Davacı, murisinin iş kazası sonucu ölümünden doğan maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
Dava, davacıların yakınlarının iş kazası sonucu ölümü nedeniyle uğradıkları maddi ve manevi zararlarının giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda 17.09.2007 tarihli bilirkişi raporuna dayanılarak kaza nedeniyle kazalı işçinin %100 oranında kusurlu olduğu,davalı işverenlerin ise kusurunun bulunmadığı gerekçesiyle istemin reddine karar verilmiş ise de bilirkişilerin maddi olaya ve işverenin kusursuzluğuna ilişkin değerlendirmelerinin dosya kapsamına uymadığı görülmektedir.
Olay iş kazası olup, iş hukuku ve sosyal güvenlik ilkeleri çerçevesinde değerlendirmeye tabi tutulmalıdır. Bu bakımdan insan yaşamının kutsallığı çerçevesinde işverenin işçilerin sağlığını ve güvenliğini sağlamak için gerekli olanı yapmak ve bu husustaki şartları sağlamak ve araçları noksansız bulundurmakla yükümlü olduğu İş Kanunun"nun 77.maddesinin açık buyruğudur. İş kazasından doğan tazminat davalarının özelliği gereği, İş Kanunu’nun 77. maddesinin öngördüğü koşulları gözönünde tutarak ve özellikle işyerinin niteliğine göre, işyerinde uygulanması gereken İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü"nün ilgili maddelerini incelemek suretiyle, işverenin işyerinde alması gerekli önlemlerin neler olduğu, hangi önlemleri aldığı, hangi önlemleri almadığı, alınan önlemlere işçinin uyup uymadığı gibi hususlar tüm deliller toplandıktan sonra, ayrıntılı bir biçimde incelenmek suretiyle kusurun aidiyeti ve oranı hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek biçimde belirlenmelidir
Dosyadaki bilgi ve belgelerden zararlandırıcı sigorta olayına maruz kalan işçinin,şantiye şefi ve aynı zamanda elektrik mühendisi olarak çalıştığı işyerinde, işçilerden biri lamba takarken aşağıda bulunan diğer işçilerin iskeleyi hareket ettirmesi sonucu iskelenin kazalının üzerine yıkıldığı ve başından yaralanarak öldüğü,Bursa Asliye Ceza Mahkemesinin 2003/663 esas sayılı dosyası içinde bulunan olay yeri inceleme tutanağında ve hazırlık soruşturması sırasında alınan ifadelerde olay yerinde hidrolik veya elektrikli sehpadan sözedilmediği, ceza mahkemesinde yapılan yargılama sırasında, sanıkların 11.11.2003 tarihli savunmalarında olay yerinde hidrolik sehpa bulunduğunu, acele edildiği için boyacıların kullandığı kurulu iskelenin kullanıldığını söyledikleri, olay yerinde 09.04.2004 tarihinde yapılan keşifte dinlenen tanıkların da hidrolik sehpa olduğundan söz etmedikleri, tanıklardan R.A.’ın sorulması üzerine hidrolik sehpa olup olmadığının farkında olmadığını söylediği,keşif üzerine alınan 27.04.2004 tarihli kusur bilirkişisi raporunda iskelenin üzerendeki işçi E.K.ile iskelenin yerini değiştiren diğer işçiler M. Z.ve İ.U.’a 1/8 oranında kusur verilmesi üzerine sanık konumunda olan işçiler M.ve İ.’in olay yerinde elektrikli sehpanın bulunduğundan söz ettikleri ve bu sehpanın kullanılması için talimat verilmediğini söyleyerek kusur raporuna itiraz ettikleri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı iş müfettişi tarafından düzenlenen 31.07.2003 tarihli raporda işverene ait elektrikli sehpa yerine kazanın meydana gelmesine sebep olan sehpanın kullanılmasına müsaade eden ve devrilmekte olan sehpayı tutmak amacı ile de olsa tehlikeli bölgeye koşan ve olaya müdahale etmek isterken kazaya maruz kalan şantiye şefi kazalı işçi A. A.’ın %100 oranında kusurlu bulunduğu, ancak olaydan yaklaşık bir ay sonra üç işçi ile şirket genel müdürünün alınan ifadelerinde, işçilerin elektrikli sehpadan söz etmediği, yalnızca şirket genel müdürünün şirkete ait 8 metre yükselebilen,300 kg kaldırma kapasiteli elektrikli sehpadan sözettiği anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca, olay yerinde ve olay anında kazaya sebebiyet veren iskele dışında işveren şirkete ait elektrikli bir sehpanın hazır bulunup bulunmadığı, bulunuyor ise özelliklerinin ne olduğu ve yapılan iş olan armatürlerin değiştirilmesi için yeterli yüksekliğe çıkıp çıkamayacağı, bina içinde bu amaçla kullanılmaya elverişli olup olmadığı, işverenin iş sağlığı ve güvenliği önlemlerine uyulup uyulmadığını denetleyip denetlemediği,gerekli iş sağlığı ve güvenliği eğitimini verip vermediği tesbit edilmeden, işverenin alması gerekli herhangi bir tedbir bulunmadığından kusuru olmadığı gerekçesiyle kazalı işçinin kazanın meydana gelmesinde %100 kusurlu olduğunun kabulü ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
Mahkemece yapılacak iş; öncelikle muhasebe bilirkişisi aracılığı ile işverenin envanter kayıtları üzerinde inceleme yaptırılarak işveren kayıtlarında söz edilen elektrikli sehpanın bulunup bulunmadığını tesbit etmek, varlığının saptanması halinde ise olay anında, olay yerinde bulunup bulunmadığını gerektiğinde tanıkların bilgisine yeniden ayrıntılı şekilde başvurarak tesbit etmek, tesbit edilen elektrikli sehpanın niteliği,yapılan iş olan armatürlerin değiştirilmesi için kullanıma uygun olup olmadığı, yeterli yüksekliğe çıkıp çıkamayacağını araştırmak, tesbit edilen veriler doğrultusunda İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği konularında uzman 3 kişilik bilirkişi kuruluna konuyu yeniden inceletmek, verilen rapor dosyadaki bilgi ve belgelerle birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın ve özellikle,inandırıcı güç ve nitelikte olmayan 77.maddenin öngördüğü koşulları içermeyen kusur raporunu hükme dayanak almak suretiyle yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacıların bu yöne ilişkin temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA,temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 29.01.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi.
