Kooperatif Üyeliğinden Kaynaklanan Alacak - Sebepsiz Zenginleşme - Temerrüt Faizi - Yargıtay 16. Hukuk Dairesi 2008/2554 Esas 2008/5088 Karar Sayılı İlamı

16. Hukuk Dairesi 2008/2554 E., 2008/5088 K.

16. Hukuk Dairesi 2008/2554 E., 2008/5088 K.

• KOOPERATİF ÜYELİĞİNDEN KAYNAKLANAN ALACAK
• SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME
• TEMERRÜT FAİZİ

• 1163 S. KOOPERATİFLER KANUNU [ Madde 15 ]
• 1163 S. KOOPERATİFLER KANUNU [ Madde 17 ]

"İçtihat Metni"

Taraflar arasında, kooperatif üyeliğinden kaynaklanan alacağa ilişkin dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu,

GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:

Davacı vekili, asıl ve birleşen davada, konut imalatı işlerinde vereceği hizmet karşılığında müvekkilinin davalı kooperatife üye olduğunu, bu suretle kurada kendisine çıkan daireye bir kısım masraflar yaptığını, ancak daha sonra müvekkiline daire verilmediğini ileri sürerek, hizmet bedeli ile masraflarının karşılığının temerrüt faiziyle tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalı kooperatif vekili, davacının yüklenici şirketin çalışanı olduğunu, şahsen talepte bulunulamayacağını savunmuştur. Mahkemece, fenni mesuliyet bedeli yüklenici firmaya ait olduğu, ancak statik projelerin bizzat davacı tarafından yapıldığı gerekçeleriyle, faydalı masraf ile proje bedeli istemlerinin 289,80 YTL ve 4.300,00 YTL üzerinden ve dava tarihinden itibaren temerrüt faiziyle davalıdan tahsiline, diğer istemlerin reddine karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.

Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle, yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, taraf vekillerinin diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. Ancak, mahkemece, davacının talep ettiği alacağın, yapılan hizmet karşılığı olduğu kabul edilmiş ve hizmetin miktarı yapıldıkları tarihe göre belirlenmiş ise de; dava dilekçesinde davacının hizmetleri karşılığı kooperatif üyesi olduğu iddia edilmiş, davalı kooperatifçe de davacının üyelikten ihraç edildiği savunulmuştur. Bu durumda, davacının ihraç edilen kooperatifin üyesi olduğu tarafların kabulünde olup, davanın bir eser veya hizmet sözleşmesi kapsamında değerlendirilmesi doğru değildir. İhraç edilen üye ile hesaplaşmanın nasıl yapılacağı 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 17. maddesi ve tip ana sözleşmesinin 15. maddesinde belirtilmiştir. Buna göre kooperatiften ayrılan ortak, ödemiş olduğu aidatın tamamını değil, ayrıldığı yıl bilançosuna göre hesaplanacak olan masraf hissesinden düşüldükten sonra bakiyesinin iadesini talep hakkına sahiptir. Bu meblağ da bilançonun genel kurulca kabulü suretiyle kesinleşmesinden itibaren bir ay geçtikten sonra talep edilebilir. Bu açıklamalar karşısında, davacının üyeliğe ne şekilde kabul edildiği, varsa yaptığı hizmetlerin değeri saptanarak ya da bir tam üyenin yaptığı aidat ödemesi esas alınarak, davacının hizmetinin karşılığı olarak belirlenen meblağın davacının üyelik aidatı olarak kabul edilmesini müteakip, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu"nun 17. maddesi kapsamında yapılacak hesaplama ile davacının alacağının tespit edilmesi gerektiğinin gözetilmemesi, diğer yandan davacının kooperatifin üyesi olduğu düşüncesiyle kur"a da kendisine isabet eden daireye yaptığı masrafları sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre talep etmesinde bir yanlışlık bulunmamakta ise de; sebepsiz zenginleşme halinde ayrıca ihtara gerek olmaksızın sebepsiz zenginleşme anından itibaren temerrüt faiziyle birlikte yapılan masraf bedellerinin tahsili mümkün olduğundan, bu kalemdeki istemin de bu çerçevede değerlendirilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir. Temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden, kabulü ile hükmün BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz eden tarafa iadesine, 15.07.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.