20. Hukuk Dairesi 2016/11213 E. , 2016/10915 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Taraflar arasında görülen davada ... 19. İş ve ... İş Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili, müvekkilinin 25/10/2014 - 06/02/2015 tarihleri arasında ... Linyitleri Müessese Müdürlüğünün asıl iş veren olduğu, ... - ... alt işveren olduğu ... işinde kamyon şoförü olarak çalışmaya başladığını, müvekkilinin net olarak 1.700,00.-TL maaşla çalışmakta olduğunu, 1.400,00.-TL"sini bankadan 300,00.-TL"sini elden almakta olduğunu, müvekkiline ödemelerinin elden yapılması ve .. kayıtlarına geçmemesi, bayram ve genel tatil ücretlerinin ve fazla mesai ücretlerinin ödenmemesi nedeni ile sorunlar yaşandığını, davalı şirket tarafından kötü niyetli olarak iş akdinin sonlandırıldığını beyan ederek şimdilik 100,00.-TL ihbar tazminatı, 100,00.-TL. kötüniyet tazminatı, 100,00.-TL fazla mesai, 100,00.-TL. hafta tatil ücreti ve 100,00.-TL fazla mesai ücretlerinin olmak üzere toplam 500,00.-TL"nin fesih tarihi olan 06/02/2015 tarihinden itibaren davalı taraftan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
... 19. İş Mahkemesince dava konusu olan ihbar tazminatı alacağı, kötü niyet tazminatı alacağı, fazla mesai ücreti alacağı, hafta tatili ücreti alacağı ve resmi ve genel tatil alacaklarının belirlenebilir nitelikte olduğu, bu bağlamda alacağın belirli olmasına rağmen, belirsiz alacak davası açılmasında hukukî yarar bulunmadığı gerekçesiyle hukukî yarar yokluğundan davanın reddine karar verilmiş, verilen kararın davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 22. Hukuk Dairesinin 28.09.2015 tarih ve 2015/26714 E. - 2015/25701 K. sayılı kararı ile "Dava açıldığı tarihte, davalılardan Türkiye Kömür İşletmeleri Genel Müdürlüğünün ..., diğer davalıların adresinin ise..."da bulunduğu anlaşılmaktadır. Dosya içeriğindeki işe giriş ve işten ayrılış bildirgeleri ile hizmet alım sözleşmesi, ... İlçe Jandarma Komutanlığınca tutulduğu iddi edilen tutanak gibi belgelerden davacının fiilen ..."da çalıştığı izlenimi uyanmaktadır. Bu durumda mahkemece, öncelikle davacının fiilen çalıştığı yerin tereddüte yer vermeyecek şekilde açıklığa kavuşturulması gerekmektedir. Ardından yukarıda açıklanan kanunî düzenlemeler gereğince, davanın birden fazla davalıya yöneltilmesi durumunda, yetkili mahkemenin, davalılar hakkında ortak yetkiyi taşıyan, işçinin fiilen çalıştığı yer mahkemesi olduğu gözetilerek mahkemenin yetkisi belirlenmelidir. İş Mahkemelerinde yetki hususunun kamu düzenine ilişkin olduğu ve mahkemece resen gözetilmesi gerektiği düşünülmeden; ayrıca, davalılar ... ve ..."nın yetki itirazı değerlendirilmeden, işin esasına girilerek davanın hukukî yarar yokluğu sebebi ile reddedilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir." denilerek bozulmuştur.
Bozmaya uyulmasının ardından ... 19. İş Mahkemesince davacının çalışmasının ..."da geçtiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
... İş Mahkemesi tarafından davalı TKİ Genel Müdürlüğünün yerleşim yeri mahkemesinde dava açıldığı ve davada ... İş Mahkemesinin de yetkili olduğu ve yetkisizlik kararı veremeyeceği gerekçesiyle yetkisizlik yönünde hüküm kurulmuştur.
5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 5. maddesinde iş uyuşmazlıklarında yer itibari ile yetkili iş mahkemeleri belirlenmiştir. Buna göre, "İş mahkemelerinde açılacak her dava, açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medenî Kanunu gereğince ikametgâhı sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği gibi, işçinin işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşme muteber sayılmaz."
İş mahkemelerinde yetki kuralı, Hukuk Usûlü Muhakemeleri Kanununun yetki kurallarına uygun olup buna ek olarak işin yapıldığı yer, diğer bir ifadeyle işyeri mahkemelerini de yetkili kılmaktadır.
İş mahkemesine açılan davada yetki, dava tarihinde davalının ikametgâhının bulunduğu veya işçinin işini yaptığı yerdeki iş mahkemesi veya iş davalarına bakmakla görevli asliye hukuk mahkemesidir.
İş mahkemesinin yetkisi kamu düzeni ile ilgili olduğundan, davalı tarafça süresinde itiraz edilmese de; hâkim tarafından kendiliğinden bu husus gözönünde bulundurulmalıdır. Bir başka anlatımla hâkim, davanın her aşamasında yetki itirazını dikkate alabileceği gibi, kendisi de re"sen yetksizlik kararı verebilir.
Somut uyuşmazlıkta, davacı vekilinin, işçilik alacaklarının tahsili istemleri ile davalılardan TKİ Genel Müdürlüğünün yerleşim yeri adresi olan ... İş Mahkemesinde dava açtığı, HMK"nın 7/1. maddesi hükmüne göre, davalı TKİ Genel Müdürlüğünün bulunduğu yer mahkemesinin de yetkili olduğu, davada kesin veya özel yetki kuralı bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu husus Dairemizin aynı nitelikteki emsal kararlarında ve Hukuk Genel Kurulunun 09.03.2016 tarih ve 2015/21-2348 E. - 2016/285 K. sayılı kararında da belirtilmiştir.
Uyuşmazlık seçimlik yetkiye tâbi ve davalı TKİ Genel Müdürlüğünün merkez yerleşim yeri adresi olan ".../..." mahkemelerinin de yetkili olduğu anlaşıldığından, uyuşmazlığın ... 19. İş Mahkemesinde görülüp çözümlenmesi gerekir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK’nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... 19. İş Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 21.11.2016 gününde oy birliğiyle karar verildi.