MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen menfi tespit davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Y A R G I T A Y K A R A R I

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin torna tesfiye atölyesi işlettiğini ve davalı idarenin 5461 nolu abonesi olduğunu, 1999 yılında işyerine aktif ve reaktif elektrik sayacının bağlandığını, davalı işletmeye başvurarak abone olduğunu, gereken kontrollerin yapıldığını, test edildiğini ve sayacın elektriği bağlanıp mühürlendiğini, kullanıma açıldığını ve müvekkilinin aboneliğin başladığı tarihten itibaren tahakkuk eden tüm borçlarını gününde ödediğini, ancak davalı yetkililerinin işyerinde 14.05.2004 tarihinde yapmış oldukları denetim neticesinde 4.283,86 TL fatura tahakkuk edildiğini, bu bedelin 28.05.2004 tarihine kadar ödenmemesi halinde elektriğin kesileceğinin bildirildiğini, aboneliğin başladığı tarihten tutanağın tanzim edildiği tarihe kadar 4 yıllık zaman içerisinde sayacın defalarca okunduğunu, elektrik kullanımından dolayı makbuz düzenlendiğini, sayaçta herhangi bir oynama, müdahale olmadığını, sayacın yanlış bağlanmış olması halinde bu hatanın kurum elamanlarından kaynaklandığını, müvekkilinin kusurunun olmadığını, davalının kendi kusurundan dolayı da hak talep edemeyeceğini belirterek davalı kuruma borcu bulunmadığının tespitini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının abone olmak için başvurması üzerine tesisatın müessese açısından uygunluğunun denetlendiğini ve uygunluk kararı verildiğini, bir süre sonra davacının işyeri standartındaki torna tesfiye atölyesinde kullanılacağı varsayılan elektrik ile ödenen faturalar arasında açık bir dengesizlik bulunduğunun şirket yetkililerince fark edildiğini sayacın 15.4.2004 tarihinde kontrolü esnasında ölçü akım trafolarından paralel olarak ampermetrelere bağlantı yapıldığı, aktif sayacın bu bağlantıdan dolayı R fazında %37,5 S fazında %25,2 eksik tüketim kaydettiğinin tespit edildiğini, bu sebeple kurumun zararının oluştuğunu, davacının sebepsiz yere zenginleştiğini ve kurumun alacağının bulunduğunu savunarak davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar, Yargıtay 19.Hukuk Dairesi"nin 2005/9695 E-2006/3362 K.sayılı kararı ile özetle; davacının tükettiği ancak eksik kaydedilen elektrik bedelinden sorumlu tutulması gerektiği belirtilerek karar bozulmuştur.
Mahkemece bozma sonrası yapılan yargılama neticesinde; davaya konu sayacın kontrolünde ölçü akım trafolarında paralel olarak ampermetrelere bağlantı yapıldığı ve aktif sayacın tüketimi eksik kaydettiğinin belirlendiği anlaşılmakla davacının davalı kuruluş tarafından davacı tarafa 15/04/2004 tarihli tutanak ile tahakkuk ettirilen 4.283,86 TL kullanım bedelinin bulunmadığının tespitine yönelik davasının reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davacının sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Dava konusu uyuşmazlık; davacı tarafa ait sayacın, kusuru dışında herhangi bir nedenle eksik tüketim kaydettiğinin tespit edilmesi halinde, davalının üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirmemesinden dolayı kusurlu olup olmadığı, buradan varılacak sonuca göre dava konusu bedelin ödenip ödenmeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği’nin, 16.maddesinde, sayacın 3516 sayılı Ölçüler ve Ayar Kanunu hükümleri doğrultusunda dağıtım lisansı sahibi tüzel kişi tarafından, her türlü ayar, kalibrasyon ve bakım için periyodik olarak kontrol ettirilmesinin esas olduğu belirtilmiş; yine "Sayacın doğru tüketim kaydetmemesi" başlıklı 20.maddesinde ise tüketimdeki farkların, ilgili dönem birim fiyatlarıyla ve gecikme faizi olmaksızın, perakende satış lisansı sahibi tüzel kişi tarafından müşteriye tahakkuk ettirileceği hüküm altına alınmıştır.
Somut olayda; davacının davalı kurumun 5461 nolu elektrik abonesi olduğu, 1999 yılında işyerine aktif ve reaktif elektrik sayacının bağlandığını, gereken kontrollerin yapıldığını ve sayacın elektriği bağlanıp mühürlendiği, torna tesfiye atölyesinde kullanılacağı varsayılan elektrik ile ödenen faturalar arasında açık bir dengesizliğin şirket yetkililerince fark edilmesi üzerine yapılan inceleme neticesinde sayacın eksik tüketim kaydettiğinin tespit edildiği ve bu tespit sonrası geriye dönük 4.283,86 TL fatura tahakkuk edildiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda zikrolunan sözleşme ve yönetmelik hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, eksik tüketime bağlı olarak yapılan tahakkukun davacının ödemesi gereken bir bedel olduğu anlaşılmaktadır. Ancak davalının 5 yıl gibi uzun bir süre gerekli denetim ve kontrolü yapmayarak eksik tüketim bedelini faturalara yansıtmaması davalı açısından müterafik kusur teşkil etse de bu kusur tüketilen enerji bedeline yansıtılması gereken asıldan davacının beraatını gerektirmeyeceği gibi ana borçtan hukukî sorumluluğunu da ortadan kaldırmaz. Olsa olsa davacının (normal tüketim bedeli dışında) gecikme zammı ve işleyecek yasal faizden kusur oranında indirim gerektirir. Aksine düşünce davacının sebepsiz zenginleşmesine yol açar.
Hal böyle olunca; mahkemece, davalının eksik tüketim bedelini faturalara yansıtmamasının müterafik kusur teşkil edeceği ve bunun da ancak davacı için gecikme zammı ve faizden indirim sağlayacağı nazara alınarak davacının sorumlu olduğu bedelin bilirkişi marifetiyle tespit ettirilerek uyuşmazlığın çözülmesi gerekirken, eksik ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 11.12.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.