MAHKEMESİ :.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen davada ... 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 15/07/2014 tarih ve 2014/1-2014/143 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi asıl ve birleşen davacılar vekili ve davalı ... vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Asıl ve birleşen davada davacılar vekili; ...."ın 27/12/2013 tarihinde gerçekleştirilen 8. Olağanüstü genel kurulunda alınan kararların hukuka aykırı şekilde alındığını, toplantıya başlarken nisabın belirlenmediğini, katılım hakkı olmayan birtakım kimselerin toplantıya katıldığı ve oy kullandığını, gündemde olmayan konuların önergelerle gündeme alınıp karar verildiğini, önergelerin yeter sayı ile verilmediğini, yetkisi olmamasına rağmen genel kurulun yeniden üyeliğe kabul yaptığını cezalı üyelerin cezalarının kaldırıldığını, olağan genel kurul tarihinin yasaya aykırı olarak erkene alındığını, ... Yönetim Kurulu üyelerinin azledilmesine ilişkin kararların usulsüz alındığını, genel kurulun yönetim kurulunu azil yetkisinin bulunmadığını, divan heyetinin usulsüzlükler yaptığını, ... personeline ve üyelerine hakaretler edildiğini ileri sürerek ihtiyati tedbir talep etmiş ve 27/12/2013 tarihinde gerçekleştirilen 8. Olağanüstü genel kurul kararlarının hukuka aykırılığının ve alınan kararların yok hükmünde olduğunu tespiti ile genel kurulun iptalini talep ve dava etmiştir.
Fer"i müdahiller ... ve diğerleri vekili; davacı yanında davaya müdahil olduklarını, davacı tarafından ileri sürülen iddiaların ve hukuka aykırılıkların gerçek olduğunu ileri sürerek davanın kabulünü talep etmiştir.
Davalı ... vekili; olağanüstü genel kurulda alınan kararların Federasyon Tüzüğü ve ... Tüzüğü ile Kültür Bakanlığınca hazırlanan inceleme raporu kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini, usul ve yasaya aykırı genel kurul kararı bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Feri müdahiller ... ve diğerleri vekili; davalı ... yanında davaya müdahil olduklarını, olağanüstü genel kurulda alınan kararların uygulanmaması yönünde verilen tedbir kararının kaldırılmasını, genel kurula kadar görev yapmak üzere kayyum atanmasını talep etmiştir.
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre; dosyada bulunan cd.lerin mahkeme huzurunda izlendiği, buna göre toplantı sırasında divanın hazır bulunduğu, tutanak tutulduğu, oylamaların usulüne uygun yapıldığı, yazmanların toplantı süresince not aldıklarının görüldüğü, alınan notların sonradan tutanağa eklendiğinin anlaşıldığı, kaldı ki davacının da divan tutanağı tutulmadığına dair itirazının olmadığı, divan tutanağında salondaki iki kameranın kaçırıldığının belirtildiği, izlenen kamera görüntülerinde oylama sonuçları görülmese de divan başkan ve üyelerinin ekrana dönerek sayısal çoğunluğun sağladığını söylediği, itiraz eden olmadığı, oylama sonuçlarına ilişkin feri müdahiller tarafından da cep telefonu görüntüleri sunulduğu, kararların çok büyük oy farkıyla alınmış olduğu, kaldı ki gözlemci raporunda da bu durumun görülmüş olduğu, toplantının 2. toplantı olup bu toplantıda çoğunluk aranmadığı, hazirun cetveli ile yönerge içeriklerine göre toplantıya 436 üyenin katıldığı ve oylama sırasında bazılarının