MAHKEMESİ : Büyükçekmece 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 20/12/2013
NUMARASI : 2009/439-2013/718

Taraflar arasındaki tapu iptali, tescil ve tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

-K A R A R-

Davacı vekili, müvekkilinin 19.02.2007 tarihinde davalı kooperatif üyesi olan Y. E."dan A2 blok 22 no"lu daire ile ilgili üyelik haklarını devraldığını, ancak dairesinin kooperatif yönetimince 13.11.2008 tarihinde davalı İ.. K.."ya devredildiğini ileri sürerek, bu dairenin tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı İ.. K.. vekili, daireyi tapudan satın aldığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı kooperatif vekili, dava konusu daireyi Y.. S.."in iş karşılığı aldığını ve Mehmet Karamehmet"e devrettiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; davacının, Y. E."ın üyelik haklarını devralarak A2 blok 22 no"lu bağımsız bölüm için kooperatif ortağı olduğu, davalı kooperatifin dava dışı S. Y. adlı kişi ile yaptığı 29.03.1996 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesine göre A2 blok 22 no"lu dairenin kooperatife ait olacağının kararlaştırıldığı, daha sonra bu bağımsız bölümün, tapuda arsa maliki Salim Yükseloğlu adına kayıtlı iken 13.11.2008 tarihinde satış yolu ile davalı İ.. K.. adına tescil edildiği, davalı İ.. K.."nın iktisabının kötü niyetli olduğunun ispatlanamadığı, davalı kooperatif adına kayıtlı başka bağımsız bölüm bulunmadığı, davacının halefi olduğu önceki ortak ile birlikte kooperatife 30.000,00 TL ödediği, emsali kooperatif ortağının ödemesinin 42.000,00 TL, dava konusu dairenin dava tarihindeki değerinin ise 85.000,00 TL olduğu, buna göre davacının yaptığı ödemeye karşılık isteyebileceği tutarın 60.714,29 TL olduğu gerekçesiyle, davacının davalı İ.. K.."ya yönelik davasının reddine, davalı S.S. H. Villaları Konut Yapı Kooperatifine yönelik davasının ise tazminat yönünden kısmen kabulü ile toplam 60.714,29 TL"nın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte bu davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve özellikle davaya konu 22 nolu bağımsız bölümüle ilgili 25.000,00 TL"lık alacak talebinin bulunmamasına göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2- Dava, kooperatif üyesi olan davacıya tahsis edilen bağımsız bölüm bedelinin tashili talebine ilişkindir.
Yapı kooperatifinin ana amacı, ortakların akçalı yükümlülüklerini yerine getirmeleri karşılığında anasözleşmeye uygun, konut ya da işyeri teslim etmektir. Çeşitli nedenlerle konut ya da işyeri tahsisi imkansızlığı ortaya çıktığında ortağın uygun bir tazminat isteme hakkı bulunmaktadır. Ortağın tüm ödemelerini yapmış, başka bir anlatımla peşin ödemeli veya kooperatife karşı tüm yükümlülüklerini yerine getirmiş normal statüde ortak olduğu belirlenirse verilecek tazminat miktarı emsal bir konutun dava tarihi itibari ile değeridir. Ödemelerin eksik yapılmış olması halinde ise Dairemizin yerleşik uygulamasına göre tazminat hesaplama ilkesi aşağıdaki şekilde formüle edilmiştir.
a-Önce ortaklara tahsis edilen konutun dava değeri itibariyle rayiç değeri hesaplanmalıdır.
b-Davalı kooperatife normal ödentilerini gerçekleştiren bir ortağın ödemelerinin ödeme yaptıkları tarihler itibariyle toplam ödemeleri dava tarihine kadar ( toptan eşya fiyat endeksi " TEFE" artış ortalama rakamları esas alınarak) taşınarak güncel değeri bulunmalıdır.
c-Bundan sonra yukarıda (a) maddesinde bulunan değerden (b) maddesinde bulunan değer çıkarılarak kooperatife normal ödeme yapan bir ortağın bu ödemelerine karşı ne miktarda yararlanma elde ettikleri ortaya çıkarılmalıdır.
d- Bunu takiben eksik ödeme yapan davacı ortağın ödentileri (b) maddesindeki ilkelere göre dava tarihine taşınarak eksik ödeme miktarı güncelleştirilmelidir.
e- Bu hesaplamalardan sonra normal ödentilerini gerçekleştiren bir ortağın yukarıda (b) maddesinde bulunan ödemelerinin güncel değerinin karşılığı yine yukarıda (c) maddesinde bulunan bir yararlanmayı sağladığına göre davacının (d) maddesinde eksik ödemelerinin güncel değerinin ne miktarda yararlanması gerektiği orantı kurallarına göre belirlenmelidir. Yani sonuç olarak (d) maddesinde bulunan miktar (c ) maddesinde bulunan değerle çarpıldıktan sonra bulunan rakamın (b) maddesinde bulunan miktara bölünmesi sonucu bulunacak miktarın (d ) maddesinde bulunan davacı ödemelerinin güncel değerinin ilave edilmesi sonucu bulunacak miktar davacı ortağın davalı kooperatiften talep etmesi mümkün olan zarar tutarıdır.
Bu durumda mahkemece, kooperatifler konusunda uzman bir bilirkişinin de yer aldığı yeni bir bilirkişi heyeti oluşturularak; kooperatifin defter, belge, kayıt ve varsa banka hesapları üzerinde inceleme yaptırılarak yukarıda belirtilen hususlar doğrultusunda açıklamalı, gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınarak, oluşacak uygun sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ve eksik incelemeye dayalı bilirkişi raporu esas alınarak yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 12.12.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.