Taraflar arasındaki asıl ve birleşen itirazın iptali davalarının bozmaya uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen davaların kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince temyizi üzerine dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.

- KARAR -

Davacı vekili, genel kredi sözleşmesine istinaden kredi borçlusu lehine verilen teminat mektubunun komisyon bedellerinin ödenmediğini, teminat mektubu bedelinin deposu ve komisyon alacağının tahsili için girişilen icra takibine davalının haksız olarak itiraz ettiğini belirterek itirazın iptaline ve icra inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, taraflar arasında imzalanan genel kredi sözleşmeleri uyarınca muhtelif teminat mektupları alındığını, sözkonusu mektupların bir kısmının 1997 yılı sonunda, bir kısmının ise 1998 yılı sonunda iade edildiğini, DSİ III. Bölge Müdürlüğü"ne hitaben verilen toplam bedeli 92.200,00 TL olan teminat mektuplarının komisyon bedellerinin ödendiğini, davacının mükerrer ve fazla talepte bulunduğunu, davalı şirketin nakit alacak borcunun 9.660 TL ve faizden ibaret olduğunu savunarak, 9.660,00 TL dışında kalan kısım ve fer"ileri yönünden davanın reddine ve lehlerine tazminata karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen dosyada davacı vekili, davalı şirket lehine verilen mer"i teminat mektuplarının komisyonlarının ödenmediğini, mektup bedellerinin depo edilmediğini, keşide edilen ihtarnamenin sonuçsuz kaldığını, alacaklarının tahsili için girişilen icra takibine de haksız olarak itiraz edildiği iddia edilerek, itirazın iptaline ve icra inkar tazminatına hükmolunmasını talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davalının davacıya borcu bulunmadığını savunarak, davanın reddi ile davacının tazminata mahkum edilmesini talep etmiştir.
Mahkemece iddia, savunma, toplanan delillere ve benimsenen son bilirkişi raporuna göre, imzalanan genel kredi sözleşmelerine istinaden davalı asıl borçlu şirkete kredi hesabı açılıp, talebi üzerine 92.000,00 TL bedelli 9 adet teminat mektubu verildiği, kullandırılan kredi şartlarına uyulmaması üzerine davalılara gönderilen ihtarname ile temerrüde düşürüldükleri, borcun ödenmemesi üzerine icra takiplerine başlanıldığı, davacı bankanın takipte 30,00 TL üzerinden hesaplama yaparak komisyon bedeli talep ettiği, komisyon oranı konusunda verilen 21.03.2006 tarihindeki kararın davalıya tebliğ edilmediği, sözleşmedeki yetkinin kötüye kullanılarak komisyon oranının arttırılmasının dürüstlük kuralı ile bağdaşmadığı, yine uygulamada tüm bankalarca teminat mektuplarına 3"er aylık dönemlerde % 1 ve yıllık % 4 oranında komisyon tahakkuk ettirildiği, davacı banka tarafından 21.03.2006 tarihinde alınan kararda yıllık % 2 devrevi minimum komisyon uygulanacağının da belirtildiğinden borçlu lehine olarak yıllık % 2 oran üzerinde komisyon uygulanması gerektiği, sözleşmenin 44/2 maddesi uyarınca uygulanacak temerrüt faiz oranının % 105 olduğu, takip ve davanın açıldığı tarihlerde mer"i olan teminat mektup bedellerinin toplam 92.336,52 TL olup, bütün mektupların dava tarihinden sonra davacı bankaya iade edildiği, bu nedenle depo talebinin konusuz kaldığı, alacağın likit bulunduğu gerekçesiyle asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm, taraf vekillerinin temyizi üzerine, Dairemizin 2014/6539 esas ve 2015/9713 karar sayılı ve 30.06.2015 tarihli ilamında, “Hükme esas alınan ek rapor, aynı bilirkişinin düzenlediği kök raporunda ve keza mahkemece daha önce alınan 05.11.2012 tarihli ilk bilirkişi heyeti raporunda tespit edilen miktarlardan farklı olduğu görülmüştür. Bu durumda raporlar arasında çelişki doğduğundan ve taraf vekillerince hükme esas alınan bilirkişi raporuna itiraz edilerek raporlar arasındaki çelişkinin giderilmesi için yeniden bilirkişi incelemesi yaptırılması talep edildiğinden uyuşmazlığın çözümlenmesi yönünden sağlıklı bir sonuca