1. Hukuk Dairesi 2015/10749 E. , 2016/2231 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : ALACAK-ELATMANIN ÖNLENMESİ-ECRİMİSİL
Taraflar arasında birleştirilerek görülen davada;
Davacı asıl davada, davalılar ile 8 parsel sayılı taşınmazdaki 2.kat dairenin satışı konusunda 05.09.2009 tarihli harici satış sözleşmesi düzenlendiğini ve satış bedelinin bir kısmının ödendiğini, ayrıca daireye faydalı ve zorunlu giderler yaptığını, ancak; taşınmazın daha sonra kötüniyetli olarak davalı ...’nin kızı olan ...’a devredildiğini ileri sürerek, sözleşmenin haksız yere feshi ve başka kişiye satış nedeniyle uğradığı zararın tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalılar, asıl davanın reddini savunmuşlar, birleşen davada ise; taraflar arasında 05.10.2009 tarihli harici satış sözleşmesi düzenlendiğini, taşınmazın asıl davanın davacısı ...’e teslim edildiğini, ancak kararlaştırılan satış bedelinin ödenmediğini, taşınmazın malikinin ... olduğunu ileri sürülerek elatmanın önlenmesine,... ve ... için de ayrı ayrı ecrimisile karar verilmesi isteminde bulunmuşlardır.
Mahkemece; harici satış sözleşmesinin geçersiz olduğu gerekçesiyle asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Karar, taraflarca süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ..."in raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü.
-KARAR-
Asıl dava harici satıştan kaynaklanan alacak, birleşen dava ise elatmanın önlenmesi ve ecrimisil isteklerine ilişkindir.
Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle; tapulu taşınmazların mülkiyetinin naklinin Türk Medeni Kanununun 706, Borçlar Kanununun 213 ve Tapu Kanununun 26.maddeleri gereği resmi şekle bağlı olması, harici satışa değer verme olanağı bulunmaması, taraflarca inkar edilmeyen 05.10.2009 tarihli harici sözleşme ve Türk Medeni Kanununun 994.maddesi hükmü, nazara alındığında kayıt maliki ..."ın asıl davanın davalısı ..."nin kızı olması ve Türk Medeni Kanununun 2.maddesi hükmü de gözetilmek suretiyle asıl davanın davacısı ... lehine hükmedilen alacak miktarı üzerinden yazılı şekilde hapis hakkı tanınması, birleşen davadaki elatmanın önlenmesi isteminin kabulü ile birleşen davada... ile ..."ın ecrimisil taleplerinin reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur. Tarafların sair temyiz itirazları yerinde değildir. Reddine.
Ne var ki; harici satış bedeli olarak ödendiği tespit edilen bedel, dava tarihi esas alınarak uyarlanma yapılmak suretiyle hüküm altına alındığına ve hapis hakkı tanındığına göre, ayrıca faize hükmedilmiş olması doğru değil ise de, bu husus yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, hükmün 1 numaralı fıkrasındaki “….dava konusu dairenin davalıya teslim edildiği tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte” ibaresinin hüküm metninden ÇIKARTILMASINA, 6100 sayılı HMK"nin geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK"nun 438/7. maddesi uyarınca hükmün bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 25.02.2016 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
(Muhalif) (Muhalif)
-KARŞI OY-
Asıl dava, uyarlanmış harici satış bedeli ve faydalı zorunlu masraflar giderinin tazmini, birleştirilen dava, elatmanın önlenmesi ve ecrimisil istemine ilişkindir.
