MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi


İflas erteleme davasının yargılanması sırasında davacının talebi üzerine verilen ihtiyati tedbire itirazın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde itiraz eden-müdahil vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

- K A R A R -
Davacı vekili, 2007 yılından bu yana pik demir üretimi ile iştigal eden müvekkili şirketin, içine düştüğü ekonomik kriz nedeniyle borca batık durumda olduğunu, sunulan iyileştirme projesine göre mali durumunun iyileştirilmesinin mümkün olduğunu ileri sürerek, borca batıklığın tespiti ile şimdilik bir yıl süreyle iflasın ertelenmesine ve tedbir olarak, "amme alacakları da dahil olmak üzere, davacı hakkında yapılacak ve yapılmış haciz, ihtiyati haciz, ihtiyati tedbir, iflas, tahliye, ipoteğin ve rehin ile ticari işletme rehninin paraya çevrilmesi yoluylu yapılan ve yapılacak ... takip ve tedbirlerinin durdurulmasına, İİK"nın 89/.... maddesi gereği haciz ihbarnamelerinin durdurulmasına, mevcut İİK"nın 89/.... maddesine göre haciz ihbarnamelerinin kaldırılmasına, daha önce muhafaza altına alınan şirket mallarının yediemin sıfatıyla şirket yetkililerine iadelerine, banka hesapları üzerinde bulunan blokelerini kaldırılmasına, teminat mektuplarının paraya çevrilmesinin tedbiren önlenmesine, elektrik, su, doğalgaz ve telefonların borçlarından dolayı kapatılmasının engellenmesine" karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, alınan bilirkişi raporundan sonra dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda; ....01.2013 tarihli müteferrik ara kararı ile bir kısım tedbir kararlarıyla birlikte, temyize konu ...-A no"lu bentte, İİK"nın 179/b maddesine göre, "" alacaklılar ve borçlunun hak ve çıkarlarının dengeli bir şekilde korunması ve şirketin faaliyetinin devam etmesi amacı ile davacı şirket hakkında yapılmış ve daha sonra yapılacak olan İİK."nın 206/....maddesinde yazılı alacaklar için yapılan takipler ve rehinli takipler haricindeki tüm ... ve iflas takipleri, satış ve muhafaza işlemleri gibi tedbir uygulamalarının, 6183 sayılı kanuna göre yapılan takipler de dahil olmak üzere ihtiyati tedbiren durdurulmasına ve yeni takip yapılmasının engellenmesine,""
...-B no"lu bentte İİK."nın 179/b maddesine göre;" erteleme sırasında taşınır, taşınmaz veya ticari işletme rehni ile temin edilmiş alacaklar nedeniyle, rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takip başlatılabilir veya başlamış takiplere devam edilebilir ancak bu takip nedeniyle muhafaza tedbirleri alınamaz ve rehinli malların satışı gerçekleştirilemez" şeklindeki yasal düzenlemenin ilgili merciler tarafından uygulanmasına, "
...-E no"lu bentte " davacı şirketin kamu ve özel kuruluşlar nezdindeki hak ve alacaklarının muhafazasına, davacıya ait tahakkuk eden hakediş ödemeleri, bankalar vasıtasıyla gelen paraların kayyımların onayı ile harcanmak üzere şirket hesaplarına geçirilmesine, bankalardaki hesaplardan para çekme işleminin kayyımların onayı ile yapılmasına, şirkete yapılacak ödemelerin de derhal şirkete ait banka hesabına yatırılmasına"" karar verilmiştir.
Müdahil ... A.Ş. vekili, verilen tedbir kararlarının iflas erteleme kararı ile birlikte verilebilecek türden olup yargılama sırasında, alacaklılar da dinlenilmeden verilemeyeceği, maddi hukuka ilişkin talep haklarını kaldıracak şekilde tedbir kararı verilemeyeceği gerekçesiyle tedbir kararına itiraz etmiş, ayrıca davacı şirketten alacaklı olduklarını iddia ederek, müdahilliğine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, iddia, müdahale ve dosya kapsamına göre; ....04.2013 tarihli ön inceleme duruşma tutanağında müdahillik talebinin kabulüne, ihtiyati tedbire itirazın dosya kapsamı ve mevcut delil durumu itibariyle reddine karar verilmiştir.
Kararı, itiraz eden müdahil vekili temyiz etmiştir.
