MAHKEMESİ : ... 8. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNİN HÜKÜMSÜZ OLDUĞUNUN TESPİTİ
MAHKEMESİ : ... 30. İş Mahkemesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, ... Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği Kaçkar Devlet Hastanesi, ... Devlet Hastanesi ve ... Araştırma ve Tedavi Merkezlerinin “Temizlik İşleri Hizmeti” alımı işinin 31.12.2015 tarihine kadar davacı şirket tarafından yürütüldüğünü, ÇSGB Çalışma Genel Müdürlüğünün 04.10.2015 gün ve 21699 sayılı yetki belgesinin 12.10.2015 tarihinde tebliğ edildiğini, ... Sendikası ile aralarında herhangi bir toplu iş sözleşmesi görüşmesine başlanmadan davalı sendikanın anlaşma sağlanamadığı gerekçesi ile ... Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne bildirimde bulunarak toplu iş sözleşmesi görüşmeleri için arabulucu tayini talep ettiğini, arabulucu tayini ile birlikte kendilerinin gıyabında toplu iş sözleşmesi hazırlamaya başladığını, müvekkilinin bu durumu kabul etmediğini ve arabuluculuk görüşmelerine katılmadığını, bunun üzerine davalı sendikanın Yüksek Hakem Kurulu Başkanlığına taraflar arasında toplu iş sözleşmesi yapılması amacıyla başvuru yaptığını ve bu başvuru üzerine Yüksek Hakem Kurulunun 2016/110-2016/210 E. K sayılı kararı ile taraflar arasında toplu iş sözleşmesi yaptığını, hizmet alımı ile alınan işin tamamlanmasına 2 ay kalmışken toplu iş sözleşmesi yapılmasının hukuken ve fiilen mümkün olmadığını, yapılan işlemin hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek Yüksek Hakem Kurulu Başkanlığının 11.03.2016 tarih ve 2016/110-2016/210 E.K. sayılı toplu iş sözleşmesi niteliğindeki kararının ve eki toplu iş sözleşmesinin hükümsüz olduğunun tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu :
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davacı istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Bölge Adliye Mahkemesinin kararına karşı, davacı temyiz kanun yoluna başvurmuştur.
Gerekçe:
Dava, toplu iş sözleşmesinin hükümsüz olduğunun tespitine istemine ilişkindir.
6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 79. maddesine göre “Bu Kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar iş davalarına bakmakla görevli ve yetkili mahkemelerde görülür. Ancak yedinci ila on birinci bölümlerin uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar için, görevli makamın bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir.”
6356 sayılı Kanun"un 2/1-c maddesinde görevli makam “İşyeri toplu iş sözleşmesi için işyerinin, işletme toplu iş sözleşmesi için işletme merkezinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, aynı Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerleri için yapılacak grup toplu iş sözleşmelerinde bu işyerlerinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, birden fazla Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerlerini kapsayacak grup toplu iş sözleşmesi için ise Bakanlığı...ifade eder” şeklinde tanımlanmıştır.
İş Mahkemelerinin yetkisi kamu düzenine ilişkin olup, anlaşma ile bertaraf edilemez ve genel yetki kuralları da uygulanmaz. Bu halde, yetki itirazı ilk itirazlardan olmadığından, taraflar yargılama bitinceye kadar yetki itirazında bulunabileceği gibi, mahkeme de yargılamanın her aşamasında kendiliğinden yetkisizlik kararı verebilir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 114/1-ç maddesine göre de, yetkinin kesin olduğu hallerde, mahkemenin yetkili bulunması hususu dava şartlarındandır. Yine 6100 sayılı Kanun"un 115/2. maddesine göre de, dava şartı yokluğu durumunda mahkemece davanın usulden reddine karar verilmesi gerekir.
Dosya içeriğinden, davacı ile ... Kamu Hastaneler Birliği Genel Sekreterliği arasında 01.01.2014 ilâ 31.12.2015 tarihleri arasında geçerli olmak üzere hizmet alım sözleşmesi imzalandığı, söz konusu alt işveren işyeri ile ilgili davalı sendikanın toplu iş sözleşmesi imzalamaya yetkili olduğuna dair Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının 04.10.2015 tarihli yetki belgesi düzenlediği, başlayan toplu görüşme süreci sonunda Yüksek Hakem Kurulunun 11.03.2016 tarih, 2016/110-210 E.K. sayılı kararıyla toplu iş sözleşmesi oluşturulduğu anlaşılmaktadır.
Somut uyuşmazlıkta, Yüksek Hakem Kurulu kararıyla oluşturulan toplu iş sözleşmesinin hükümsüz olduğunun tespiti talep edilmiştir. Toplu görüşme süreci ve toplu iş sözleşmesinin oluşturulmasına dair hükümler 6356 sayılı Kanun"un yedinci ilâ on birinci bölümlerinde düzenlenmiştir. Bu itibarla, inceleme konusu davada görevli makamın ... Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü olması sebebiyle kesin yetkili mahkeme ... İş Mahkemesi"dir.
Bu itibarla, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından 6100 sayılı Kanun’un 353/1-a maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın ... İş Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, bozma sebebine göre sair hususların bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 29.11.2018 tarihinde oybirliğiyle olarak karar verildi.