3. Hukuk Dairesi 2014/8611 E. , 2014/16381 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ŞANLIURFA 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 18/02/2014
NUMARASI : 2013/7-2014/97
Taraflar arasında görülen menfi tespit davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin ... nolu tarımsal sulama abonesi olduğunu, davalı şirket tarafından müvekkiline 760.092,40.TL borç çıkarılması üzerine sayaç endeksine 01.08.2012 tarihinde itiraz ettiğini ve itirazı üzerine 05.08.2012 tarih ve .... nolu sayaç değiştirme tutanağı ile müvekkilinin sayacının değiştirildiğini, ancak bu arıza ve hatanın giderilmesi istenirken yeni takılan sayacın da ekranında "hata" yazısı nedeni ile endeks okunamadığından müvekkilince yapılan başvuru sonucu 19.10.2012 tarih ve 29734 sayılı sayaç değiştirme tutanağı ile sayacının değiştirildiğini, kaçak kullanımının olmadığı halde aleyhine 20.113,10.TL borç tahakkuk ettirildiğini, yapılan tahakkukun yönetmelik ve hukuka aykırı olduğunu belirterek, müvekkili aleyhine tahakkuk ettirilen 20.113,10.TL ve ferileri için borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili duruşmadaki beyanında; bilirkişi raporunun hesap ile ilgili kısmını kabul etmediklerini, borcun eksik hesaplandığını belirterek, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece; D.."ın .... seri numaralı sayaç için ilgili yönetmelik maddelerinde ve mevzuatta yeri olmayan bir şekilde varsayıma dayalı fatura tahakkuku yaptığı 20.113,10.TL tutarındaki talebinin yersiz olduğu, ancak arızalı olan ... seri numaralı sayacın tüketim kaydı yapmadığından 05.08.2012 ile 19.10.2012 tarihleri arasındaki dönem için müşteri hizmetleri yönetmeliği 19.maddede belirtilen hususlar dikkate alınarak fatura tahakkuk edilmesi gerektiği; davalının davacıya ait 8954 nolu, tarımsal sulama abonesi için 12/12 dönemi için tahakkuk ettirdiği 20.113,10 TL"nin 5.446,08 TL"lik kısmı dışında kalan 14.667,02 TL"lik kısmı yönünden davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Hâkim, bilirkişi raporunu yeterli görmezse, bilirkişiden ek rapor isteyebileceği gibi gerçeğin ortaya çıkması için önceki bilirkişi veya yeniden seçeceği bilirkişi vasıtasıyla yeniden inceleme de yaptırabilir.
Somut olayda; taraflar arasında tarımsal sulama abonelik sözleşmesi imzalandığı davacı tarafından tahakkuk eden faturaların yüksek olduğundan bahisle itiraz edilmesi üzerine ... sayılı sayacın sökülerek yerine .... numaralı sayacın takıldığı ve eski sayacın incelemeye alındığı yapılan inceleme neticesinde tanzim olunan 02.11.2012 tarihli rapor ile "...müdahale izi olmadığı, sayacın sağlam olduğu ancak optik portla yapılan okuma kayıtlarındaki olaylar raporunda çeşitli tarihlerde çok uzun süreli gerilim kesintisi olduğunu gösteren kayıtların olduğu, bu zaman zarfında sayaç enerjisiz kaldığından abonenin faal olduğunun tespitinin yapılması halinde tahakkuk yönünden değerlendirilmesi gerektiğinin" belirtildiği; davalı idare tarafından bu rapora istinaden sayacın enerjisiz kaldığı dikkate alınarak 01.06.2011-15.09.2012 tarihleri arası 116 gün üzerinden kıyaslama yolu ile tahakkuk yapıldığı ve 20.113,10 TL"lik fatura tahakkuk edildiği;
Mahkemece bilirkişi heyetinden alınan raporda; "...yapılan sayaç incelemesinde optik port okumasında sayacın sağlam olduğu ve sayacın 01.06.2011 ile 15.09.2012 tarihleri arasında 116 gün enerjisiz kaldığı tespit edilmiş, D.."ın bu tespitini davacının sayaç gerilim uçlarını çıkarmak suretiyle enerjisiz bıraktığı şeklinde varsayımla yorumlandığı, bu iddia ile aktif-reaktif tüketim ortalaması üzerinden hesaplama yaparak 12/2012 dönem endeks esaslı olmayan faturayı tahakkuk ettiği, sayaçta aktif ve reaktif endeks akışı olduğu ve endekse dayalı fatura tahakkuku yapılabileceği, ayrıca mühürlerin kırılmadan sayaca veya ölçü devresine müdahale etmek mümkün olmadığı, bu tespitlerle D.."ın ... seri numaralı sayaç için ilgili yönetmelik maddelerinde ve mevzuatta yeri olmayan bir şekilde, varsayıma dayalı fatura tahakkuku yaptığı 20.113,10.TL tutarındaki talebinin yersiz olduğu ancak arızalı olan 73125473 seri numaralı sayacın tüketim kaydı yapmadığı 05.08.2012 ile 19.10.2012 tarihleri arasındaki dönem için müşteri hizmetleri yönetmeliği 19.maddede belirtilen hususlar dikkate alınarak fatura tahakkuk edilmesi gerektiği, müşteri hizmetleri yönetmeliği 19.madde dayanak alınarak D... kurumunun davacıdan talep edebileceği 12/2012 dönemine ait olarak görünen borç için tüm yasal vergiler dahil endeks esaslı olmayan elektrik fatura bedelinin 5.446,08.TL olarak hesaplandığının" belirtildiği anlaşılmaktadır.
Bilirkişi tarafından dava konusu olan tahakkukun, esas alınarak denetime elverişli bir şekilde hesaplama yapılması gerekmektedir. Ancak, raporda davacı tarafından ihtilaf konusu edilmeyen sayaç ve döneme ilişkin yapılan hesaplama yetersiz olup, denetime elverişli değildir. Bilirkişi tarafından, davacının ödemesi gereken elektrik bedelinin denetime elverişli bir şekilde hesaplanması gerekir.
Davacının sorumlu tutulabileceği elektrik tahakkuk bedelinin Elektrik Tarifeleri Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği 19. madde hükümlerine göre hesaplanması gerekir. Bilirkişi raporu bu bakımdan yönetmeliğe uygun değildir.
Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan olgular dikkate alınarak, elektrik bedelinin Elektrik Tarifeleri Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği"nin 19. maddesinde belirtilen yönteme göre hesaplanması için dava dosyasının önceki bilirkişi dışında oluşturulacak üç kişilik uzman bilirkişi kuruluna verilerek, davalının talep edebileceği elektrik tüketim bedelinin doğru bulgu ve belgeler ile duraksamasız tespit edildikten sonra davacının mesul olduğu bedelin bu şekilde belirlenmesi, daha sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yetersiz bilirkişi raporu benimsenerek karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 11.12.2014 günü oybirliğiyle karar verildi.