MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi


Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının usul bozması üzerine yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün davalı vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı vekili Av. ... ile davalı vekilleri Av. ... Yenici ve Av. ..."ın geldiği görülmüş olmakla duruşmaya başlanarak hazır bulunan taraf vekillerinin sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.

- K A R A R -

Davacı vekili, taraflar arasında 14/03/2005 tarihinde imzalanan elektrik enerjisi tedarik sözleşmesinin davalı tarafından 08/04/2005 tarihinde tek taraflı ve haksız olarak feshedilmesi sonucunda davacının elektirik almayı taahhüt ettiği dava dışı BİS Enerji Elektrik Üretim A.Ş."ye (BİS A.Ş.) tazminat ödemek zorunda kaldığını, BİS A.Ş. tarafından açılan ve kesinleşen dava sonucu başlatılan takip dosyasında davacıdan 10/01/2012 tarihinde 4.379.838,00 TL ve 22/03/2012 tarihinde 236.253,00 TL tahsil edildiğini, davacının davalıya açtığı haksız fesih nedeniyle tazminat davasında Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 12/07/2012 tarihli ve ... E.-K. sayılı kararı ile BİS A.Ş.ye ödenen tazminatın davalıdan talep edilebileceği kabul edilmekle birlikte henüz yapılmış bir ödeme olmadığından erken açılan davanın bu nedenle usul yönünden reddine karar verildiğini, bu kararın Yargıtay 19. Hukuk Dairesi tarafından bozulması üzerine Mahkemece verilen direnme kararının Yargıtay Hukuk Genel Kurulunca benimsenerek onandığını, davacının dava dışı BİS A.Ş.ye yaptığı ödemelerin davalıdan tahsili için başlattığı icra takibinin davalının itirazı üzerine durduğunu ileri sürerek itirazın iptali ile takibin devamına ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davalının davacı ile yaptığı sözleşmeyi 08/04/2005 tarihinde daha ucuza elektrik tedarik etme imkanı bulduğu için sözleşmedeki fesih tazminatını ödemeyi kabul ederek fesih şartlarına uygun olarak feshettiğini, davacının BİS A.Ş. tarafından aleyhinde açılan davada aleyhine hüküm verilmiş olmasına rağmen davayı temyiz etmediğini, bu nedenle davaya davalı yanında fer"i müdahil olan davalının da kararı temyiz edemediğini, davacının kusuruyla hakkındaki tazminat davasını kötü takip ettiğini ve davanın kaybedilmesinde ağır kusurlu olduğunu, kendi kusuru ile neden olduğu rücu alacağını davalıdan talep etmesinin hukuka ve ahlaka aykırı olduğunu, diğer yandan davacının ancak İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin ... E.-K. sayılı karardaki miktarı rücu etmesinin mümkün oduğunu, bu miktarı zamanında ödemeyerek icra takibine konu olmasına neden olması sonucunda artan faiz ve masraflardan davalıyı sorumlu tutamayacağını, davacı ile dava dışı BİS A.Ş. arasındaki ilişkinin ve İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi"nde açılan davanın muvazaalı olduğunu savunarak davanın reddi ile kötü niyet tazminatına karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, ... Asliye Ticaret Mahkemesi"nin ... Esas sayılı kesinleşmiş kararı, mahkemenin ... Esas sayılı kesinleşmiş ilamı değerlendirilerek taraflar arasında düzenlenen 14/03/2005 tarihli enerji tedarik sözleşmesinin davalı tarafından haksız olarak yerine getirilmemesinden dolayı davacının da dava dışı BİS A.Ş. ile yaptığı enerji alım sözleşmesini yerine getiremediği, bu nedenle dava dışı BİS A.