ulaşılabilmesi amacıyla konusunda uzman yeni bir bilirkişi heyetinden ayrıntılı ve Yargıtay denetimine elverişli rapor alınıp, varılacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.” gerekçesi ile bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama, dosya kapsamı ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, dosyadaki mevcut raporlardaki farklılığın nedeninin uygulanan faiz ve komisyon oranından kaynaklandığı, ikinci rapora ek olarak alınan raporlar arasındaki farklılığın ilk ek raporda birleşen dava yönünden hesaplama yapılmamış olmasından kaynaklandığı, davaya dayanak takip dosyasında belirtilen talepler yönünden hesaplama yapıldığı, icra dosyasındaki alacak kalemlerinin, ihtara konu komisyondan kaynaklanan asıl alacak, ihtardan takip tarihine kadar oluşan komisyondan oluşan asıl ihtar sonrasındaki komisyon alacağı için işlemiş gecikme faizi, faizin gider vergisi ve ihtar sonrası komisyonun gider vergisi olduğu ve raporda sadece bu alacak kalemleri bakımından yapılan hesaplamalar dikkate alınarak takip tarihi itibariyle banka alacağı tespit edildiği, takip konusu yapılmayan raporda hesaplanmış olan ve diğer alacak kalemlerinin dikkate alınmadığı buna göre taraflar arasındaki genel kredi sözleşmesinin 42. maddesine göre uygulanması gereken temerrüt faizinin yıllık %105 olduğu, teminat mektuplarna ilişkin komisyon bedelleri ile ilgili olarak bankanın, bankacılık uygulaması ve rayiçlere uygun olarak her üç aylık dönemde %1 oranında komisyon alması gerekirken 30 TL gibi yüksek bir komisyon istediği, bu durumu belirtir bir yazının davalıya herhangi bir şekilde bildiriminin yapılmasının zorunlu olduğu ancak buna ilişkin delil olmadığı, ayrıca davacı banka tarafından teminat mektupları komisyon oranlarının Toprakbank A.Ş"den devir olanlar için 01.06.2003 tarihinden itibaren yıllık %2 olarak belirlendiği, bankacılık teamüllerine uygun olan ve bankanın benimsediği ve tespit ettiği yıllık %2 oranının 01.06.2003 tarihinden sonrası için uygulanması, 01.06.2003 tarihine kadar ise yine bankacılık teamüllerine uygun 3 aylık dönemde %1, yıllık %4 oranında uygulama yapılarak komisyon alacağının tespit edilmesi gerektiği, alacağın likit olduğu gerekçeleri ile asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne, davacı tarafından takip dosyasında istenilen gayrinakdi alacağa ilişkin davalının itirazı olmadığından teminat mektuplarının deposu açısından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyulduktan sonra bozma kararı gereğince görevlendirilen bilirkişi kurulu Recep Aslan, Mehmet Erdem, Zeynel Yanmış tarafından hazırlanan bila tarihli rapora taraf vekillerince itiraz edilmiş ancak mahkeme heyetince rapora itiraz ve ek rapor alınması talebi reddedilmiş, red gerekçesinde açıklama yapılmadığı gibi karar gerekçesinde de rapora yapılan itirazların neden kabul edilmediği belirtilmemiştir. Davacı vekili bilirkişi raporuna yönelik olarak, sair itirazlarının yanında özellikle raporun 17. sayfasında alacak tutarının 86.544,45 TL olduğu halde ödeme emirlerindeki taleplere göre yeniden yapılan hesaplama denilerek 31.147,58 TL’ye indirilmesine itiraz etmiş, ödeme emirlerindeki taleplerinde asıl alacağı sınırlandırıcı bir rakam ihtiva etmediği görülmüştür. Yine davalı vekilinin rapora itirazlarında ayrıca davalı şirkete ödemeye yönelik notelikçe gönderilen ihtarnamenin usulüne uygun tebliğ edilmediği böylece temerrüt olgusunun gerçekleşmediği ileri sürülmüş, bu husus da mahkemece araştırılmamıştır. Bu itibarla mahkemece, tarafların bilirkişi raporuna yönelik somut itirazlarını karşılayan ek rapor alınmadan ve bunun haklı gerekçeside gerekçede gösterilmeden eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamış hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre tarafların sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, 16/09/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.