Asıl davada; davacı ..., 5 nolu bağımsız bölümü 05.10.2009 tarihli harici satış sözleşmesiyle, davalılar ... ve Fevziye Kahveci"den 85.000,00Tl bedelle satın aldığını, 200,00 TL kaparo, 26.860,00TL peşinat, 6.400.00 TL bedelli üç kombi ile satış bedelinin bir kısmını ödediğini, kalan 51.540,00 TL bedelin konut kredisi çekerek ödenmesinin kararlaştırıldığını, binadaki davalılarca tamamalanması gereken eksiklikler giderilmediğinden bazı eksikliklerin tarafından yapıldığını, 07.10.2009 tarihinde yüklenici davalı ..."e satış bedeline mahsuben 5.700,00 TL ödediğini, 15.01.2010 tarihinde davalı Fevziye Kahveci ihtarnameyle bakiye bedelin ödenmesini ihtar ettiğini, davalı ..."in de bakiye bedelin 7 gün içinde ödenmesi ve tapu da satışın yapılması, aksi takdirde taşınmazın satılacağını 17.02.2010 tarihli ihtarname ile ihtar ettiğini, 05.04.2010 tarihli ihtarname ile de 5 nolu bağımsız bölümün satıldığı ve 10 gün içinde tahliyesinin istendiğini ögrendiğini, davalı Fevziye"nin meskeni kızı Serpile devrettiğini, malik olacağı inancıyla meskende toplam 14.060,00 TL harcama yaptığını, ayrıca davalılara ödediği paranın uyarlanmış karşılığı 48.753,00TL olmak üzere toplam 62.913,00TL"nin dava tarihinden (17.08.2010) itibaren yasal faiziyle birlikte davalılar Fevziye ve Halil İbrahim"den tahsilini istemiştir.
Birleştirilen davada; davacı ..., 28 parsel sayılı taşınmazın 5 nolu mesken nitelikli bağımsız bölümünü ..."ten 01.04.2010 tarihinde satın aldığını, 05.04.2010 tarihinde, konutu kullanan davalı ..."e yeni malik olduğu ve tebliğden itibaren 10 gün içinde dairenin boşaltılması ve teslimine ilişkin ihtarnamenin 08.04.2010 tarihinde tebliğine rağmen meskenin teslim edilmediğini ileri sürerek elatmanın önlenmesini ve malik olduğu 01.04.2010 ile dava tarihi 02.08.2010 tarihleri arasında ki dönem için aylık 300,00 Tlden 1.200,00TL ecrimisilin yasal faiziyle tahsilini istemiş, davacı Fevziye Kahveci, 5 nolu bağımsız bölümü 05.09.2009 tarihinde davalı ..."e haricen satıp teslim ettiğini, bakiye satış bedeli 51.540 TL"nin ödenmemesi nedeniyle tebliğden itibaren 10 gün içinde bedelin ödenmesine ilişkin 15.01.2010 tarihli ihtarnamenin 21.01.2010 tarihinde davalı ..."a tebliğine rağmen bedelin ödenmemesi üzerine 01.04.2010 tarihinde davacı ..."e satıldığını, haksız kullanım nedeniyle 1.760,00TL ecrimisilin davalı ..."ten tahsilini talep etmiştir.
../...
Davalı ..., paydaşı olduğı 28 parsel sayılı taşınmazda yüklenici Halil İbrahim"le yaptıkları kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince, arsa bedeli ve 40.000,00TL karşılığı inşa edilecek binadan üç dairenin verilmesinin kararlaştırıldığını, yükleniciye ödemesi gereken 40.000,00TL yi ödeyemediği için dava konusu 5 nolu bağımsız bölümü 85.000,00TL bedelle davacı-davalı ..."e yüklenici ile birlikte haricen sattıklarını, 200,00 TL kaparo, 26.860,00TL peşinat, 6.400.00 TL bedelli kombi ile satış bedelinden 33.460.00 TLnin ödendiğini, ihtara rağmen bakiye bedelin ödenmemesi üzerine, ödenmesi gereken 40.000,00TL borcu kızı ...in kredi çekerek yükleniciye ödemesi nedeniyle yüklenici ... tarafından 5 nolu bağımsız bölümün davacı ..."e satıldığını, bir kombinin daha sonra davacı-davalı ... tarafından geri alındığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ..., arsa karşılığı inşa ettiği binada üç dairenin arsa sahibi ..."ye ait olduğunu, sözleşme gereğince ayrıca ..."nin 40.000.00TL ödemesinin kararlaştırıldığını, 5.nolu meskenin haricen ..."e satıldığını, ..."nin borcu 40.000,00TLyi ..."ın ödemeyi üstlendiğini, borca mahsuben 5.700,00TL ödediğini kalan bedelin ödemediğini, davayla ilgisi olmadığını savunarak davanın reddi istemiştir.
