Esas No: 2018/6243
Karar No: 2019/1651
Karar Tarihi: 05.03.2019
Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2018/6243 Esas 2019/1651 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ: Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
TÜRK MİLLETİ ADINA
K A R A R
A)Davacı İstemi :
Davacının ağır kalp hastası, korneadaki bozukluk nedeniyle büyük görme kaybı olması, diyabet hastası ve ruhsal yönden hastalığının, ürolojik yönden ve kronik bronşit hastalığının bulunması nedeniyle,... Eğitim ve Araştırma Hastanesi"nin 24.02.2015 gün ve 850 nolu raporuna göre %75 oranında maluliyetinin tespit edildiğini, Ancak SGK Yüksek Sağlık Kurulu tarafından çalışma gücü kaybı oranının %60"ın altında olduğu gerekçesiyle, maluliyet aylığı talebinin reddedildiğini, davacının maluliyet oranının tespiti ile Kuruma müracaat tarihinden itibaren maluliyet aylığı bağlanması gerektiğinin tespitine, tahakkuk eden aylıkların yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesini istemiştir.
B)Davalı Cevabı :
Davalı vekili, maluliyetin usulüne uygun sağlık kurulu raporuyla belgelenmesi gerektiği, maluliyet aylığı bağlanması için gerekli koşulların sağlanmaması nedeniyle davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C)İlk Derece Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
Mahkemece ""......Adli Tıp Kurumu Üçüncü Adli Tıp İhtisas Kurulunun 04.05.2016 tarihli 9240 karar nolu mütalaasında; ... oğlu 1959 doğumlu ..."ın 11.10.2008 tarih ve 27021 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanan Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği müvacehesinde çalışma gücünün en az %60(yüzdealtmış)"ını kaybetmemiş olduğu, malul sayılamayacağı anlaşılmakla ... hakkında düzenlenmiş adli ve tıbbi belgelerde bildirilen veriler Genel Kurulca tekrar değerlendirildiğinde;... oğlu 1959 doğumlu ..."ın 11.10.2008 tarih ve 27021 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanan Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği muvacehesinde çalışma gücünün en az %60(yüzde altmış)"ını kaybetmemiş olduğu, malul sayılamayacağı anlaşılmakla dosyadaki raporların birbirlerini doğruladığı ve davacının çalışma gücünün %60 ını kaybetmemiş olduğu anlaşılmakla açılan davanın yerinde olmadığı kanaatine varıldığından yerinde olmayan davanın reddine .... "" karar verilmiştir.
D) İstinaf Başvurusu :
İstinaf kanun yoluna başvuran davacı vekili, dosyada alınan raporlar arasında çelişkiler olduğunu, Adli Tıp Genel Kurulu"nun raporunda; "Hacı Doğan"ın 11.10.2008 tarih ve 27021 sayılı R.G. Yayımlanan Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği muvacehesinde çalışma gücünün en az %60"nı kaybetmediği, malul sayılamacayacağı, sorulduğu üzere; bir gözde görmesi 1/10 düzeyinde olduğu için ağır vasıta şoförlüğü mesleğini yapmasının beklenmeyeceği oybirliğiyle mütalaa olunur" denildiğini, davacının mesleğinin kamyon ve minibüs şoförlüğü olduğunu, maluliyet oranının günlük yaşam içinde bedensel fonksiyonlara göre değil, mesleğinin yapısına göre değerlendirilmesi gerektiğini belirterek, usul ve yasaya aykırı olarak verilen kararın kaldırılmasını, yeniden yargılama yapılarak davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
E)Bölge Adliye Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
Bölge Adliye Mahkemesi gerekçesinde " ...Öncelikle davacının maluliyet aylığı talep tarihinde yürürlükte bulunan Maluliyet İşlemleri Yönetmeliğine göre davacının maluliyet oranının değerlendirilmesi gerektiği izahtan varestedir. Zira 01.09.2013 tarihinde yürürlüğe giren, Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği"nin 22. maddesinde, "11.10.2008 tarihli ve 27021 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliğinin çalışma gücü kaybı, vazife malullüğü, harp malûllüğü ile erken yaşlanma durumlarının tespiti hükümlerine yapılan atıfların bu Yönetmelik hükümlerine yapılmış sayılacağı"; 23. maddesinde, "Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliğinde yer alan; çalışma gücü kaybı, vazife malûllüğü, harp malûllüğü ile erken yaşlanma durumlarının tespiti ile ilgili tüm hükümlerinin yürürlükten kaldırıldığı"; geçici 1. maddesinde, "Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce çalışma gücü kaybı, vazife malûllüğü, harp malûllüğü ile erken yaşlanma durumlarının tespiti talebinde bulunan sigortalılar ile bunların hak sahibi veya bakmakla yükümlü olduğu çocukları için, yürürlükten kaldırılan ilgili sosyal güvenlik mevzuatının Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanacağı" düzenlemelerine yer verilmiştir.Belirtilen yasal düzenlemeler çerçevesinde, eldeki davada, 01.09.2013 tarihi itibarıyla yürürlüğe giren Maluliyet Tespit İşlemleri Yönetmeliği"nin uygulanması gerektiği açık ise de, her iki Yönetmelik hükümlerinin hastalık eklerinin aynı nitelikte olduğu, 01.09.2013 tarihinde yürürlüğe giren Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği"nde, böbrek transplantasyonuna dair lehe hükümler getirildiği, davacının ise böbrek transplantasyonunun söz konusu olmadığı anlaşılmakla, yargılamanın ucuz, basit ve kısa sürede görülmesi ilkesinden hareketle, Yüksek Sağlık Kurulu, Adli Tıp 3.İhtisas Kurulu ve Adli Tıp Genel Kurulu raporlarının birbirini teyit ettiği anlaşılmakla, her ne kadar davacı maluliyetinin mesleğine göre değerlendirilmesini talep etmekte ise de, olayda iş kazasının sözkonusu olmadığı, dolayısıyla 5510 sayılı Yasanın 25 ve 26.maddeleri uyarınca maluliyet aylığı ile ilgili talepte davacının genel bedensel durumuna göre çalışma gücü kaybının değerlendirilmesinin usul ve yasaya uygun olduğu gözetilerek, davanın reddine dair ilk derece mahkeme kararının isabetli olduğu, ayrıca, kamu düzenine ilişkin konularda da kararın esasına etkili bir aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından; istinaf başvurusunun esastan reddine.... " karar verilmiştir.
