MAHKEMESİ : ...... Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi


TÜRK MİLLETİ ADINA

K A R A R

A) DAVACILARIN TALEBİ :
Davacılar vekili, ölümlü ...... iş kazası nedeniyle hak sahiplerinden eş için 171.831,32TL maddi, ...... ...... için 1.731,45TL maddi, ...... ...... için 2.759,65TL maddi, ...... ...... için 23.677,58TL maddi tazminatın tahsilini talep etmiştir.
B) DAVALI ..."IN SAVUNMASI :
Davalı vekili, davayı kabul etmediklerini, müteveffa işçinin kusuru ile kazanın meydana geldiğini, taraflar arasında bir iş sözleşmesinin bulunmadığını, tek taraflı kazada tüm kusurun davacılar murisinde olduğunu, kazanın tek taraflı olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
C) DAVALI ... ŞİRKETİNİN SAVUNMASI :
Davalı ... şirketinin vekili, davanın zamanaşımına uğradığını, uzamış ceza zamanaşımının söz konusu olmadığını, kaza yapan aracın mali mesuliyet sigortası ile sigorta edildiğini ve sigortalayanın kusuru ile müvekkilinin sınırlı bir şekilde sorumlu olduğunu, sigortalı araç malikinin kusuru bulunmadığını, davacıların tazminat taleplerini kendilerine yöneltemeyeceğini, taleplerin sigorta teminatı dışında kaldığını, yansıma yolu ile meydana gelecek zararların teminat dışında olduğunu, yoksun kalınan desteğin ve kusurun kanıtlanması gerektiğini, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından bağlanan gelirlerin araştırılması gerektiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
D ) İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI :
Davalı ... hakkındaki davanın reddine, davalı ... şirketi hakkındaki davanın kısmen kabulü ile davacı eş lehine 170.154,21TL, davacı ...... ...... lehine 1.731,45TL, davacı ... lehine 2.759,65TL, davacı ...... ...... lehine 23.677,58TL maddi tazminatların 04/08/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizleriyle birlikte davalı ... Aş"den tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
E) BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİNİN KARARI :
Mahkemece alanına 10/02/2016 tarihli kusur bilirkişilerinin raporuna göre kamyon sürücüsü olan davacılar murisinin %100 kusurlu olduğu ve diğer davalı ..."ın kazada kusurunun bulunmadığının belirtildiği, rapora itiraz üzerine alınan 01/04/2016 tarihli kusur raporunun aynı mahiyette olduğu; davacıların, ölenin salt mirasçısı sıfatıyla değil, destekten yoksun kalan üçüncü kişi sıfatıyla dava açmasına, ölüm nedeniyle doğrudan davacı üzerinde doğan destekten yoksunluk zararının oluşumundaki kusurun davacıya yansıtılamayacağı, dolayısıyla araç sürücüsünün veya işletenin tam kusurlu olmaları halinde, desteğinden yoksun kalan davacıyı etkilemeyeceği; 2918 sayılı ...... ...... Kanunu ve ...... ......lu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’na göre, aracın zorunlu mali sorumluluk sigortacısı davalı ... şirketi, işletenin üçüncü kişilere verdiği zararları teminat altına aldığına ve olayda işleten veya sürücü tam kusurlu olsalar bile, destekten yoksun kalan davacı zarar gören üçüncü kişi konumunda bulunduğundan, davalı ... şirketinin sorumlu olacağına (HGK"nun 15.6.2011 gün ve 2011/17-142 Esas-411 Karar, HGK"nun 22.2.2012 gün 2011/17-787 Esas 2012/92 Karar, HGK"nun 16.01.2013 gün, 2012/17-1491 Esas-2013/74 Karar sayılı ilamları uyarınca) göre davalı vekilinin yerinde görülmeyen istinaf itirazlarına itibar edilmediği; iş kazasının 24/06/2011 tarihinde meydana geldiği, davanın 17/06/2015 tarihinde açıldığı, 6098 sayılı T.B.K. 146. maddesi gereğince 10 yıllık zamanaşımına uğramadığı; davacılar vekili tarafından ıslah dilekçesinde, ıslah edilen miktarın