da salonu terkederek oylamaya katılmadığı, yönergelerin en az 60 ve en fazla 86 üyenin imzası ile verildiği ve Meslek Birlikleri Tüzüğünün 25/son maddesi ile anılan %10 nisabın çok fazlasıyla aşılmış olduğu, ihraç edildiği halde toplantıya katıldığı belirtilen üyelerin sayı itibari ile toplantı nisabına etkisinin bulunmadığı, davacının mükerrer oy kullanıldığı iddiasını ön incelemede ileri sürdüğü ve bunun iddianın genişletilmesi yasağı nedeniyle dinlenilemeyeceği, yönetim kurulunun azline ilişkin yönergede 61 imza bulunup bunun %10 nisabı aşmış ve Tüzüğe uygun olduğu, Tüzüğün 25. maddesine göre toplantıda hazır bulunan üyelerin en az onda birinin önerisi ve genel kurul kararı ile gündeme madde eklenebileceği, toplantı gündemine ekleme yapılmasında hukuka aykırılık olmadığı, toplantıya hangi gündemle başlanacağı veya hangi sıraya göre devam olunacağına genel kurulun karar verebileceği, yönergelerin gündemden önce oylanıp ön sıralara alınmasında hukuka aykırılık bulunmadığı, genel kurul yetkilerinin açıklandığı Tüzüğün 22.maddesinin ""o"" fıkrasında (son fıkrada) ""mevzuat ve birlik tüzüğü ile verilmiş diğer görevleri yapmak "" ifadesi kullanılarak genel kurul görevlerinin bu maddede sayılanlar ile sınırlı olmadığının ifade edildiği, FSEK 42. maddesiyle "" meslek birlikleri ve federasyonun özel hukuka tabi tüzel kişiler olduğunun"" kabul edildiği, meslek birliğinin organizasyon ve yapılanmasının dernek şeklinde olduğu, özel kanunlarda ve mevzuatta hüküm bulunmayan hallerde medeni kanunun konuya ilişkin genel hükümlerinin uygulanacağı, Türk Medeni Kanunu 73. ve 80. maddesine göre en yetkili organ olan genel kurulun diğer organların görevine girmeyen her konuda karar alabileceği, diğer organları denetleyip onları görevden alabileceği, yönetimin görevden alınma nedeni olarak isnad edilen fiillerin haklı neden sayılabilmesi için kesinleşmiş hukuki veya cezai kararlarla tespiti zorunluluğu bulunmadığı, güven kaybının söz konusu olduğu hallerde yönetimin görevden alınabileceği, genel kurulun bu yetkisini kullanabilmesi için FSEK 42/B maddesinde öngörülen koşulların varlığının aranmayacağı, genel kurulun yönetim kurulunu keyfi olarak görevden aldığı kanıtlanmadığından ve bazı fiillere bağlı güven kaybının oluşması haklı neden sayılacağından davacının bu iddiasının da haklı bulunmadığı, aynı şekilde genel kurul en yetkili organ olup üyeliğe dair kararlar da alabileceği, TMK 80. maddesi ve Tüzüğün 22/a maddesi uyarınca son kararı genel kurulun vereceği, üyeliğine son verilme işleminin kaldırılmasına ilişkin genel kurul kararının hukuka aykırı olmadığı, olağan genel kurul tarihini öne alınmış olması Tüzüğe aykırı olsa da bu kararın da tedbiren uygulanmadığı ve genel kurulun davanın devamı sırasında yapılmış olduğunda bu kararın iptalinde hukuki yarar bulunmadığı, tüzük maddelerinin yorumu ile ilgili olarak Kültür Bakanlığı Telif Genel Müdürlüğünün yorumlarının, yazılarının ve bakanlık gözlem raporunun mahkeme için bağlayıcı olmadığı, mahkemece toplantı videolarının izlenerek toplantı içeriğine vakıf olduğu gerekçsiyle asıl ve birleşen davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, asıl ve birleşen davacılar vekili ve davalı ... vekili temyiz etmiştir.
