MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki tespit, alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı .... İflas İdaresi ile davacı vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkili vakfın, çalışanlarının sosyal güvenlik gereksinimlerini karşılamak üzere, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu"nun Geçici .... maddesi kapsamında kurulmuş bir sosyal güvenlik kuruluşu olduğunu, İmar ... personelinin vakıf üyesi olmasının öngörüldüğünü, davalı bankanın, 08.06.2005 tarihinde iflas ettiğini, yönetim ve denetiminin 02.07.2003 tarihinde diğer davalı ..."ye devredildiğini, davalı bankanın ......1965 tarihli taahhüdü ile, üyelerinin "... kazaları ve meslek hastalıkları sigorta primlerini" ödemek yerine, banka personeline yapılacak sağlık yardımı ve masrafları ile gebelik, doğum ve emzirme yardımlarını ödemeyi üstlendiğini, davalı bankanın iflas tarihine kadar söz konusu ödemeleri vakıf üyelerine yapmasına rağmen, bu tarihten sonra "Müflis bankanın tasfiyesi işlemlerinin devam ettiği, "masa borcu" kavramı dışında kalan tüm borçların sıra cetveline dahil edileceği" gerekçesiyle ödeme taleplerinin kabul edilmediğini, davalı bankanın iflas tarihi olan 08.06.2005 tarihinden sonra Nisan 2005 – Mayıs 2006 tarihleri arasında tahakkuk eden 244.128,90 TL tutarındaki sağlık giderlerini ödemediğini, davalı ..."nin tasfiyesini yürüttüğü müflis bankanın taahhüdünden kaynaklanan yükümlülüğünün iflas ile sona ermediğini, iflasla birlikte ödeme yükümlülüğünün aynen masaya devrolunduğunu, 08.06.2005 iflas tarihinden sonra yapılan sağlık giderlerinin "masa borcu" kabul edilerek, ödenmesinin zorunlu olduğunu, 5411 sayılı Yasa"nın 5472 sayılı Yasa ile değişik .... maddesi uyarınca, davacı vakfın, "masa borcu" dışında kalan alacaklarına fon (...) dahil diğer tüm alacaklara göre, aynen devlet alacağı gibi imtiyaz tanındığını, 506 sayılı Yasa"nın 80. maddesi uyarınca, prim borçlarının, en geç devam eden ayın sonuna kadar ödenmesinin zorunlu olduğunu, aksi halde, bu borçların; "ödenmeyen kısma ilişkin sürenin bittiği tarihte %... oranında artırılarak", devam eden süreçte; "aylık bileşik bazda uygulanacak gecikme zammı ile birlikte" tahsil edilmesinin öngörüldüğünü, iflas idaresine prim borçlarının ödenmesiyle ilgili olarak yapılan başvurunun ....06.2006 tarihli yazı ile reddedildiğini ileri sürerek, davacı vakfın, 08.06.2005 tarihinden dava tarihine kadar ödenmeyen sağlık giderlerine ilişkin alacaklarının faizi ile birlikte tespitine, belirlenecek bu alacakların "masa borcu" olduğu gözetilerek, davacının fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, müflisin ....06.2006 tarihli yazısıyla reddedilen ....939,89 TL"nin ....05.2006 tarihinden itibaren ..."nın 80. maddesine göre hesaplanacak faizi ile birlikte, tahsilde
tekerrür olmamak üzere, davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, davalı ... banka tarafından tasfiye sürecinde, davanın açıldığı tarihe kadar diğer davalı ..."ye yapılan ödemelerin tespitine, dava konusu edilen tutarlara ayrıca dava tarihinden itibaren 6183 sayılı Yasa"da öngörülen oranda temerrüt faizi yürütülmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili ve davalı ... .... vekili, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; davacı vakfın vakıf senedinde, sigorta primi yerine sağlık giderlerinin ödenmesinin hükme bağlandığı, sağlık giderlerinin, hukuken prim borcu niteliğinde olmadığından, ..."nın 80. maddesi