MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen kurum işleminin iptali davasının kabulüne dair verilen kararın, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; davalı kurum ile aralarında düzenlenen “Özel Sağlık Hizmeti Sunucularından Sağlık Hizmeti Satın Alım Sözleşmesi” uyarınca, kurum sigortalısı hastalardan fazladan ilave ücret alındığından bahisle, davalının 26/09/2014 tarihli yazısı ile hakkında toplam 122.370,41 TL cezai şart uygulanacağının ve hakedişlerinden belirtilen tutarda kesinti yapılacağının bildirildiğini; isteğe bağlı poliklinik muayene ve muayene katılım payı ücretlerinin fazladan ilave ücret olarak değerlendirilemeyeceğini, 224 adet dosyanın yalnızca 12 adedinde fazla ilave ücret ödemesinin tespit edildiğini ancak söz konusu fazla ödemelerin posta havalesi yoluyla hastalara iade edildiğini, sözleşmenin (11.1.8.) maddesinde, kurum mevzuatına aykırı olarak alınan ilave ücretin ilgili kişiye iadesi durumunda uygulanacak olan cezanın yarısı kadar cezai şartın belirleneceğinin düzenlendiğini, bu sebeplerle davacı hastaneye uygulanması gereken cezai şartın 24.000 TL olması gerektiğini ileri sürerek; kurum işleminin iptalini talep etmiştir.
Davalı; davaya konu kurum işleminin yasal mevzuat ve sözleşme hükümlerine uygun olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; 12/11/2015 tarihli bilirkişi heyeti raporu hükme esas alınarak, davacı hastane tarafından kurum sigortalısı hastalardan alınan fark ücretlerin mevzuata uygun olduğu gerekçesiyle, davanın kabulü ile kurum işleminin iptaline dair verilen hüküm, davalı tarafın temyizi üzerine; Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 29/04/2019 tarihli ve 2016/13298 E. 2019/5353 K. sayılı kararıyla;
“ Davacı dava dilekçesinde davalı kurumca, savunma istenen 224 hastanın 12 adedinde fazla ödeme tespit edildiği söz konusu fazla ödemelerin posta havalesi ile hastalara iade edildiği 2012 yılı sağlık hizmeti sunucularından sağlık hizmeti satın alma sözleşmesinin 11.1.8. maddesine göre "kurum mevzuatına aykırı olarak alınan ilave ücretin ilgili kişiye iadesi durumunda uygulanacak olan cezanın yarısı oranında cezai şarta hükmedilir" denildiğini, bu nedenle davalı kurumun uygulaması gereken cezanın 2.000x12=24.000 TL olmasının gerektiğini, ancak kurumun 122.370.41 TL cezai şart uygulanmasına karar verdiğini belirtmiştir. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda davalı kurum tarafından uygulanan cezai şart uygulanmasının yerinde olmadığı yönünde kanaat bildirmiştir. Her ne kadar mahkemece, bilirkişi raporuna itibar edilerek davanın kabulüne karar verilmiş ise de davacının dava dilekçesinde ki beyanı, sağlık hizmeti satın alma sözleşmesinin 11.1.8. maddesi dikkate alınarak hak sahibine iade edilen ücretler yönünden değerlendirme yapılmak üzere ek rapor alınarak hasıl olacak sonuca uygun bir karar verilmesi gerekirken, bu konuda gerekli inceleme ve araştırma yapılmaksızın eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır...” gerekçesiyle bozulmuştur.
Bozmaya uyan mahkemece; 09/02/2020 tarihli bilirkişi heyeti ek raporu hükme esas alınarak, davanın kabulü ile davalı kurum tarafından davacı hakkında uygulanan 122.370,41 TL cezai şarta yönelik kurum işleminin iptaline karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece, her ne kadar bozmaya uyma kararı verilmiş ise de bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir.
Bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması üzerine, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. “Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlanan bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirmektedir (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Y.İ.B.K.).
Taraflar arasında imzalanan 2012 yılı “ Özel Sağlık Hizmeti Sunucularından Sağlık Hizmeti Satın Alım Sözleşmesi ”nin 11.1.8. maddesinde; “ SHS’lerce hastadan/hasta yakınından Kurum mevzuatına aykırı şekilde ilave ücretin alındığının tespit edilmesi halinde, ilave ücret alınan her bir hasta için, cezanın tebliğ edildiği tarihten önceki 1 (bir) yıllık fatura ortalaması; 100.000 TL (dahil) ye kadar olan sağlık hizmeti sunucuları için 1.000 TL, 100.000 TL - 500.000 TL (dahil) arası olan sağlık hizmeti sunucuları için 2.000 TL, 500.000 TL - 1.000.000 TL (dahil) arası olan sağlık hizmeti sunucuları için 4.000 TL, 1.000.000 TL ve üzeri olan sağlık hizmeti sunucuları için 6.000 TL tutarından az olmamak üzere, her bir kişi için fazla alınan ilave ücret bedelinin 5 (beş) katı, ancak Kurum mevzuatına aykırı olarak alınan ilave ücretin ilgili kişiye iadesi durumunda uygulanacak olan cezanın yarısı cezai şart uygulanır ve tespit edilen fiiller açıkça belirtilmek suretiyle SHS’ye tebliğ edilir. ” şeklinde düzenleme yapılmıştır.
Mahkemece uyulan bozma ilamında; taraflar arasında imzalanan 2012 yılı “ Özel Sağlık Hizmeti Sunucularından Sağlık Hizmeti Satın Alım Sözleşmesi ”nin 11.1.8. maddesi dikkate alınarak, davacının kabulünde olduğu üzere, ilgili kurum sigortalılarından mevzuata aykırı olacak şekilde, davaya konu fazladan alınan ancak iade edilen ücretler yönünden yeniden değerlendirme yapılması ve ulaşılacak sonuca göre bir karar verilmesi gerektiği açıkça ifade edilmesine rağmen; bozma sonrası alınan bilirkişi heyeti ek raporunda bahse konu 2012 yılı SHS’nin 11.1.8. maddesi ve davacının kabulünde olan bu husus hakkında herhangi bir değerlendirme yapılmadığı, kök raporun tekrarı mahiyetinde olduğu anlaşılmaktadır. Rapor, bu haliyle hüküm kurmaya ve denetime elverişli değildir.
Hal böyle olunca, mahkemece; yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular çerçevesinde, konunun uzmanlarından oluşturulacak bilirkişi kurulundan, yukarıda belirtilen sözleşmenin ilgili maddesi ve davacının 12 adet dosyadan fazladan ilave ücret alındığı ancak ilgililerine iade edildiğine yönelik kabulü gözetilerek, Yargıtay ve taraf denetimine elverişli yeniden rapor alınmak suretiyle, hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken; bozma gerekleri yerine getirilmeksizin, yetersiz bilirkişi raporu benimsenerek yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün HUMK’nın 428. maddesi gereğince davalı yararına BOZULMASINA, 6100 sayılı HMK"nın geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nın 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14/09/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi.