23. Hukuk Dairesi 2013/3703 E. , 2013/4131 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki menfi tespit ve ihraç kararının iptali davalarının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkilinin üyesi olduğu davalı kooperatiften ihracına karar verildiğini, müvekkiline gönderilen .... ihtarda ....240,00 TL, .... ihtarda ....733,... TL toplam borcunun bulunduğunun bildirildiğini, gerçekte borcunun bu miktarlar kadar olmadığını ileri sürerek, ihraç kararının iptaline, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 31.....2010 itibariyle ....000,00 TL borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, gönderilen usulüne uygun ihtarlara rağmen davacının ödeme yapmamış olması nedeniyle ihraç edildiğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan deliller, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; ihraç kararının usulsüz olduğu, menfi tespit istemi açısından da kısmi menfi tespit davası açılmasında yarar olmadığı, ....07.2011 tarihli celsede birinci ihtarda yazılan miktar üzerinden harcın tamamlanması için süre verilmesine rağmen tamamlanmadığı, ........2012 tarihli duruşmada kesin süre verilmesine ilişkin ara karar sırasında davacı vekilinin eksik harcı yatırmayacaklarını beyan etmesi üzerine işlemden kaldırılma kararı verildiği gerekçesiyle, ihraç kararının iptaline, menfi tespit istemi açısından HMK’nın 150. maddesi uyarınca dosyanın işlemden kaldırılmasına, yenilenmesi halinde yeni bir esasa kaydına karar verilmiştir.
Karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
...) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir.
...) Dava, kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali ve ....000,00 TL borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir. Somut olayda davacının ihraç kararının dışındaki diğer talebi ....000,00 TL’lik miktar üzerinden borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkin olup, bu talep yönünden dava değeri ....000,00 TL’dir. Davacının davayı açarken ....000,00 TL üzerinden nispi dava harcını yatırdığı dosyada mevcut harç makbuzundan anlaşılmaktadır. Mahkemenin yargılama aşamasında ihtarnamedeki değeri harca esas değer olarak kabul ederek, o miktar üzerinden harcın tamamlatılması için ara kararı kurmuş olması usul ve yasaya uygun değildir.
Ayrıca, kooperatif genel kurullarında aidat ödemelerinin geciktirilmesi halinde alınması kararlaştırılan gecikme zammı temerrüt faizi niteliğindedir. 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 120/... maddesine göre, sözleşme ile kararlaştırılacak yıllık temerrüt faiz oranı, birinci fıkrada belirlenen yıllık faiz oranının yüzde yüz fazlasını aşamaz. 6101 sayılı Kanun"un .... maddesine göre TBK"nın temerrüt faizine ilişkin 120. maddesi görülmekte olan davalarda da uygulanır.
Yukarıdaki paragrafta faize ilişkin husus da gözetilerek, menfi tespit istemine ilişkin olarak tarafların iddia, savunma ve delilleri dikkate alınmak suretiyle, işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı gerekçe ve değerlendirme ile kooperatif genel kurullarında kabul edilen faiz oranlarına göre hesaplama yapan bilirkişi raporu esas alınarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin tüm davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davacı yararına BOZULMASINA, davalıdan alınması gereken harç peşin yatırıldığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına, davacıdan alınan peşin harcın istek halinde iadesien, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, ....06.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.