21. Hukuk Dairesi 2008/4786 E. , 2008/13663 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Ankara 6. İş Mahkemesi
TARİHİ : 25/09/2007
NUMARASI : 2006/151-2007/486
Davacı, 31.1.1990-16.11.2001 tarihleri arası tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
Dava, davacının 31.01.1990 ile 16.11.2001 tarihleri arasında SSK."na tabi zorunlu sigortalı olduğu süreler dışında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbiti ile aksi yöndeki davalı Kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece istemin kabulune karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tesbitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 58 yaşını dolduran kadınlarla, 60 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım Bağ-Kur sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır.Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek Bağ-Kur’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. Bağ-Kur’un iş bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifler kanununa göre kurulan pancar ekicileri İstihsal Kooperatifleri ile Birliği, T.Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır.
Yapılan incelemede davacının verdiği 30.09.1986 tarihli bildirge üzerine davalı Kurumca 01.10.1986 tarihi itibariyle 2926 sayılı Yasaya tabi tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak kayıt ve tescil edildiği, SSK. hizmet cetvelinden ihtilaf konusu dönemde 15.07.1988-31.01.1990 yılları arasında 555 günlük zorunlu sigortalı olarak çalışmasının bulunduğu durumun davalı Kurumca öğrenilmesi üzerine sigortalılığının 14.07.1988 tarihi itibariyle terkin edildiği, bu dönemde prim ödemesi bulunmadığı, davacının ilk kez 29.01.2001 tarihinde prim ödediği daha sonra prim ödemeye devam ettiği görülmüştür.
2926 sayılı Yasanın 6/b maddesi hükmüne göre sigortalı sayılanlardan diğer sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi bir işte çalışanların çalışmaya başladıkları tarihten itibaren sigortalılıklarının sona ereceği öngörülmüş bulunmaktadır.Davacının SSK ‘na tabi çalışması kısa süreli çalışma niteliğinde olmayıp uzun süreli blok çalışma niteliğinde olduğundan SSK sigortalısı olarak çalışmaya başladığı 15.07.1988 tarihi itibariyle 2926 sayılı yasaya tabi sigortalılığının sona erdiğinin kabulu gerekir.Davacının yeniden 2926 sayılı kanun kapsamında tarım Bağ-Kur sigortalılığının kabulu için bu sigortalılık kapsamında prim ödemesi yada ürün teslimatı yapılması halinde prim ödeme veya tevkifat tarihini takip eden ay başından geçerli olmak üzere yeniden tarım Bağ-Kur sigortalılığının başlatılması gerekecektir.
Somut olayda davacının SSK’na tabi çalışmasının sona erdiği 31.01.1990 tarihinden sonra ilk prim ödemesinin 29.01.2001 yapıldığı dikkate alınarak tarım Bağ-Kur sigortalılığının 01.02.2001 tarihinden başlatılması ve buna göre davacının 01.02.2001-16.11.2001 tarihleri arasındaki döneme ilişkin olarak tescil ve tesbitine karar verilmesi gerekirken davanın tümünün kabulune karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 16.09.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.