2. Hukuk Dairesi 2014/26149 E. , 2015/12167 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Boşanma
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, davalı kadın tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
Davalı, davaya cevap vermemiş, ön inceleme duruşmasında "eşinden ayrılmak istemediğini" ifade etmiştir. Mahkemece, ön inceleme duruşması sonucunda "tahkikata geçilmesine" karar verilip, davacının daha önceden göstermiş olduğu delillerin toplanmasına karar verildiği halde, davalıya delil göstermesi ve delillerini sunması için imkan tanınmamış, tahkikat için belirlenen duruşmada davacının gösterdiği deliller toplanıp, sonuca gidilmiştir.
Davalının, davaya cevap vermemiş olması, ön incelemede uyuşmazlık konularının belirlenmesinden sonra bu konulara ilişkin delil gösterme ve sunma hakkını ortadan kaldırmaz. Davaya süresinde cevap vermemiş olan davalı, davacının dava dilekçesinde ileri sürdüğü vakıaların tamamını inkar etmiş sayılır (HMK.md. 128). Durum böyle olmakla birlikle, süresinde davaya cevap vermeyen davalı, diğer tarafın kusurlu olduğuna yönelik bir vakıa ileri süremez ise de, kötüye kullanılmadıkça onun ileri sürdüğü vakıaları çürütmeye yönelik delil bildirebilir. Bu bakımdan davalıya açıklanan çerçevede kanunda belirtilen süre içinde olmak şartıyla delil gösterme hakkı tanınmalıdır. Aksinin kabulü, cevap süresini bir kez kaçırmış veya davaya süresinde cevap vermemiş olan davalıya savunmasını ispat etme hakkını tanımamak olur. Bu ise usul hukukunun vazgeçilmez bir ilkesi olan "hukuki dinlenilme hakkını" (HMK.nıd.27) ortadan kaldırır. Öyleyse, davalıya yukarıda belirtilen çerçevede delil göstermesi için süre verilmesi, gösterdiği taktirde delillerin toplanması ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru bulunmamıştır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, bozma sebebine göre diğer yönlerin incelenmesine yer olmadığına, temyiz peşin harcının istek halinde yatırana geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oyçokluğuyla karar verildi. 09.06.2015(Salı)
KARŞI OY YAZISI
Davacının açtığı dava sonucunda davacının delilleri toplanmış ve davalı kusurlu kabul edilerek, davanın kabulü ile tarafların boşanmasına karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Davalıya usulüne uygun tebligat yapıldığı halde davaya cevap vermemiş, ön inceleme ve tahkikat duruşmalarında hazır bulunarak boşanmak istemediğini bu sebeple davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Davalı gerek ön incele duruşmasında gerekse tahkikat aşamasında her hangi bir delil bildirmediği gibi delil bildirmek içinde mahkemeden bir süre talebinde de bulunmamıştır. “Süresi içinde cevap dilekçesi vermemiş olan davalı, davacının dava dilekçesinde ileri sürdüğü vakıaların tamamını inkâr etmiş sayılır” (HMK. md.128). Davaya cevap vermeyen davalının davacının ileri sürdüğü vakıaları çürütmeye yönelik delil bildirme hakkı olduğu konusunda sayın çoğunlukla aramızda görüş ayrılığı bulunmamaktadır. Ancak davalının bu hakkını tahkikat sona erinceye kadar kullanması gerekirdi. Mahkemece ön inceleme duruşmasında davalıya delillerini bildirmek için süre verilmemiş olması (HMK. md.140/5) veya verilen sürenin usulüne uygun olmaması davalıya tahkikat sona erinceye kadar delil bildirme hakkı verir. Tahkikat sona erinceye kadar delil bildirmeyen taraf temyiz aşamasında delil bildiremediğini veya mahkemenin kendisine delil bildirmek için süre vermediğini ileri süremez. Bu sebeple davalının temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun olan hükmün onanması gerektiğini düşündüğüm için sayın çoğunluğun görüşüne katılmıyorum.