Ş."nin davacıdan tahsil ettiği tazminattan davalının sorumlu olduğu, bu nedenle davalı hakkında açılan ilamsız icra takibindeki asıl alacak ve hesaplanan işlemiş faiz talebi yönünden icra takibinin yerinde olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile itirazın kısmen iptaline, takibin takip talebinde 1.bentte yazılı alacak yönünden 4.379.838,00 TL asıl alacak ve 1.068.560,48 TL işlemiş faiz, takip talebinde 2.bentte yazılı alacak yönünden 236.253,00 TL asıl alacak ve 49.367,16 TL işlemiş faiz üzerinden devamına, asıl alacaklara takip tarihinden itibaren avans faizi uygulanmasına, fazlaya ilişkin talebin reddine, asıl alacağın %20"si oranında icra inkar tazminatına karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Bursa 1. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin ... E.-K. sayılı dosyasında davacı tarafından davalı aleyhine taraflar arasındaki elektrik tedarik sözleşmesinin davalı tarafından haksız olarak feshedilmesi nedeniyle davalı ile yapılan sözleşmeye bağlı olarak 3. şahıs ile akdedilip, gerçekleştirilemeyen sözleşme nedeniyle 3. şahsın açtığı dava dolayısıyla ödenmesi muhtemel tazminat ve uğranılan kar kaybı ile manevi tazminat talebiyle açılan davada mahkemece, davalının sözleşmeyi feshinde haksız olduğu, davacının uğramış olduğu kar kaybı ile dava dışı BİS A.Ş. lehine karar altına alınan bedelin davalı tarafça karşılanması gerektiği halde davacının henüz bir bedel ödememesi nedeniyle değerlendirmeye esas alınamayacağı, manevi tazminat istemenin yasal koşulları oluşmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, davacının toplam 2.933.685,02 TL kar mahrumiyetinin davalıdan tahsiline, manevi tazminat isteminin reddine, davacının dava dışı BİS A.Ş."ne ödemek zorunda kalacağı tazminat isteminin yasal şartları oluşmadan dava açılmış olması nedeniyle reddine karar verilmiş, hükmün taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Dairemizin 29/09/2011 tarihli ve ... E.-K. sayılı kararı ile davacı vekilinin tüm davalı vekilinin sair temyiz itirazları reddedilerek, sadece mahkemece davacının dava dışı BİS A.Ş."ne kesinleşen mahkeme kararı gereğince ödemek zorunda olduğu tazminatı henüz ödemeden davalıdan talep edemeyeceği gerekçesiyle buna ilişkin talebin reddine karar verilmesinin doğru olmadığı zira davacı ile dava dışı BİS A.Ş. arasında imzalanan Mart 2005 tarihli “Elektrik Enerji Satış Sözleşmesi”nin 7. maddesinin (9) bendinde, davalı Enimeks AŞ’nin davacı ile davalı arasındaki sözleşmenin en az 1 yıl süreyle uygulanabilir halde kalmasını taahhüt ettiği, bu taahhüdü BK’nın 110. maddesindeki üçüncü şahsın fiilinin taahhüt niteliğinde olduğu, Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu’nun 11/06/1969 tarih, 4/6 sayılı kararında üçüncü şahsın fiilini taahhüt eden kişinin taahhüt ettiği miktarı ödemesi halinde ödediği miktarı üçüncü şahıstan isteyemeyeceği, davacı Enimeks A.Ş. dava dışı BİS A.Ş."ne üçüncü şahsın (davalının) fiilini taahhüt etmesi nedeniyle ödediği bedeli halefiyet esaslarına göre davalıdan talep edemeyeceği, ayrıca davacı ve davalı arasındaki sözleşmede de dava dışı şirkete ödenmek zorunda kalınan tazminat bedelinin davalıdan tahsil edileceği yönünde de bir hüküm bulunmadığı, mahkemece davacının dava konusu yaptığı BİS A.Ş."ne ödenen miktarla ilgili talebinin bu gerekçeyle reddedilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle reddedilmesinin isabetsiz olduğu gerekçesiyle hükmün davalı yararına bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece 12/07/2012 tarihli ve 2012/343-2012/322 sayılı kararla Dairemiz bozma kararına karşı direnme kararı verilmiş, direnme kararı da davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Hukuk Genel Kurulu"nun 19/06/2013 tarihli ve ... E.-K. sayılı kararı ile; "Bu itibarla, işbu davanın tarafları arasında imzalanan 14.03.2005 tarihli sözleşme ile davacı şirket ve dava dışı BİS Enerji Elektrik Üretim AŞ arasında imzalanan 21.03.2005 tarihli sözleşmenin, tarafları farklı iki ayrı sözleşme olduğu genel kurul çoğunluğu tarafından kabul edilmiştir. Bu kabulün sonucu olarak da; 14.03.2005 tarihli ilk sözleşmenin davalı tarafından feshedilmesi nedeniyle dava dışı şirket ile yaptığı 21.03.2005 tarihli sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini davacı şirketin yerine getiremediği, bu sebeple İstanbul 7.