uyarınca, sağlık gideri alacaklarının 6183 sayılı Kanun anlamında kamusal alacak niteliği bulunmadığı, masa borçlarının, masanın taahhüt ve mükellefiyetlerini kapsadığı, iflasın açılmasından tasfiyenin tamamlanmasına kadar iflas masası (İflas İdaresi) tarafından yapılan borçlar olduğu, öğretide masa borçlarının, tasfiyenin bir gereği olarak yapılan masraflar (ilan, defter tutulması v.s gibi) ile iflas idaresinin taahhütleri neticesinde (söz gelimi yaptığı hizmet sözleşmesinden doğan borçlar gibi) ortaya çıkan borçlar olarak adlandırıldığı, çekişme konusu yapılan sağlık giderlerinin ise, doğrudan doğruya iflas idaresinin tasfiye kapsamında yer alan bir taahhüdü ya da mükellefiyeti olmadığından, dava konusu alacağın "masa borcu" kapsamında değerlendirilmesi mümkün olmadığı, bu durumda davalı ... bankanın ....06.2006 tarihli yazısı ile reddedilen ....939,89 TL tutarındaki sağlık gideri alacağı sıra cetveline kaydedilmesi suretiyle talep edilebileceğinden, İİK"nın 235. maddesi uyarınca bu talep yönünden mahkemenin görevli olmadığı, davacının iflasa karar verilen yerdeki ticaret mahkemesine dava açması gerektiği gerekçesiyle davalı ... bankanın ....06.2006 tarihli yazısı ile ödenmesi reddedilen ....939,89 TL tutarındaki sağlık giderlerinden kaynaklanan alacağın tahsiline ilişkin talebi yönünden, dava dilekçesinin görev yönünden reddine, mahkemenin görevsizliğine, karar kesinleştiğinde ve talep halinde, bu talep yönünden dosya tefrik edilerek, davaya bakmakla görevli ... Asliye Ticaret Mahkemesi"ne gönderilmesine, 08.06.2005 tarihinden dava tarihine kadar olan sürede ödenmeyen sağlık giderlerinden kaynaklanan alacağın miktarının ve bu alacakların masa borcu olarak tespitine ilişkin talebinin ve diğer taleplerinin reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı ve davalı ... banka iflas idaresi vekilleri temyiz etmiştir.
...)Dava, iflastan sonra doğduğu iddia edilen alacağın tahsili istemine ilişkindir. Somut olayda, düzenlenen bir sıra cetveli bulunmadığı gibi, davacının talebi dahi iflastan sonra doğduğu iddia edilen alacağın masa borcu olarak tahsili istemine ilişkindir. İflas tarihinden sonra doğan bir alacağın masa borcu olup olmadığı yönündeki inceleme, alacağın dayandığı hukuksal ilişkiye göre genel hükümler doğrultusunda genel mahkemelerce tespit edilecektir. (İflas Hukukunda Sıra Cetveli Prosedürü ve Sıra Cetveline Karşı Müraacat Yolları, Öztek Selçuk, yayımlanmamış doçentlik tezi, s. 37) Dairemizin 02.02.2012 tarih ve 2011/4952 E, 2012/680 K sayılı ilamı da bu yöndedir. İİK"nda masa borçları için İİK"nın 235/.... maddesindeki gibi kayıt kabul ve 154/.... maddesindeki gibi iflas davaları için Ticaret Mahkemelerinin görevli olduğu yolundaki açık bir düzenleme bulunmadığından bu mahkemenin davanın açıldığı tarih itibariyle yürürlükte olan HMUK"nın ... ve .... madde hükümlerindeki parasal sınıra göre Asliye ya da Sulh Hukuk Mahkemesi olduğunun kabulü gerekir.
Öte yandan, davacı vakıf ile Müflis Banka arasındaki dava, Vakıf Senedinden ve iddia edilen taahhütnameden kaynaklanan bir alacak davası olup, işbu dava ... Kanunu"ndan kaynaklanmadığı gibi, taraflar arasında işçi-işveren ilişkisinin de olmadığı açıktır. Bu itibarla taraflar arasındaki işbu alacak davasının ... Mahkemesinde görülmesi mümkün olmayıp, genel mahkemeler görevlidir. (... .... Hukuk Dairesi"nin ....02.2012 tarih ve 6561 E, 6315 K; YHGK"nın ....09.2010 tarih ve ...-382 E, 441 K sayılı ilamları bu yöndedir.)