davalı ... şirketinden tahsili için talepte bulunulduğu ve ıslahın sadece sigorta şirketi açısından yapıldığı, diğer davalı yönünden yapılan bir ıslah olmadığı ve bu nedenle davalı ... lehine verilmesi gereken vekalet ücretinin dava dilekçesinde belirtilen 400,00TL olarak dikkate alınması gerektiği, ancak ıslah edilen miktar yönünden vekalet ücretine hükmedildiği, bunun usule ve yasaya aykırı olduğu tespitlerine ve gerekçelerine yer verilerek, davalı ... şirketine ait istinaf başvurusunun esastan reddine, davacılar vekilinin istinaf taleplerinin kabulü ile 6100 sayılı HMK"nın 353/1-b-2 maddesi gereğince ilk derece mahkemesince verilen kararın kaldırılması ile yeniden hüküm kurulmasına, bu kapsamda, davalı ... hakkındaki davanın reddine, davalı ... AŞ hakkındaki davanın kısmen kabulü ile davacı eş için 170.154,21TL, ...... ...... için 1.731,45TL, ...... ...... için 2.759,65TL, ...... ...... için 23.677,58TL maddi tazminatın, sigorta şirketine başvuru tarihi olan 04/08/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı ... şirketinden tahsiline, fazlalaya ilişkin talebin reddine, davalı ... lehine ret edilen dava nedeni ile AAÜT m. 7/2 ile 3/2 hükümleri uyarınca 400,00TL nispi ret vekalet ücretinin davacılardan tahsili ile davalı ..."a ödenmesine karar verildiği anlaşılmaktadır.
F) DAVALI ... ŞİRKETİNİN TEMYİZİ :
Davalı ... şirketinin vekili, illiyet bağının kesildiğini, 2 yıllık zamanaşımı süresinin geçtiğini, cezai bir işlem bulunmadığından ceza zamanaşımının uygulanamayacağını, araç işleteninin tazminattan sorumlu tutulması gerektiğini, kusuru kabul etmediğini ve davacılar murisinin tam kusuru ile kazanın meydana geldiğini, buna rağmen murisin yakınları için tazminata hükmedildiğini, BK m. 44/1"e göre kimsenin kendi kusurundan yararlanamayacağını, yansıma yoluyla desteğin kabulü gibi yansıma yoluyla muris kusurunun da gözetilmesi gerektiğini, bu hususta HGK kararının (2017/1315E 2017/1239K) bulunduğunu, işletene karşı yöneltilebilen bir kusur olmadığı için müvekkili sigorta şirketinin aleyhine karar verilmesinin de hatalı olduğunu, davanın 5510 sayılı Yasanın 39 ve 21. maddelerine tabi olduğunu, ...... Başkanlığı tarafından yapılan ödemelerin maddi tazminattan indirilmediğini, bu kaza nedenle açılan ve Yargıtay 10. Hukuk Dairesinin onaması ile kesinleşen ...... rücu davası bulunduğunu, davanın kabulü halinde dahi zorunlu sigorta limitleri kadar sorumluluğun söz konusu olabileceğini, açıklanan ve re’sen tespit edilecek sebeplerle, usule ve yasaya aykırı kararın bozulması gerektiğini savunarak müvekkili lehine karar verilmesini talep etmiştir.
G) DAVACILARIN TEMYİZE CEVABI :
Davacılar vekili, temyize cevap dilekçesi vererek, davalı ... şirketine ait temyiz itirazının haksız olduğunu, davanın 10 yılık zamanaşımına tabi olduğunu, TBK m. 55 e göre ...... Başkanlığı tarafından bağlanan gelirlerin, tüm kusur sigortalıda olduğu için rücu edilemeyeceğini ve kararın bu nedenle yerinde olduğunu, salt miras yoluyla geçen bir hak olmayan bu hakkın, bilimsel ve yargısal içtihat ile kabul edildiğini, açıklanan sebeplerle karşı taraf itirazının reddedilmesi gerektiğini savunmuştur.
H) DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE :
Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararlar için kesinlik sınırı, karar tarihi itibariyle 47.530,00T’dir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararını, davalı ... şirketi temyize getirmiştir. Bu kapsamda;
a) Davacı ......lar yönünden, maddi tazminat miktarlarının, aleyhine hüküm verilen yönünden temyiz sınırının altında kaldığı açıktır.
O halde Bölge Adliye Mahkemesi kararının davacı ......lar yönünden temyiz kabiliyeti olmayıp, davalı ... şirketine ait temyiz itirazlarının 6100 sayılı HMK."nın 362/1-a maddesi uyarınca KESİNLİKTEN REDDİNE karar verilmiştir.
b) Davacı eş yönünden ise hüküm altına alınan miktar yönüyle kararın temyiz incelemesine tabi olduğu açıktır. Buna kapsamda;
Dosya içeriğine göre, davacıların muris olan ..."ın, davalı işveren ..."a ait kum yüklü kamyonda ...... olarak çalışırken, virajlı ve dik yolda hızını ayarlamadığı için hakimiyetini kaybettiği aracın devrildiği ve tek taraflı ...... iş kazasında hayatını kaybettiği; ...... Başkanlığı tarafından 24/06/2011 tarihli olayın iş kazası olarak kabul edildiği, hak sahibi eş ve ......lar lehine iş kazası ölüm gelirinin bağlandığı; alınan kusur raporları ve ...... tespit tutanağına göre davacılar murisinin tek ve %100 kusurlu bulunduğu; ceza soruşturması aşamasında, ......ün kendi dikkatsizliği ve tedbirsizliği ile kazanın meydana gelmesi sebebine dayanılarak kovuşturmaya yer olmadığı kararının verildiği, itiraz üzerine Ağır Ceza Mahkemesi tarafından itirazın reddi ile kararın kesinleştiği; kaza yapan aracın, davalı ... şirketi tarafından ...... sigortası ile sigortalandığı anlaşılmaktadır.
Dava, ölümlü ...... iş kazası nedeniyle destekten yoksun kalma tazminatına ilişkindir.
Zorunlu mali sorumluluk sigortası, ......lu bir aracın karayolunda işletilmesi sırasında, bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olması halinde, o aracı işletenin zarara uğrayan üçüncü kişilere karşı olan sorumluluğunu belli limitler dâhilinde karşılamayı amaçlayan ve yasaca yapılması zorunlu kılınan bir zarar sigortası türüdür.
2918 sayılı ...... ...... Kanununda zorunlu ...... sigortasına ilişkin olarak, sorumluluğun kapsamı yanında, bu kapsam dışında kalan haller de açıkça düzenlenmiştir.
2918 sayılı ...... ...... Kanunu’nun “Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Dışında Kalan Hususlar” başlıklı 92. maddede, “Aşağıdaki hususlar, zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamı dışındadır; İşletenin; bu Kanun uyarınca eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere karşı yöneltebileceği talepler, İşletenin; eşinin, usul ve füruunun, kendisine evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen zararlar nedeniyle ileri sürebilecekleri talepler, İşletenin; bu Kanun uyarınca sorumlu tutulmadığı şeye gelen zararlara ilişkin talepler, Bu Kanunun 105 inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre zorunlu mali sorumluluk sigortasının teminatı altında yapılacak ......lu araç yarışlarındaki veya yarış denemelerindeki kazalardan doğan talepler, ......lu araçta taşınan eşyanın uğrayacağı zararlar,- Manevi tazminata ilişkin talepler.” düzenlemesi ile belirlenmiştir.
Somut olayda, davalı ..."a ait aracın, davalı ... şirketi tarafından zorunlu mali sorumluluk sigortası ile sigorta edildiği, davalı ..."ın işçisi olarak çalışan davacılar murisinin, aracın hakimiyetini kaybetmesi ve %100 kusurlu bulunmasıyla birlikte tek taraflı ...... kazasında hayatını kaybettiği, ......ün ölümü nedeniyle hak sahipleri tarafından destekten yoksun kalma tazminatları için davanın açıldığı, yerel mahkeme ve bölge adliye mahkemesi tarafından davalı ... şirketinin destek tazminatlarından sorumlu tutulduğu, ne var ki yukarıda özetlenen mevzuat hükümlerine göre davacılar murisinin tek başına ve tümüyle kusurlu bulunması sebebiyle yukarıda özetlenen mevzuat hükümleri dairesinde davacıların hak sahibi sıfatıyla sigorta şirketine karşı tazminat taleplerinde haksız oldukları gözetilerek davanın reddine karar verilmesi gerekirken, hatalı değerlendirme ile hüküm tesisi usule ve yasaya aykırı olmuştur ve bölge adliye mahkemesi kararının bu nedenle bozulması gerekmiştir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usule ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı ... şirketi vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmelidir ve Bölge Adliye Mahkemesince verilen karar bozulmalıdır.
I) SONUÇ :
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK"nın 373/2.maddesi uyarınca BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesi"ne gönderilmesine, temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine
04/03/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.