasını ıslah ederek 909.147,22 USD kar mahrumiyeti, 105.445,00 USD cezai şartın davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekili, taraflar arasındaki sözleşmenin Rekabet Kurulu kararına istinaden haklı nedenle feshedildiğini, davacının geçersiz sözleşmeye dayanarak davalılardan talepte bulunamayacağını, cezai şart miktarının fahiş olduğunu, davalı şirketin mahvına sebep olacağını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, yapılan yargılamada toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davalı şirket tarafından gönderilen fesih ihtarında sadece Rekabet Kurulu kararının gerekçe gösterildiği, davalı şirketin sözleşmeyi feshinin haksız olduğu, davacının haksız fesih nedeniyle uğradığı kar kaybı tutarının fesih tarihi olan 16.06.2010 tarihi ile sözleşmenin sona erme tarihi olan 27.10.2014 tarihleri arası için 909.147,22 USD olduğu, cezai şart alacağının ise 105.445,00 USD olduğu, cezai şart tutarının davalı şirketin ekonomik mahvına neden olabileceği kanaatine varılarak % 50 oranında indirim yapıldığı, davalı kefil ...’nun sözleşmenin 27. maddesi gereğince 1.000.000,00 USD’ye kadar ve bu miktarla sınırlı olmak üzere sorumlu olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, 909.147,22 USD kar mahrumiyeti alacağının ve ½ indirimle 52.722,25 USD cezai şart alacağının dava tarihinden itibaren 3095 sayılı Yasa’nın 4/a maddesi uyarınca işleyecek faizi ile birlikte ödeme günündeki efektif satış kuru üzerinden TL karşılığının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiş, Dairemizin 25.10.2017 gün, 2016/19765 E.-2017/7254 K. sayılı ilamı ile onanmış, onama ilamına karşı taraf vekillerince karar düzeltme yoluna başvurulmuştur.
(1) Dosyadaki yazılara, mahkeme kararında belirtilip Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu"nun 440. maddesinde sayılan hallerden hiçbirisine uymayan davalılar vekilinin aşağıdaki (2) nolu bendin kapsamı dışında kalan sair karar düzeltme itirazlarının reddi gerekmiştir.
(2) Davacının isteyebileceği kar mahrumiyeti alacağına, sözleşmenin fesih tarihi ile sona erme tarihi (27.10.2014) arasındaki dönem için hesaplanan miktar üzerinden karar verilmiş ise de, Dairemizin yerleşik içtihatlarına göre süre olarak yapılan bu değerlendirme doğru değildir. Mahkemece keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılıp, davacının o bölgede başka bir bayiliği ne kadar süre içinde tesis edebileceği saptanarak, saptanan bu süre için kar mahrumiyeti alacağı hesabı yaptırılıp varılacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken, sözleşmenin kalan tüm süresi üzerinden yapılan hesaba göre kar mahrumiyeti alacağına hükmolunması ve Dairemizce bu kararın onanması doğru olmadığından davalılar vekilinin karar düzeltme talebinin kabulüyle Dairemizin onama kararının kaldırılmasına ve yerel mahkeme kararının yukarıda açıklanan nedenle davalılar yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
(3) Davacı vekilinin karar düzeltme itirazlarına gelince, yargılama aşamasında alınan 27.10.2014 tarihli ikinci ek bilirkişi raporunda davacının talep edebileceği cezai şart tutarının 105.445,00 USD olarak hesaplandığı, dava tarihi itibariyle TL karşılığının 150.143,14 TL olduğu, davalı şirketin 2012 yılı itibariyle öz varlığının 1.234.709,00 TL olduğu, hesaplanan cezai şartın davalının ekonomik mahvına neden olmayacağı değerlendirilmiş olup, mahkemece bu değerlendirmeye aykırı şekilde bilirkişi raporunda hesaplanan 105.445,00 USD cezai şart alacağından davalı şirketin ekonomik mahvına sebebiyet verebileceği gerekçesiyle ½ oranında indirim yapılarak davacı yararına 52.722,25 USD cezai şart alacağına hükmolunması ve Dairemizce bu kararın onanması doğru olmadığından davacı vekilinin karar düzeltme talebinin kabulüyle Dairemizin onama kararının kaldırılmasına ve yerel mahkeme kararının yukarıda açıklanan nedenle davacı yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıdaki (1) nolu bend uyarınca davalılar vekilinin sair karar düzeltme itirazlarının reddine, (2) ve (3) nolu bendlerde açıklanan nedenlerle davacı vekili ile davalılar vekilinin karar düzeltme itirazlarının kabulü ile Dairemizin 25.10.2017 gün, 2016/19765 E.-2017/7254 K. sayılı onama ilamının kaldırılmasına, hükmün yukarıdaki (2) nolu bend uyarınca davalılar yararına, (3) nolu bend uyarınca davacı yararına BOZULMASINA, evvelce alınan onama harçları ve peşin harçların istek halinde karar düzeltme isteyen taraflara iadesine, 23/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.