MAHKEMESİ : ... BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 1. HUKUK DAİRESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL-ECRİMİSİL

Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı davalının istinafı üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun kabulü ile hüküm ortadan kaldırılarak davanın reddine dair verilen karar davacılar vekili tarafından yasal süre içerisinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla, duruşma günü olarak saptanan 11.02.2021 Perşembe günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacılar vekili Avukat ... geldi, davetiye tebliğine rağmen temyiz edilen davalı vekili Avukat gelmedi, yokluğunda duruşmaya başlandı, süresinde verildiği ve kayıt olunduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen vekilin sözlü açıklamaları dinlendi, duruşmanın bittiği bildirildi, iş karara bırakıldı. Bilahare Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü:
-KARAR-
Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tenkis, ecrimisil ve vasiyetnameden dönmek suretiyle vasiyetnamenin hükümsüz kaldığının tespiti isteklerine ilişkindir.
Davacılar, mirasbırakan anneanneleri ..."ün ... 7. Noterliğinin 19/08/2010 tarihli vasiyetnamesi ile maliki olduğu 81 ada 62 parseldeki 1 nolu bağımsız bölümü kızı olan davalıya vasiyet ettiğini, ancak mirasbırakanın daha sonra davalının baskısı ile çekişmeli taşınmazı dava dışı ..."ye, adı geçenin de davalıya satış suretiyle temlik ettiğini, tüm işlemlerin mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu, vasiyetnamenin de konusuz kaldığını ileri sürerek tapu kaydının iptali ile miras payları oranında adlarına tescilini, olmadığı takdirde tenkisini, şimdilik 3.000,00TL ecrimisilin davalıdan tahsilini ve vasiyetnameden dönmek suretiyle vasiyetnamenin hükümsüz kaldığının tespitini istemişlerdir.
Davalı, iddiaların doğru olmadığını, taşınmazı bedelini ödeyerek dava dışı ...’den satın aldığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
İlk derece mahkemesince, iddianın kanıtlandığı gerekçesiyle davanın kabulü ile tapu iptal-tescil, ecrimisil ve tespit isteklerinin kabulüne karar verilmiş, davalı vekilinin istinafı üzerine, ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince, mirasbırakanın mal kaçırma kastının bulunmadığı, bakım karşılığı ve minnet duygusuyla taşınmazı temlik ettiği gerekçesiyle hüküm ortadan kaldırılarak davanın reddine karar verilmiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden, 1938 doğumlu mirasbırakan ...’ün 20.08.2015 tarihinde öldüğü, geride mirasçı olarak davacı torunları ... ve ... ile davalı kızı Şengül’ün kaldığı, mirasbırakanın maliki olduğu 81 ada 62 parseldeki 1 nolu bağımsız bölümü ... 7. Noterliğinin 19/08/2010 tarihli vasiyetnamesi ile davalı kızına vasiyet ettiği, ancak daha sonra 15.03.2012 tarihinde dava dışı ...’ye satış suretiyle temlik ettiği, ...’ın da 20.09.2013 tarihinde davalıya satış yoluyla devrettiği anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nisbi (nitelikli-vasıflı) muvazaa türüdür. Söz konusu muvazaada miras bırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir. Ancak mirasçısını miras hakkından yoksun bırakmak için esas amacını gizleyerek, gerçekte bağışlamak istediği tapulu taşınmazını, tapuda yaptığı resmi sözleşmede iradesini satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi doğrultusunda açıklamak suretiyle devretmektedir.
Bu durumda yerleşmiş Yargıtay içtihatlarında ve 0l.04.1974 tarihli 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere; görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de 4721 s. Türk Medeni Kanunu" nun (TMK) 706, 6098 s. Türk Borçlar Kanunu"nun (TBK) 237 (818 s. Borçlar Kanunu"nun (BK) 213) ve Tapu Kanunun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.
Hemen belirtmek gerekir ki; bu tür uyuşmazlıkların sağlıklı, adil ve doğru bir çözüme ulaştırılabilmesi, davalıya yapılan temlikin gerçek yönünün diğer bir söyleyişle miras bırakanın asıl irade ve amacının duraksamaya yer bırakmayacak biçimde ortaya çıkarılmasına bağlıdır. Bir iç sorun olan ve gizlenen gerçek irade ve amacın tespiti ve aydınlığa kavuşturulması genellikle zor olduğundan bu yöndeki delillerin eksiksiz toplanılması yanında birlikte ve doğru şekilde değerlendirilmesi de büyük önem taşımaktadır. Bunun içinde ülke ve yörenin gelenek ve görenekleri, toplumsal eğilimleri, olayların olağan akışı, miras bırakanın sözleşmeyi yapmakta haklı ve makul bir nedeninin bulunup bulunmadığı, davalı yanın alış gücünün olup olmadığı, satış bedeli ile sözleşme tarihindeki gerçek değer arasındaki fark, taraflar ile miras bırakan arasındaki kişisel ilişki gibi olgulardan yararlanılmasında zorunluluk vardır.
Somut olaya gelince, davalı tarafça bakım savunmasında bulunulmadığı halde bölge adliye mahkemesince temlikin bakım karşılığı yapıldığı kabul edilerek sonuca gidilmesi doğru olmadığı gibi, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamından; davacılara kırgın olan mirasbırakanın çekişme konusu taşınmazı dava dışı ...’yi ara malik kullanmak suretiyle davalıya temlik ettiği, taşınmaz ... üzerinde iken davalının eşi ...’nın bankadan çektiği kredi borcuna teminat olarak çekişmeli taşınmaza ipotek konulduğu, tanık olarak dinlenen ara malik ...’nin taşınmazı bedelini ödeyerek satın aldığı yönündeki ifadesi gözetilse dahi anılan tanığın satış bedelini davalı ...’e ödediğini beyan ettiği, yine davacı ve davalı tanığı olarak olarak dinlenen ve taşınmazda kiracı olan ...’nun; "kira bedellerini davalı ...’e ödediğini, ara malik ...’ye hiçbir zaman ödeme yapmadığını" beyan ettiği, tüm bu olgular yukarıda değinilen ilkelerle birlikte değerlendirildiğinde, temlikin mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğu sonucuna varılmaktadır.
Hâl böyle olunca; davacının tapu iptali-tescil, ecrimisil ve tespit istemlerinin kabulüne karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Davacıların yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 371/1-a maddesi uyarınca ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi kararının BOZULMASINA, HMK"nın 373/2. maddesi gereğince dosyanın kararı veren ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 24.11.2020 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Ücret Tarifesi gereğince gelen temyiz eden davacılar vekili için 3.050.00.-TL. duruşma vekâlet ücretinin temyiz edilen davalıdan alınmasına, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 11.02.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.