1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı ... vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Asıl ve birleşen dava, ... olağanüstü genel kurulunda alınan kararların yok hükmünde olduğunun tespiti ile genel kurulun iptali istemine ilişkindir. Asıl ve birleşen davacılar vekili dava dilekçesinde; hazirun cetvelindeki imzalara, divan tutanağına, ek önergelerin verilme ve oylanma usulüne, ek önergelerin içeriğine dair itirazlarını ileri sürmüş ve toplantının Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa, Fikir ve Sanat Eseri Sahipleri ile Bağlantılı Hak Sahipleri Meslek Birlikleri Tip Sözleşmesine, Fikir ve Sanat Eseri Sahipleri ile Bağlantılı Hak Sahipleri Meslek Birlikleri ve Federasyonları Hakkında Tüzük hükümlerine ve ... Tüzüğü hükümlerine aykırı şekilde yapıldığını ifade etmiştir. Davacılar vekilinin ileri sürdüğü usulsüzlerin değerlendirilmesi için herşeyden önce genel kurul toplantısına çağrının ve divan tutanağının usule uygun olup olmadığının değerlendirilmesi gerekir. Toplantıya çağrı ve çağrı usulüne ilişkin tarafların bir itirazı yada mevzuata aykırılık iddiaları olmadığından, davacıların diğer itirazlarını değerlendirebilmek adına toplantıdaki konuşmaları, önergeleri, oylamaları, yani toplantı esnasında olan biteni gösteren divan tutanağının incelenmesi gerekir. Davacılar vekili, divan tutanağının usulüne uygun tutulmadığını, toplantı nisabının açık ve net olarak tutanakla belirlenmediğini, gündeme eklenen önergelerin ve önergelere ilişkin tartışmaların tutanağa yansımadığını, yapılan oylamaların sonucunun da tutanakta yer almadığını, tutanağın toplantı sonunda yönetim kuruluna verilmediğini iddia etmektedir. Somut uyuşmazlığa konu mevzuat hükümleri incelendiğinde; ... Tüzüğü 21. maddesinde, Meslek Birlikleri ve Federasyonları Tüzüğünün 23. 24. ve 25. maddesinin meslek birliği için de uygulanacağı, 47. maddesinde, Tüzükte hüküm bulunmayan hallerde Meslek Birlikleri ve Federasyonları Tüzüğü hükümlerinin uygulanacağı hususu düzenlemiştir. Toplantı yeter sayısı ve yapılış usulü Meslek Birlikleri ve Federasyonları Tüzüğünün 25. maddesinde düzenlenmiş olup, buna göre“genel kurul, üye tam sayısının yarısından bir fazlasıyla toplanır. İlk toplantıda yeter sayı sağlanamazsa ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz...Üyeler toplantıya, yönetim kurulunca düzenlenen genel kurul listesindeki adlarının karşısını imzalayarak girerler. Toplantı, yeter sayısının sağlandığı bir tutanakla belirlendikten sonra, yönetim kurulu başkanı veya görevlendireceği bir yönetim kurulu üyesi tarafından açılır. Hükümet komiserinin gelmemiş olması toplantının ertelenmesini gerektirmez. Açılıştan sonra toplantıyı yönetmek için bir başkan, gerekirse yeteri kadar başkan yardımcısı ve en az iki yazman seçilir. Toplantı, genel kurul başkanı veya başkanın görevlendirdiği yardımcısı tarafından yönetilir. Toplantı tutanakları yazmanlarca düzenlenir, toplantıyı yöneten başkan veya başkan yardımcısı ve yazmanlarca imzalanır ve yönetim kuruluna verilir. Genel kurul toplantısında yalnız gündemde yer alan konular görüşülür. Ancak, toplantıda hazır bulunan üyelerin en az onda birinin önerisi ve genel kurulkararıyla gündeme madde eklenebilir.” Meslek Birlikleri ve Federasyonları Tüzüğünün 74. maddesinde de Tüzükte hüküm bulunmayan hallerde Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ile Dernekler Kanununun ilgili hükümlerinin uygulanacağı düzenlenmiştir. Dernekler Kanununda hüküm bulunmayan hallerde ise 36. madde gereği Türk Medeni Kanunu uygulama alanı bulacaktır. Türk Medeni Kanununun 77. maddesi ve Dernek Kanununun 37. maddesi gereği de uygulamaya yön vermek için Dernekler Yönetmeliği çıkarılmıştır. Dernekler Yönetmeliğinde de konuya ilişkin düzenlemeler 12. ve devamı maddelerinde yer almaktadır. Toplantı usulünün düzenlendiği 15. madde hükmüne göre; “genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesi toplantı yerinde hazır bulundurulur. Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri, yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, yönetim kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girerler. Kimlik belgesini göstermeyenler, belirtilen listeyi imzalamayanlar ile genel kurula katılma hakkı bulunmayan üyeler toplantı yerine alınmaz. Bu kişiler ve dernek üyesi olmayanlar, ayrı bir bölümde genel kurul toplantısını izleyebilirler. Toplantı yeter sayısı sağlanmışsa durum bir tutanakla tespit edilir ve toplantı yönetim kurulu başkanı veya görevlendireceği yönetim kurulu üyelerinden biri tarafından açılır. Toplantı yeter sayısı sağlanamaması halinde de yönetim kurulunca bir tutanak düzenlenir. Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve yeteri kadar başkan vekili ile yazman seçilerek divan heyeti oluşturulur. Dernek organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin divan heyetine kimliklerini göstermeleri ve hazırun listesindeki isimlerinin karşılarını imzalamaları zorunludur. Toplantının yönetimi ve güvenliğinin sağlanması divan başkanına aittir....Toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar bir tutanağa yazılır ve divan başkanı ile yazmanlar tarafından birlikte imzalanır. Toplantı sonunda, tutanak ve diğer belgeler yönetim kurulu başkanına teslim edilir. Yönetim kurulu başkanı bu belgelerin korunmasından ve yeni seçilen yönetim kuruluna yedi gün içinde teslim etmekten sorumludur...”