F)Temyiz :
Davacı vekili, dosyada alınan raporlar arasında çelişkiler olduğunu, Adli Tıp Genel Kurulu"nun raporunda; ..."ın 11.10.2008 tarih ve 27021 sayılı R.G. Yayımlanan Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği muvacehesinde çalışma gücünün en az %60"nı kaybetmediği, malul sayılamacayacağı, sorulduğu üzere; bir gözde görmesi 1/10 düzeyinde olduğu için ağır vasıta şoförlüğü mesleğini yapmasının beklenmeyeceği oybirliğiyle mütalaa olunur" denildiğini, davacının mesleğinin kamyon ve minibüs şoförlüğü olduğunu, maluliyet oranının günlük yaşam içinde bedensel fonksiyonlara göre değil, mesleğinin yapısına göre değerlendirilmesi gerektiğini dava dosyasına sundukları sağlık raporlarında ve Tıp Fakültesi Hastanesi’nden alınan heyet raporlarında ve davacıya ait SGK ... Eğitim ve Araştırma Hastanesi Özürlü Sağlık Kurulu Raporu"nda da görüleceği üzere müvekkilim %75 oranında özürlü olduğunu, Ağır vasıta (Tır-Kamyon şoförü olarak çalışamaz durumda olduğu gibi günlük hayatında bile yaşamını zorluklarla sürdürdüğünü, aksi iddia Yargıtay kararlarına, Anayasa Mahkemesi kararlarına, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına aykırı olduğunu, verilen sağlık bilirkişisi raporlarının hastanın gerçek sağlığıyla örtüşen bir rapor olması gerektiğini, dosyaya yargılama esnasında sunulan rapor ve belgelere ,Adli Tıp Kurumu raporuna göre , müvekkilim %60 oranı üzerinden özürlü olduğunu ve bu durum ağır vasıta şoförlüğünü yapmasına engel olduğunu ve kesinlikle çalışamaz durumda olduğunu, Adli Tıp Genel Kurulu"nun ".. bir gözde görmesinin 1/10 düzeyinde olduğu için ağır vasıta şoförlüğü mesleğini yapmasının beklenemeyeceği oy birliği ile mütala olunur." kararına dayalı olarak Davacının maluliyetinin kabulü doğrultusunda karar verilmesi gerekirken; Davacının mesleki fonksiyonuna göre değil, bedensel fonksiyonuna göre verilen raporlar dikkate alınarak davanın reddine karar verilmiş olmasının hak ve adalet ilkelerine-hukuka ve tıbbi esaslara aykırı olduğunu belirterek temyiz yoluna başvurmuştur.
G) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe :
Dava, maluliyet oranının tespiti, maluliyet aylığı bağlanması gerektiğinin tespiti, tahakkuk eden aylıkların yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; ... Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü bölge sağlık kurulunun 20.10.2008-3155, İzmir Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü bölge sağlık kurulunun 01.06.2012-3357,... Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü bölge sağlık kurulunun 06.11.2014-11827 tarih ve karar sayılı raporlarında Çalışma Gücü Ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit işlemleri Yönetmeliği çerçevesinde çalışma gücünün en az %60 kaybetmediğine, Sosyal Sigortalar Yüksek Sağlık Kurulunun 24.12.2014 tarih ve 93-16034 karar sayılı raporunda Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği çerçevesinde çalışma gücünün en az %60 kaybetmemiş olduğundan malul sayılamayacağına, Sosyal Sigortalar Yüksek Sağlık Kurulunun 05.08.2015 tarih ve 59-9186 karar sayılı raporunda kurulun 24.12.2014 tarih ve 93-16034 sayılı kararının yerinde olduğuna, Adli Tıp Kurumu 3. Adli Tıp 3. İhtisas Kurulunun 04.05.2016 tarih ve 9240 karar nolu raporunda 11.10.2008 tarih ve 27021 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Çalışma Gücü Ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit işlemleri Yönetmeliği müvacehesinde çalışma gücünün en az %60 kaybetmemiş olduğu, malul sayılamayacağına, Adli Tıp Kurumu Genel Kurulunun 12.01.2017 tarih ve 65 karar sayılı raporunda 11.10.2008 tarih ve 27021 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Çalışma Gücü Ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit işlemleri Yönetmeliği müvacehesinde çalışma gücünün en az %60 kaybetmemiş olduğu, malul sayılamayacağına karar verildiği anlaşılmaktadır.0l/10/2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasa"nın 25. maddesinde, 4.maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az % 60"ını kaybettiği Kurum Sağlık Kurulunca tespit edilen sigortalının malul sayılacağı, ancak sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce çalışma gücünün % 60"ını kaybettiği önceden veya sonradan tespit edilen sigortalının bu hastalık veya özrü sebebiyle malullük aylığından yararlanamayacağı bildirilmiştir. Bu yönüyle davanın yasal dayanağı 5510 sayılı Yasa"nın 95. maddesidir. Anılan maddeye göre, "Bu Kanun gereğince, yurt dışında tedavi için yapılacak sevklere, çalışma gücü kaybı, geçici iş göremezlik ödeneklerinin verilmesine ilişkin raporlar ile iş kazası ve meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücü veya çalışma gücü kaybına esas teşkil edecek sağlık kurulu raporlarının usul ve esaslarını, bu raporları vermeye yetkili sağlık hizmeti sunucularının sahip olması gereken kriterleri belirlemeye, usulüne uygun olmayan sağlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbî belgeleri düzenleyen sağlık hizmet sunucusuna iade edecek belirlenen bilgileri içerecek şekilde yeniden düzenlenmesini istemeye Kurum yetkilidir. Usulüne uygun sağlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbî belgeler ile gerekli diğer belgelerin incelenmesiyle; yurt dışında tedavi için yapılacak sevklere, vazife malullük derecesini, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu tespit edilen meslekte kazanma gücünün kaybına veya meslekte kazanma gücünün kaybı derecelerine ilişkin usulüne uygun düzenlenmiş sağlık kurulu raporları ve diğer belgelere istinaden Kurumca verilen karara ilgililerin itirazı halinde, durum Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunca karara bağlanır.Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar, Sağlık Bakanlığı ile Kurumun birlikte çıkaracağı yönetmelikle düzenlenir." Bu yasal düzenleme gereğince düzenlenen Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği"nin 55. maddesine göre sigortalının malullük durumunun Kurumca yetkilendirilen Sağlık sunucularının sağlık kurulunca usulüne uygun düzenlenecek raporların Kurum Sağlık Kurulunca incelenmesi sonucu Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliğinde belirlenen usul ve esaslara göre tespit edileceği, anılan yönetmeliğin 5. maddesinde sigortalı ve hak sahiplerinin çalışma gücü oranlarının a) Sağlık Bakanlığı eğitim ve araştırma hastaneleri, b) Devlet Üniversitesi, c) Türk Silahlı Kuvvetlerine bağlı asker hastaneleri, ç) sigortalıların ikamet ettikleri illerde (a), (b), (c) bentlerinde belirtilen hastanelerin bulunmaması durumunda Sağlık Bakanlığı tam teşekküllü hastanelerin yetkili olduğu, bildirilmiş, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 56. maddesinde ise Kurum Sağlık Kurulunca verilen karara karşı yapılan itirazların Yüksek Sağlık Kurulunca inceleneceği bildirilmiştir.Kural olarak Yüksek Sağlık Kurulunca verilen karar Sosyal Güvenlik Kurumunu bağlayıcı nitelikte ise de diğer ilgililer yönünden bir bağlayıcılığı olmadığından Yüksek Sağlık Kurulu Kararına itiraz edilmesi halinde inceleme Adli Tıp Kurumu giderek Adli Tıp Kurumu Genel Kurulu aracılığıyla yaptırılmalıdır. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu"nun 28.06.1976 günlü, 1976/6-4 sayılı Kararı da bu yöndedir.Somut olayda, raporların tarihi itibari ile 5510 sayılı yasanın 25. maddesinde belirtildiği şekilde maluliyet oranı için % 60 oranı üzerinden 11.10.2008 ve 03.08.2013 tarihli yönetmelikler dikkate alınarak tespitin yapılması gereklidir. Yapılacak iş, davacının % 60 maluliyet oranı üzerinden 03/08/2013 tarih ve 28727 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği"ne göre malul olup olmadığı hususunda Adli Tıp Kurumu 2. Üst Kurulundan ek rapor almak ve sonucuna göre bir karar vermekten ibarettir.O halde, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, Bölge Adliye Mahkemesince davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile yeniden hüküm kurulması gerekirken, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı kaldırılmasına ve ilk derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
G)SONUÇ:
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK"nun 373/1. maddeleri uyarınca KALDIRILMASINA, ilk derece mahkemesi kararının BOZULMASINA, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davacıya iadesine, 05/03/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.