Mahkemece, asıl davada, uyarlanmış harici satış bedeli ve faydalı masraflar bedeli 40,932,00TL nin davalıya teslim edildiği tarihten itibaren yasal faiziyle birlikte davalı Fevziye"den tahsiline, davalı ... hakkındaki davanın reddine, birleşen davada, Davalı ..."ın 5 nolu bağımsız bölüme elatmasının önlenmesine, 40.932,00TL bedel ödeninceye kadar hapis hakkı tanınmasına, ecrimisil isteminin reddine karar vermiştir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden, 28 parsel sayılı taşınmazda paydaş ...in 545/27687 payından 111/2768 payını diğer paydaşlarla birlikte 12.11.2008 tarihinde davalı ..."e devrettiği,14.05.2009 tarihinde kat irtifakı kurularak 5 nolu bağımsız bölümün davalı ... adına tescil edildiği ancak 5 nolu bağımsız bölümün sözleşme uyarınca arsa sahibi ...ye verilmesi kararlaştırılan daire olduğu, 01.04.2010 tarihinde de satış suretiyle davacı ..."e devredildiği, ..."in 26.03.2010 tarihinde 37.250,00Tl konut kredisi aldığı, bu miktar üzerinden 02.02.2010 tarihinde tapuda ipotek tesis edildiği, aynı meskenin 05.04.2009 tarihli harici satış sözleşmesiyle davalılar... ... tarafından 85.000,00 TL bedelle ..."a satıldığı, 200,00 TL kaparo, 26.860,00TL peşinat, 6.400.00 TL bedelli üç kombi ile satış bedelinin ..."ye, ödendiği, bir kombinin ... tarafından geri alındığı, ..."nin borcuna karşılık 5.700,00TL nin Halil İbrahim"e ödendiğinin tarafların kabulünde olduğu, davacı ... tarfından meskende 906,00 TL harcama yapıldığı, 5 nolu bağımsız bölümün halen davacı-davalı ... kullanımında olduğu anlaşılmaktadır.
Tapulu taşınmazların, Türk Medeni Kanununun 706/1. maddesi, Türk Borçlar Kanununun 237. maddesi ve Tapu Kanununun 26. Maddesi uyarınca resmi şekle uyulmadan harici satışına hukuken değer verilemez.
YİBBGK 10.07.1940 tarih 2/77 Sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca, taşınmazın harici satışından dönüldüğünde, satış bedeli kendisine ödenmeyen taraf temerrüde düşmüş sayılmayacağından, para geri verilinceye kadar yararlandığı ürünler bedelini tazmin ve ecrimisil ödemekle sorumlu tutulamaz
Bilindiği üzere; TMK 993 ve 994 madde hükümleri geri vermekle yükümlü iyiniyetli zilyedin hak ve borçlarını düzenlemiştir. Geçersiz sözleşme nedeniyle taşınmazı geri vermekle yükümlü olan iyiniyetli zilyedin, bayii tarafından açılan elatmanın önlenmesi davasında taşınmazı geri vermekten kaçınma ya da alıkoyma ( hapis) hakkı TMK 994/1 maddesi ile tanınmış bir haktır.
Somut olayda, davacı ..."ün haricen satın ve zilyetliğini devraldığı 5 nolu bağımsız bölümü ileride kendisine devredileceği inancıyla kullanmaya başladığı, bazı harcamalar yaptığı ancak dairenin 01.04.2010 tarihinde ..."a satılarak tapuda devredildiği, bu tarih itibariyle harici satışın resmi olarak ifasının fiilen imkansız hale geldiği, yeni kayıt maliki Serpil"in 08.04.2010 tarihinde tebliğ edilen ihtarnameyle 5 nolu meskeni boşatılmasını istendiği saptanmıştır. .../....
