MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı kooperatif vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkilinin ....07.2000 tarihinde kooperatif üyeliğinden çıkarıldığını, çıkarılma kararının ihtarname ile müvekkiline tebliğ edildiğini ve müvekkili tarafından itiraz edilmediği için kararın kesinleştiğini, üyelik süresince ödediği aidatın kendisine ödenmediğini ileri sürerek, ....460,00 TL" nin ortaklıktan çıkarılma tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, dosya kapsamına göre;davacının davalı kooperatif yönetim kurulunun ....03.2000 tarihli kararı ile ortaklıktan çıkarıldığı, bu kararın noter kanalı ile 03.08.2000 tarihinde davalıya tebliğ edildiği ve kararın kesinleştiği,davalı tarafından üye olduğu süre içinde ödemiş olduğu aidat miktarının istenmiş olduğundan davalının çekilen ihtarla temerrüde düşmüş olduğu, davalı kooperatiften getirtilen muavin defter suretinden davacının davalı kooperatife ....460,00 TL miktarında ödeme yaptığı ve bu miktarın üyelikten ihraç edilmesine rağmen iade edilmediği gerekçesiyle, davanın kabulü ile ....460,00 TL alacağın ....07.2000 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
...-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir.
...-Dava, kooperatif ortaklığından çıkarılma sonrasında çıkma payı alacağının tahsili istemine ilişkindir.
1163 sayılı Koperatifler Kanunu"nun .../.... ve kooperatif anasözleşmesinin .../.... maddeleri uyarınca, kooperatiften ihraç edilen ortak, ödemiş olduğu aidatın tamamını değil ihracın kesinleştiği yılın bilançosuna göre hesaplanacak olan masraf hissesi düşüldükten sonra bakiyesinin iadesini talep hakkını haizdir. Bilançonun genel kurulca kabulü suretiyle kesinleşmesinden itibaren bir ay geçtikten sonra bu hak talep edilebilir. Aynı Kanun"un .../son maddesi uyarınca haklarındaki çıkarma kararı kesinleşmeyen ortakların, ortaklık hak ve yükümlülükleri, çıkarılma kararı kesinleşinceye kadar devam eder ve ihraç kararının kesinleşmesi ile üyelik sona erer. Mahkemece, davacının ihracına ilişkin yönetim kurulu kararının hangi tarihte kesinleştiği üzerinde durulmamıştır. İhraç kararına genel kurul nezdinde itiraz edilmemiş ise, ihraç kararının tebliğinden; bu karara karşı genel kurul nezdinde itiraz edilmiş ve genel kurulca ihraç kararı verilmiş ise, bu kararın tebliğinden itibaren üç ay içinde ihraç iptal davası açılıp açılmadığı belirlenip, buna göre davacının ihracının kesinleştiği tarih;
aynı Kanun"un .../.... ve .... fıkra hükümleri uyarınca tespit edildikten sonra ihracın kesinleştiği yılın bilançosuna göre hesaplanacak olan masraf hissesi düşüldükten sonra bakiyesinin çıkma payı olarak davacıya ödenmesine karar verilmelidir. Bu yasal düzenlemeye uyulmaması diğer ortaklar aleyhine sonuç doğurduğu gibi, çıkma payı hesaplamasında da genel giderlerin dikkate alınmamasının davacı açısından nedensiz zenginleşmeye yol açacağı kuşkusuzdur. Kooperatif, ihracın kesinleştiği yılın bilançosunun ertesi yıl toplanan genel kurulca kabulü suretiyle kesinleşmesinden itibaren bir ay içinde ödeme yapmadığı takdirde temerrüt ihtarına gerek olmaksızın, bir ayın sonunda kendiliğinden temerrüde düşer. Yıl sonu bilançosu genel kurulda kabul edilip kesinleşmeden, çıkma payı hesabında nazara alınamaz. Anasözleşmenin .../... nci maddesinde geçen "bilançodan itibaren" ibaresinin "bilançonun kesinleşmesinden itibaren" şeklinde anlaşılması gerekir. Genel kurul tarafından üyeliği sona erenlere yapılacak ödemelerin ertelenmesi yönünde alınmış bir kararın varlığı halinde dahi bu karar sadece ödemenin yapılacağı tarihi geciktirici etkiye sahip olup, erteleme süresi içinde faiz işlemesini engelleyemez. Bu durumda, erteleme süresi dolduktan sonra davalı kooperatif işlemiş faiziyle birlikte ayrılan üyeye ödeme yapmakla sorumludur.
Öte yandan, davalı vekilince davaya konu miktarın önceki mahkeme kararının ... takibine konu edilmesi sebebiyle ... ....... Müdürlüğü"nün 2009/5211 Esas sayılı dosyasına ödeme yaptığı da savunulmuştur.
Bu durumda, mahkemece, davacının ihracının kesinleştiği yılın bilançosunun görüşüldüğü genel kurul kararı ile bu yıla ilişkin bilanço, gelir gider cetvelleri öncelikle davalı kooperatiften, temin edilememesi halinde Ticaret Sicil Memurluğu"ndan, mümkün olmaz ise anasözleşmenin 41. maddesi uyarınca Çevre ve Şehircilik ... İl Müdürlüğü"nden celbedilip, davalının ödeme savunması üzerinde de durularak kooperatif konusunda uzman bilirkişiden yukarıda açıklanan ilkelere uygun olarak davacının çıkma payı alacağı ile ilgili rapor alınarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde eksik incelemeye dayalı olarak hüküm kurulması ve kabul edilen alacağa muacceliyet tarihinden itibaren faiz yürütülmesi gerekirken, ihraç tarihinden itibaren faiz uygulanması doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (...) numaralı bentte açıklanan nedenle davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere ....05.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.