Mahkemesi : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi



Dava, davacının, müteveffa eşinden dolayı ölüm aylığı almaya hak kazandığının tespiti ve ölüm tarihinden itibaren ödenmeyen ölüm aylığının faiziyle birlikte davacıya ödenmesi istemine ilişkindir
İlk Derece Mahkemesince, davanın reddine dair verilen karara karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararının davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
I-İSTEM:
Davacı vekili, davacının eşi ... ..."ün 15.06.2006 tarihinde vefat ettiğini, davacının ölüm aylığına hak kazandığının tespiti ile eşinin ölüm tarihi olan 15.06.2006 tarihinden itibaren ödenmeyen aylıkların hesaplanarak işletilecek faizi ile davacıya ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II-CEVAP:
SGK vekili, dava açılmadan önce SGK"ye müracaat edilmesinin zorunlu olduğunu, diğer kanunlarda öngörülen süreler saklı kalmak kaydıyla yapılan müracaata 60 gün içinde kurumca cevap verilmezse talebin reddedilmiş sayılacağını, kuruma karşı dava açılabilmesi için taleplerin reddedilmesinin veya reddedilmiş sayılmasının şart olduğunu, kuruma başvuruda geçirilecek işlerde zamanaşımı ve hak düşürücü sürelerin hesaplanmasında dikkate alınmadığını, davacının, işe ... ..."ün 15.06.2006 tarihinde vefat ettiğini ve Bağ-Kur"lu olduğunun belirtildiğini, davacının kuruma başvurarak ölüm aylığı talebinde bulunduğunu, talebi kabul edilerek davacıya ödeme yapıldığını davanın reddini istemiştir.
III-MAHKEME KARARI:
A-İLK DERECE MAHKEME KARARI
Mahkemece, 15.06.2006 tarihinde ölen sigortalı ... ..."ün haksahibi eş davacının vekili sıfatıyla yaptığı 22.01.2016 tarihli tahsis başvurusundan önce, herhangi bir tahsis başvurusu söz konusu olmadığından, ölüm tarihi ve tahsis istek tarihi arasında geçen yaklaşık 9,5 yıllık süredeki, ölüm aylıkları bakımından aylığa hak kazandığı 15.06.2006 tarihinde yürürlükte bulunan 1479 Sayılı yasanın 78/2. Maddesi uygulanması ve bu surette davacının, tahsis başvurusundan önceki döneme ilişkin aylıklarını isteme hakkının bulunmadığı, ölüm olayının 5510 Sayılı yasanın yürürlük tarihi 01.10.2008 tarihinden önce meydana gelmiş olması nedeniyle 5510 Sayılı Yasanın 97/1. Maddesi ie SGSİY.nin 118/2. Maddesinin uygulanmasının mümkün olamayacağı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
B-BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesi, “İş kazası, meslek hastalığı, vazife malüllüğü ve ölüm hallerinde bağlanması gereken gelir ve aylıklarda, aylığa hak kazanma tarihi 01.10.2008 tarihinden önce meydana gelmişse mülga 506 sayılı Kanun"un 99 veya mülga 1479 sayılı Kanun"un 78. maddeleri uygulanarak tahsis başvuru tarihini takip eden aybaşından itibaren aylık bağlanması gerekir. Davacının murisi sigortalı 01.10.2008 tarihinden önce 15.06.2006 tarihinde vefat ettiğinden, mülga 1479 sayılı Kanun"un 78. maddesi gereğince tahsis talep tarihini takip eden aybaşı olan 01.02.2016 tarihinden geriye doğru ölüm aylığı bağlanması mümkün olmayacağı gibi 5510 sayılı Kanun"un 97/1 maddesi ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu"nun 118/2 maddesi gereği tahsis talep tarihinden önceki 5 yıllık süre içinde aylık ödenmesi mümkün değildir. (Yargıtay 10. HD"nin 14.12.2012 tarih 2012/20969-25723 E.-K. sayılı kararı da bu yöndedir.) Davacı vekilinin bu yönü amaçlayan istinaf talebi yerinde değildir” gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun HMK"nin 353/1-b-1 maddesi gereğince esastan reddine karar vermiştir.
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ:
Davacı vekili, davacı adına Adana Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı"na ölüm aylığı bağlanması talep edildiğini, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun davacının talebini kabul etttiğini, fakat sadece davacıya 3.745,00 TL ödeme yaptığını, başka da ödeme yapmadığını, Adana Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü"nün cevabi yazısı ve davacıya yapılmış olan ödemelere ait dekont ekte sunulduğunu, Mahkemece eksik inceleme yapıldığı gerekçesiyle kararının bozulmasını talep etmiştir.
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME:
Dava, davacının 15.06.2006 tarihinde vefat eden eşi ... ...’den dolayı ölüm aylığına müstehak bulunduğu ve bu sebeple de kendisine ölüm tarihinden itibaren ölüm aylığı bağlanması gerektiğinin tespiti istemine ilişkindir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının eşi ... ...’ün 15.06.2006 tarihinde vefat ettiği, davacının 22.01.2016 tarihli tahsis talebi üzerine, davacının eşinin 1479 sayılı kanun kapsamında 14 Yıl, 9 Günlük hizmeti nedeniyle 01.02.2016 tarihinden itibaren ölüm aylığı bağlandığı, davacı vekilinin kurum kayıtlarına 22.01.2016 tarihinde intikal eden 432406 sayılı dilekçesi ile, davacıya sigortalı ... ..."ün ölüm tarihinden itibaren ölüm aylığı bağlanması isteğinde bulunduğu anlaşılmıştır.
Davacı tarafından ölüm aylığının talep edildiği tarihte yürürlükte bulunan ve davacının lehine olan 01/10/2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasanın 97. maddesinin 1. fıkrasında “Bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, iş kazası, meslek hastalığı, vazife malûllüğü ve ölüm hallerinde bağlanması gereken gelir ve aylıkların, hakkın kazanıldığı tarihten itibaren beş yıl içinde istenmeyen kısmı zamanaşımına uğrar.” düzenlemesine yer verilmektedir. Mahkemece, anılan madde irdelenerek hüküm tesisi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve Adana Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararının kaldırılarak İlk Derece Mahkemesince verilen hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Adana Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi kararının HMK"nın 373/1. maddesi gereğince kaldırılarak temyiz edilen ilk derece mahkemesi hükmünün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 19/04/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.