Yapılan açıklamalardan sonra somut olaya döndüğümüzde, ..."ın olağanüstü genel kurulunda toplantı tutanağının açıldığı, divan başkanı ve üyelerin seçimi yapıldıktan sonra, önergelerin oylamasına geçildiği, tutanakta toplantı yeter sayısının sağlandığına dair bir tespitin yer almadığı, dosya kapsamında bulunan CD dökümlerinde de önergeler görüşüleceği vakit yapılan itirazlar sonucu toplantıda 455-460 kişinin bulunduğunun ifade edildiği ancak mevzuat gereği toplantı yeter sayısının tutanakla tespit edilmediği anlaşılmıştır. Toplantı yeter sayısının tutanak ile sabitlenmediği toplantıda karar alınırken de yeter sayının sağlanıp sağlanmadığı karmaşası yaşanılması kaçınılmazdır. Bunun içindir ki, genel kurul toplantısı açılmadan önce toplantıya katılanların sayısı tutanakla belirlenip toplantı açılmalı ve divan heyeti oluşturulmalıdır. Yine toplantı tutanağına toplantıda yapılan konuşmalar ve tartışmalar yansımalı, yapılan oylama sonuçları kabul ve red sayılarıyla birlikte açıkça belirtilmelidir. Ancak toplantı tutanağına toplantının içeriğini gerektiği gibi yansımadığı, sunulan ek önergelere ilişkin tartışmalara yer verilmediği gibi her önerge için yeterli nisap bulunup bulunmadığının da tespit edilmediği, yapılan oylama sonuçlarının da tutanağa geçirilmediği, sadece “oylama sonlandı. Kabul edilmiştir” ifadelerinin tutanakta yer aldığı görülmüştür. Tutanağın, toplantı sonunda imzalanıp yönetim kurulu başkanına teslim edilmesi gerekirken teslim edilmediği de dosya kapsamından anlaşılmaktır. Bu haliyle toplantı tutanağının içeriğinin yukarıda da ifade edilen yasal düzenlemelere aykırı olduğu ve usulüne uygun tutulmadığı, usulüne uygun tutulmayan ve toplantı içeriğini birebir yansıtmayan tutanak üzerinden toplantıda alınan kararlara ilişkin değerlendirme yapılmasının da mümkün olmadığı, her nekadar mahkemece dosyaya sunulan toplantı kamera kayıtlarının dökümleri üzerinden değerlendirme yapılmış ise de bunun doğru bir yaklaşım olmadığı, Tüzük ve Yönetmelik ile toplantının yapılış usulü ve toplantı tutanağına ilişkin düzenlemeler yapılmasına rağmen yapılan yasal düzenlemelere uyulmadığı halde yasa maddelerinin bertaraf edilip kamera kayıtlarının dökümünden yola çıkılarak toplantının usule uygun yapıldığının söylenemeyeceği, genel kurul toplantısındaki toplantı tutanağı bütünüyle usul ve yasaya aykırı olduğundan ..."ın 27.12.2013 tarihli olağanüstü genel kurulu toplantısının yok hükmünde olduğunun kabulü ile davanın kabulü gerekirken, mahkemece tutanağa ilişkin itirazlar değerlendirilmeksizin genel kurulda alınan kararlara yönelik itirazların değerlendirilmesi ve davanın reddine karar verilmiş olması doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.
3- Kabule göre de, davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacılar yararına BOZULMASINA; (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, aşağıda yazılı bakiye 33,20 TL temyiz ilam harcının temyiz eden davalı ..."dan alınmasına, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz eden davacılara iadesine, 21/12/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.