İflas masasının bu safi (net) mevcudu (masaya giren mal, alacak ve haklar), "alacakların ödenmesine tahsis olunur" (İİK m.184,I,c....). Buradaki "alacaklar" teriminden maksat, aslında yalnız "iflas alacaklarıdır." İflas alacağı, iflas açıldığı anda müflise karşı hukuken mevcut olan alacaklar yani müflisin iflasın açıldığı andaki borçları olup, iflas masasından istenebilirken (masaya yazdırılabilirken), müflisin iflas açılmasından sonra doğan alacakları, iflas alacağı olmadığından, iflas masasından talep edilemez. İflas masasından istenebilecek (hatta, iflas alacaklarından daha önce ödenecek) olan, bir başka alacak çeşidi de masa alacaklarıdır. Bunun masa bakımından adı "masa borcudur." Masa borçları müflisin değil, (çünkü, müflisin iflas açılktıktan sonra masayı bağlayıcı nitelikte borçlarlanmasına imkân yoktur.) iflas masasının yaptığı borçlardır. Masa borçları, iflasın açılmasından iflas tasfiyesinin sonuçlanmasına kadar, iflas masası (masa adına iflas dairesi veya iflas idaresi) tarafından yapılan borçlardır. (İİK. m. 248, 303/...) Masa alacakları iflas masasından tam olarak ödenir. (örn: İflas kararının ilanı giderleri (m.166;219), defter tutma (m.161;208) giderleri (bkz: m.160), masa mallarının muhafazası için kiralanan depo için ödenecek kira, iflas idaresinin ücreti (m.223,IV), masanın (iflas idaresinin) taraf olduğu davaları takip eden avukatın avukatlık ücreti masa borcudur. Bu sayma, tahdidi değildir; masa borçlarına bazı misaller vermek içindir. Şu halde, masa alacakları (borçları), iflas açıldıktan sonra iflasın tasfiyesi için bizzat masa (yani, masa adına iflas dairesi veya idaresi) tarafından yapılan borçlardır. Masadan ödenecek alacakların, iflas alacağı ve masa alacağı olarak ikiye ayrılmasının pratik önemi şudur: Masa alacakları, iflas masasından tam olarak ödenir. Masa alacakları, iflas alacaklarından daha önce ödenir (m.248). Oysa, iflas alacaklarının tam olarak ödenmesi çok enderdir (belki yalnız m.206"nın ilk üç sırasındaki imtiyazlı alacaklar tam olarak ödenir.) İflas alacakları (özellikle m. 206"nın dördüncü sırasındaki imtiyazsız alacaklar), İflas masasının dağıttığı iflas (garame) hissesi oranında ödenir. İşte bu nedenle, iflas masasından istenen bir alacağın, iflas alacağı mı, yoksa masa alacağı mı olduğunu belirlemenin büyük önemi vardır. (Kuru Baki, ... ve İflas Hukuku El Kitabı, Tamamen Yeniden Yazılmış ve Genişletilmiş .... Baskı, S. 1212 vd. ..., 2013) İflas masrafları ve masa borçları sıra cetvelinde yer alamayacağından, iflas masası aleyhine genel mahkemede açılması gereken davada İİK"nın 235. maddesindeki süreler uygulanmaz. Dairemizin ....07.2012 tarih ve 2576 E, 4886 K sayılı ilamında da açıklandığı üzere; kayıt kabul davaları, iflasından önce müflisten alacaklı olanların, bir diğer ifade ile iflas alacaklılarının alacaklarını iflas masasına kaydettirmek için açtıkları ve dayanağını İİK’nın 235. maddesinden alan davalardır.
Bu durumda, mahkemece, dava konusu borcun masa borcu olup olmadığı konusunda uyuşmazlığın esası incelenip sonucuna göre bir hüküm kurulması gerekirken, uyuşmazlığın müflisin iflasın açıldığı andaki borçlarının kaydıyla ilgili İİK."nın 235. maddesi kapsamında olduğunun kabulüne dayalı yanılgılı gerekçeyle görevsizlik kararı verilmesi doğru olmamıştır.
...) Bozma nedenine göre, davacı ve davalı ... banka iflas idaresi vekillerinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı ve davalı ... banka İflas İdaresi vekillerinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, davacıdan alınan peşin harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, ....06.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.