...-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, itiraz eden müdahil vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
...- Dairemizin 01.04.2013 tarih ve 1920 Esas/2047 Karar sayılı ilamında da açıklandığı üzere; İflasın ertelenmesi talebi üzerine, mahkeme erteleme kararı vermeden önce İİK"nın "erteleme tedbirleri" başlıklı 179/a bendi uyarınca envanter düzenlenmesi ve yönetim kurulunun yerine geçmesi ya da yönetim kurulu kararlarını onaylaması için derhal bir kayyım atar; ayrıca şirketin malvarlığının korunması için gerekli diğer önlemleri alır. Kural olarak, mahkemenin ihtiyati tedbir yoluyla, ... ve iflas takiplerini yargılamanın sonuna kadar durdurabileceği veya aynı süre zarfında yeni takip yapılmasını yasaklayabileceği doktrin tarafından da kabul edilmektedir. Bu bağlamda, doktrinde, buna imkan verilmediği takdirde, bazı hallerde uzun zaman alabilecek yargılama süreci esnasında talep sahibi şirketin mallarının muhafaza altına alınması veya satılması suretiyle iflasın ertelenmesi kurumunun bütün özünden ve faydasından yoksun bırakılmasının imkan dahiline gireceğine; kanun koyucunun alacaklılar arasında eşitliği bozan böyle ağır ve vahim bir sonucu istediğini düşündüren hiçbir gerekçe veya hüküm bulunmadığına işaret edilmektedir. Ne var ki, böyle bir ihtiyati tedbir kararının, iflasın ertelenmesi kararıyla dahi elde edilemeyecek olan hukuki sonuçları borçlu şirkete bahşedecek nitelikte olmaması gerekir.
Dolayısıyla, iflasın ertelenmesi talebi ile davacının yararlanabileceği tedbirler İİK"nın 179/b maddesinde düzenlenmiş olup, bunlar takiplere yöneliktir. Maddi hukuka etkili tedbir kararı verilemez. Zira, doktrinde de belirtildiği üzere, erteleme ile sağlanmak istenen, şirket bakımından her şeyin durması değil, özellikle takiplerin durdurulması suretiyle şirketin rahat bir nefes almasının sağlanmasıdır. Bu çerçevede, iflasın ertelenmesi talebinde bulunmuş olan borçlu şirketin kefilinin veya borçlu şirket lehine taşınmazını ipotek eden taşınmaz malikinin hukuki durumunu etkilemeye, borçlu şirketin alacaklılarının alacaklarını tahsil amacıyla uygulayabilecekleri temlik, takas, mahsup, hapis hakkı gibi hukuki işlemlerin durdurulmasına, rehin ve blokaj kayıtlarının kaldırılmasına yönelik tedbirler hep sonuçlarını maddi hukuk alanında doğuran veya borçlu şirkete nazaran üçüncü kişi durumunda olanların
maddi hukuktan doğan talep ve def"i haklarını etkileyen (kısıtlayan) tedbirlerdir ve bu tedbirlere gerek iflasın ertelenmesi kararı çerçevesinde, gerekse iflasın ertelenmesi talebinden sonra, erteleme yargılaması sırasında ihtiyati tedbir yoluyla karar verilemez. Keza, üçüncü kişilerin haklarını etkileyecek ihtiyati tedbir kararları vermekten de kaçınılmalıdır.İflas erteleme davalarında davacının ihtiyati tedbir taleplerinin yerinde görülmesi halinde mahkemece malvarlığının muhafazası için gerekli tedbirler alınabilir. Tedbirlere karar verilirken borçlunun menfaati kadar alacaklıların menfaaati de gözetilmeli ve ancak gerekli olan tedbirlere karar verilmelidir. Ancak mahkemece, maddi hukuk alanında sonuçlar doğuran muhafaza tedbirleri verilmemelidir. Ayrıca alacaklıların alacaklarını tahsil amacıyla kullanabilecekleri hukuki işlemlerin durdurulması da mevcut düzenlemeye uygun değildir. (Öztek, Selçuk: İflasın Ertelenmesi Bankacılar Dergisi Sa. 53, 2005, s. 66 )
Somut olayda, ....01.2013 tarihli müteferrik kararın ...-E numaralı bendinde "bankalar vasıtasıyla gelen paraların kayyımların onayıyla harcanmak üzere şirket hesaplarına geçirilmesine" şeklinde verilen tedbir kararları maddi hukuka ilişkin haklara etki edebilecek nitelikte olmakla, geçici hukuki himaye niteliğinde verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, itirazın bu açıklamalar çerçevesinde ele alınması ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu şekilde itirazın reddedilmesi doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, ihtiyati tedbir kararına itiraz eden müdahil vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün itiraz eden müdahil yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, ....06.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.