Eldeki elatmanın önlenmesi davası kayıt maliki ... tarafından açılmış olup davalı ..."ın bu davada faydalı ve zorunlu masraflar ile harici satış bedeli üzerinden alıkoyma (hapis ) hakkı tanınması konusunda açık bir talebi bulunmamaktadır. Öte yandan, harici satın alan bu hakkını bayiinden talep edebilir. Nitekim, harici satın alan ..., harici satışsözleşmesinin tarafı ve satış bedelini ödediği ... ve... aleyhine asıl davasıyla alacak talebinde bulunmuştur.
Bu durumda, 08.04.2010 tarihinde tebliğ aldığı ihtarnemeyle davalı ..."ın taşınmazın yeni malikini ögrendiği, bu tarihten sonraki kullanımının haklı ve geçerli bir nedene dayanmadığı anlaşıldığına göre, davacı ..."in elatmanın önlenmesi ve ecrimisil isteklerinin kabulüne karar verilmesi gerekirken yanılğılı değerlendirmeyle hapis hakkı tanınmak suretiyle elatmanın önlenmesine ve ecrimisil talebinin reddine karar verilmesi doğru değildir. Bu yönlerden davacı ..."in temyiz itirazının kabulü gerektiğini düşünüyoruz.
YİBBGK 10.07.1940 tarih 2/77 Sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca, harici satış bedeli kendisine ödenmeyen taraf temerrüde düşmüş sayılmayacağından davalı ..."ın ecrimisil ödemekle sorumlu tutulamayacağı tartışmasız olup, davacı Fevziye tarafından açılan ecrimisil davasının reddedilmesinde isabetsizlik yoktur. Bu yönde sayın çoğunlukla aramızda görüş aykırılığı bulunmamaktadır.
Davalı ..."ün temyizine gelince, harici satış bedeli olarak 200,00 TL kaparo, 26.860,00TL peşinat, iki kombi bedeli 4266 TL ve ..."nin borcuna karşılık ödenen 5.700,00TL olmak üzere toplam 37.027,00TL ödendiği, bu bedelin uyarlanma sonucu ulaştığı alım gücü ve paranın reel değerinin 40.026,00TL, faydalı ve zorunlu giderler bedelinin 906,00 tl olduğunu tespit eden bilirkişi raporu hükme esas alınarak yazılı şekilde 40.932.00 TL alacağın davalı Fevziye"den tahsiline karar verilmesinde isabetsizlik yoktur. Bu konuda da sayın çogunluk ile aramızda görüş aykırılığı bulunmamaktadır. Ancak faiz konusunda temyiz talebi bulunmadan faizin hükümden çıkarılması yönündeki sayın çoğunluğun görüşüne katılamıyoruz.
Davalı ..."in temyizine gelince, mahkemece 5 nolu bağımsız bölümün davalı ...olduğu ve onun tarafından satılarak satış bedelinin tahsil edildiği, satış bedeline mahsuben ...""nin borcuna karşılık Halil İbrahim"e 5.700,00TL"nin ödendiği kabul edilerek dava tümden reddedildiğine göre, talep edilen bedelin tamamı üzerinden davalı ... lehine nisbi vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekirken reddedilen miktar üzerinden eksik vekalet ücretine hükmedilmesi de doğru değildir. Davalı ..."in bu yöne ilişkin temyiz itirazının kabulü gerektiği görüşünde olduğumuzdan sayın çoğunluğun görüşüne katılamıyoruz.
Hâl böyle olunca; yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı ..."in hapis hakkı ve ecrimisil konusundaki temyiz itirazları ile davalı ..."in vekâlet ücretine yönelik temyiz itirazlarının kabulüyle, hükmün bu yönlerden bozulması gerektiği, ayrıca faiz konusunda temyiz itirazı bulunmadan kararın düzeltilmeyeceği görüşünde olduğumuzdan sayın çoğunluğun düzeltilerek hükmün onanamasına ilişkin kararına katılamıyoruz.