3. Hukuk Dairesi 2012/23133 E. , 2013/3 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE ... MAHKEMESİ
Dava dilekçesinde ....000 TL maddi ....000 TL manevi tazminatın faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Islah dilekçesi ile maddi tazminat miktarı ....448,00 TL"ye çıkartılmıştır. Mahkemece davanın davalı ... yönünden kabulüne, diğer davalılar yönünden reddi cihetine gidilmiş, hüküm davacı ve davalı ... tarafından temyiz edilmiştir.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkilinin ........2009 tarihinde davalı ... .....Ltd. Şti."ne arkadaşının borcunu ödemek için gittiğinde mağaza sorumlusu diğer davalı ..."ın sert tepkisi ile karşılaştığı hatta arkasından gelerek dışarıda yumruk attığı, burun kırığı oluştuğu, bu olay nedeniyle üzüntü yaşadığı ileri sürülerek 500,00 TL tedavi; 500,00 TL işgöremezlik ve ....000,00 TL manevi tazminatın tahsili istenilmiş, maddi tazminat istemi ıslah edilerek ....448,... TL"ye yükseltilmiştir.
Davalı, iddiaların haksız olduğunu ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, olay yeri ve olayla ilgisinin bulunmaması nedeniyle davalı şirket yönünden davanın reddine; davalı ... yönünden davanın kısmen kabulü cihetine gidilmiş, hüküm, davacı ve davalı vekillerince temyiz edilmiştir.
Dava, davalı şirkete ait işyerinde çalışan kişinin davacının kişilik haklarına saldırı nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Borçlar Kanununun 55.maddesi hükmü gereğince adam çalıştıranın sorumlu tutulabilmesi için; zararın çalışanın hukuka aykırı eyleminden doğması ve zarar ile çalışanın eylemi arasında uygun illiyet bağının bulunması yeterlidir.
Bu koşulların varlığı halinde çalıştıranın kendisine yükletilmiş olan özen gösterme yükümlülüğünü yerine getirmediği ve zararın bu yüzden meydana geldiği kabul edilmektedir. Bu sorumluluk karinesinin çürütülebilmesi için yasa koyucu adam çalıştıranlar için kurtuluş beyyinesi hakkını tanımıştır.
Adam çalıştıran, çalışanın seçiminde, talimat vermede ve denetlemede gerekli özeni gösterdiğini kanıtlaması halinde sorumluluktan kurtulur. Bir başka ifade ile çalıştıranın sorumlu tutulabilmesi için zarar verici eylem ile çalıştıranın görülen işi arasında fonksiyonel bağlılık bulunması yeterlidir.
Somut olayda, mağaza sorumlusunun eylemi nedeniyle zarar oluşmuştur. Bu husus kesinleşen ceza mahkemesi kararı ile de sabittir.
O halde mahkemece, davalı ..."in eylemi nedeniyle davalı şirketin B.K."nun 55. (T.B.K. 66.) maddesi hükmü gereğince sorumlu tutulması gerekirken bu davalı yönünden redde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Ayrıca davalı, adam çalıştıran sıfatı ile de sorumludur. Bilindiği gibi adam çalıştıranın sorumluluğu bir kusur sorumluluğu olmayıp, olağan sebep sorumluluğudur. Burada yasa adam çalıştırana genel nitelikte objektif bir özen yükümlüğü, bir gözetim ödevi yüklenmiştir. Adam çalıştıranın sorumluluğu kendisinin veya emrinde çalışan yardımcı kişinin kusurlu olup olmamasına bakılmaksızın, kusurdan bağımsız olarak doğmaktadır. Sorumluluğun doğması için objektif özen yükümlülüğünün ihlaliyle meydana gelen zarar arasında, uygun illiyet bağının bulunması yeterli kabul edilmiştir. Adam çalıştıran, görülecek işe uygun fikri, mesleki bilgi ve yeteneklere sahip bir kişi seçmekle yükümlüdür. Seçeceği yardımcı kişinin göreceği iş için vasıflı, yeterli eğitim görmüş, yeni bilgi, yöntem ve tekniği, özümsemiş ve izlemiş olmasını arayacaktır (Borçlar Hukuku Genel Hükümler, ....., Cilt: ...-... bası, sh.160). (.... ....06.1994 gün ve ...-178 K.). Davalının bu en basit tedbirlere başvurmaması objektif özen görevini açıkça kötüye kullandığını kanıtlayan deliller olarak görülmelidir. Davalı, adam çalıştıran sıfatıyla sorumluluktan kurtulabilmesi için, gerekli özeni göstermiş olması halinde de zararın gerçekleşeceğini ispat etmesi icap etmesi gerekecektir.
Toplanan delillere göre de, davalının çalıştırdığı kişinin eylemini engelleyeceği yolunda yukarıda açıklanan tedbirleri almadığı açıktır. O halde, davalının BK"nun 100.maddesi doğrultusunda bir kurtuluş kanıtı ve delili getirmemiştir.
Ayrıca, ibraz olunan belgelerden, davacı hakkındaki iş göremezlik raporunun ....rumu .... ....ğı’ndan alındığı ve bu rapordaki özür oranına göre maddi tazminat hesabı yapıldığı anlaşılmaktadır.
2659 sayılı Adli Tıp Kurumu Yasası’nın .../II-c maddesi gereğince, meslekte kazanma gücü kaybı konusunda bilimsel ve teknik görüşlerini bildirmekle görevli .....Kurumu ....İhtisas Kurulu’ndan alınacak ..... Sağlık İşlemleri Tüzüğü’ne uygun raporla davacının iş göremezlik oranı belirlendikten sonra varılacak sonuca göre zarar kapsamının belirlenmesi gerekir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, ....01.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.