MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki menfi tespit davasının Yargıtay 19 Hukuk Dairesinin 2016/5700E 2017/4183K sayılı ve 25.05.2017 tarihli bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davacı ..."nun davasının aktif dava ehliyeti yokluğu nedeniyle usulden reddine, davacı ..."nun davasının kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü.

- KARAR -

Davacılar, davalı tarafından ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapıldığını, takip dayanağı ipoteğin davacı ..."nun davalının işyerinde çalışmaya başlaması nedeniyle teminat olarak verildiğini ve ayrıca tarihsiz senet verildiğini, taraflar arasında ipotek tesisini gerektiren borç doğurucu başka bir işlem bulunmadığını ileri sürerek, davacıların borçlu olmadığının tespitini, takibin iptalini ve ipoteğin terkinini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, davacıların iddialarının yazılı delille ispatlanması gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, bononun ve ipoteğin teminat amacıyla düzenlendiği ve verildiği, iddiaları ispat külfetinin davacılarda olduğu, iddianın ancak yazılı delille ispatlanması gerektiği ve yazılı delilin sunulmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. Dairemizin 25.02.2017 tarihli, 2016/5700E 2017/4183K sayılı ilamıyla, kural olarak ipotek alacağının ipotek alacaklısı tarafından yazılı belge ile ispatlanması gerektiği, mahkemece davalıya ispat hakkı tanınarak, 50.000 TL bedelli, 10.01.2010 tarihli senedin de gözönüne alınması gerektiği, ayrıca ipoteğin fekki yönünden yetkisizlik verilerek taşınmazın bulunduğu yerdeki mahkemenin yetkisi kamu düzeninden olduğu için oraya gönderilmesi gerektiği, ipotek belgesinde ve takipte sıfatı olmayan ... yönünden ise davanın aktif dava ehliyeti yokluğundan reddine karar verilmesi gerektiği belirtilerek hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde, ipoteğin fekki yönünden dava tefrik edilerek ayrı bir esasa kaydedilmesine, davacı ..."nun davasının aktif dava ehliyeti yokluğu nedeniyle usulden reddine, davacı ..."nun davasının kabulüne, davacının ... İcra Müdürlüğü"nün 2013/8673 Esas sayılı dosyası nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine, şartları oluşmadığından davacı lehine kötü niyet tazminatına hükmedilmesine yer olmadığına karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyulmuş, bozma kararı gereğince takip dayanağı ipotek belgesinin üst limit ipoteği olması ve bu ipoteğin, davalının, davacı ..."ndan olan ipotek senedinde yazılı alacaklarının teminatı olmasına göre, davalının ipotekle teminat altına alınan alacağını ispatlamak üzere imkan tanınmış, davalı da davacıdan alacaklı olduğu Lüleburgaz 1 İcra Dairesinin 2011/17767 esas sayılı takip dosyasının dayanağı olan bonoyu göstermiştir. Mahkemece İİK 167/1 hükmü dikkate alınarak, davalının ipotekle temin edilmiş bono alacağı için haciz yoluyla ayrıca takipte bulunabileceği, bunun ipotek yoluyla takibi engellemeyeceği, sadece tahsilde tekerrür olmaması gerektiği gözönüne alınarak davalının dayandığı bonoya karşı, bononun keşidecisi olan davacı ..."na bonodan kaynaklı alacağa karşı bir itirazı olup olmadığı sorulup , varsa bu hususta göstereceği dellileri sorulup, sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece bu hususlar gözetilmeden eksik tahkikat ve yanlış değerlendirmeye dayalı olarak karar verilmesi isabetsiz olup, yazılı gerekçelerle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, 16/09/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.