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin ... Esas sayılı dosyası ile kendisinden talep edilen tazminatın, ilk sözleşmenin davalı tarafından haksız feshedilmesinin bir sonucu olması nedeniyle 14.03.2005 tarihli sözleşmeye dayalı olarak sözleşmenin tarafı olan davalı kurumdan talep etme hakkının bulunduğuna, davanın üçüncü kişinin fiilini taahhüt ile ilgili bulunmadığına karar verilmiştir. Ancak, işbu dava tarihi olan 03.02.2006 tarihi itibariyle yukarıda açıklanan davacı zararı henüz oluşmuş değildir. Zira, dava dışı şirket tarafından aralarındaki sözleşmenin ifa edilmemesi nedeniyle Enimeks Elektrik Enerjisi Toptan Ticaret AŞ aleyhine açılan tazminat davası, İstanbul 7.Asliye Ticaret Mahkemesi’nin ... Esas sayılı dosyası ile 26.10.2005 tarihinde dava edilmiştir. Başka bir anlatımla, eldeki dava tarihi itibariyle davacının, 21.03.2005 tarihli sözleşme nedeniyle davalıdan tazminini isteyeceği bir zararı henüz oluşmamıştır. Bu durumda, dava tarihi itibariyle meydana gelmemiş olan bir zararın tazmini istenemeyeceğinden, aynı hususa işaret eden direnme kararı usul ve yasaya uygun olup onanması gereklidir." gerekçesiyle direnme kararı onanmış, davalı vekilinin karar düzeltme talebinin Hukuk Genel Kurulu tarafından reddedilmesi ile de kesinleşmiştir.
Dairemizin yerleşmiş içtihatları, davacının davalıya satmayı taahhüt ettiği elektrik enerjisini temin etmek için dava dışı BİS A.Ş. ile imzaladığı elektrik tedarik sözleşmesinden kaynaklanan sorumluluklarını iş bu davacının davalıya rücu etmesine imkan vermemektedir. Ancak yukarıda belirtilen Hukuk Genel Kurulu kararı somut olayda Dairemizi bu dosya bakımından bağlayıcı olduğundan davacının dava dışı BİS A.Ş."ne ödemek zorunda olduğu İstanbul 7. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2005/431. 2008/294 E.-K. sayılı kararında 7.041.046,00 TL olarak belirtilen miktarın, 4.379.838,00 TL"sini ve ayrıca 236.253,00 TL"sini ödediği için bunları davalıdan tahsili talebiyle bu davanın açıldığı ve davacının yukarıda belirtilen 7.041.046,00 TL"nin 4.379.838,00 TL ve 236.253,00 TL olmak üzere toplam ‭4.616.091,00 TL"sini ödediği anlaşılmış, bu asıl alacağın davalıdan tahsili mümkün görülmüştür. Ancak bu alacakların ödenmesi hususunda takip tarihinden önce davalı temerrüte düşürülmediğinden bu paraların ödendiği tarihten itibaren takip tarihine kadar işlemiş faiz talep edilmesi mümkün değildir. Yapılan bu açıklamalara, dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Mahkemece takip talebinde 1.bentte yazılı alacak yönünden 4.379.838,00 TL asıl alacak ve 1.068.560,48 TL işlemiş faiz, takip talebinde 2.bentte yazılı alacak yönünden 236.253,00 TL asıl alacak ve 49.367,16 TL işlemiş faiz üzerinden takibin devamına karar verilmiş ise de dosya kapsamı itibariyle davacı tarafından davalı takip tarihinden önce 818 sayılı BK’nın 101. maddesi (6098 sayılı TBK.’nun 117. maddesi) uyarınca temerrüt ihtarı çekilerek temerrüte düşürüldüğü iddia ve ispat edilmediğinden asıl alacaklara takipten itibaren faize hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde takip öncesi için işlemiş faize de hükmedilerek karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenle kararın BOZULMASINA, vekili Yargıtay duruşmasında hazır bulunan davalı yararına takdir edilen 1.630,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine, peşin harcın istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, 11/06/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.