Davacı,1.6.1993-1.4.2006 tarihleri arası tarım Bağ-kur sigortalısı olduğunun tespiti ile sağlık yardımlarından faydalandırılmasına karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillere hükmün dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalı Kurum vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki sair temyiz itirazlarının reddine.
2-Dava davacının 1.6.1993-31.3.2007 tarihleri arasında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbiti ile sağlık yardımlarından faydalandırılması istemine ilişkindir.
Mahkemece davacının 1.6.1993-1.4.2006 tarihleri arasında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun ve sağlık yardımlarından faydalandırılması gerektiğinin tespitine 31.3.2007 tarihine fazlaya ilişkin istem atiye terkedildiğinden fazla taleple ilgili hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tesbitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 58 yaşını dolduran kadınlarla, 60 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım Bağ-Kur sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır.Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek Bağ-Kur’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. Bağ-Kur’un iş bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifler kanununa göre kurulan p.e. istihsal Kooperatifleri ile Birliği, T.Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır.
Yapılan incelemede davacının davalı Kuruma 1.6.1993 tarihinde tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak resen kayıt ve tescilinin yapıldığı, davacının 26.5.2006 tarihli SSK."na tabi hizmetlerinin birleştirilmesi talebi ile1.8.1993-30.8.1993 tarihleri arasında 506 sayılı Yasa"ya tabi zorunlu sigortalı çalışmalarının bulunduğunun bildirilmesi üzerine davacının 1.6.1993 tarihinde başlayan tarım Bağ-Kur sigortalılığının 31.7.1993 tarihi itibariyle sona erdirilerek 31.7.1993 tarihinden sonra yersiz kullanılan sağlık karnesi nedeniyle 87,28 YTL sağlık yardımı borcu çıkardığı, 1.6.1993-1.4.2006 tarihleri arasındaki prim borçlarını 5458 sayılıYasa"dan faydalanarak 30.6.2006 tarihinde ödediği, ziraat odası kaydının bulunmadığı, muhtar beyanına göre 6.5.1993 tarihinden beri tarımsal faaliyetine devam ettiği, tarım kredi kooperatif kaydı, pancar kooperatif kaydı, tapu kaydı olup olmadığı tekel yada diğer firmalara tütün satıp satmadığı sattı ise prim kesintisi yapılıp yapılmadığının araştırılmadığı, zabıta araştırılmasının yapılmadığı görülmüştür.
Mahkemece 2926 sayılı Yasa"nın 10. maddesinde belirtildiği üzere, davacının tarımsal faaliyle ilgili olarak davacının beyanı alınarak, zabıta araştırması yapılarak davacının ne gibi tarımsal faaliyeti bulunduğu, pancar kooperatifi, Tarım Kredi Kooperatif kaydının olup olmadığı, tapuda üzerine kayıtlı zirai taşınmaz (tesis tarihi ile ) olup olmadığı, Belediye zirai emlak vergi kaydı (veriliş tarihleri de istenmek suretiyle), Tekele yada diğer firmalara tütün teslim edip etmediği prim kesintisi yapılıp yapılmadığını sormak sonucunda tüm deliler birlikte değerlendirilerek davacının tarımsal faaliyette bulunup bulunmadığının belirleyerek SSK zorunlu sigortalı olduğu süreler dışlanmak suretiyle sonuca ulaşmak gerekir.
Yukarıda belirtilen maddi ve hukuki olgular dikkate alınmaksızın mahkemece eksik inceleme sonucu davacının 1.6.1993-1.4.2006 tarihleri arasında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 6.4.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi.
