10. Hukuk Dairesi 2016/18694 E. , 2017/2387 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava, rücuan tazminata dayalı itirazın iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozmaya uyularak hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hükmün, davalı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hâkimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Eldeki davada mahkemece ilk kez verilen 05.03.2014 tarihli karar, Dairemizin bozma ilamı ile “davacı kurumun temyizi hakkında kesinlik sınırının altında kalması nedeniyle temyiz isteminin reddine, davalı işveren temyizi bakımından ise, işveren avukatının temyiz istemleri hakkında sair temyiz itirazlarının reddine karar verilmiş ve Mahkemece, meslek hastalığının oluşumunda kaçınılmazlığın bulunmadığını bildiren bilirkişi raporu esas alınarak hüküm kurulmuş ise de, meslek hastalığında, işveren bu konuda her türlü tedbiri almış olsa bile, işin ve işyerinin niteliği sebebiyle bu hastalığın ortaya çıkması ihtimalinin bulunması ve bu nedenle hastalığın oluşumunda belli bir oranda kaçınılmazlığın etken olduğunun kabulünün zorunlu olduğuna ve bu nedenle yeni bir kusur raporu alınmak suretiyle sonucuna göre bir karar verilmesi” gereğine işaret edilerek, bozulmuştur.
Mahkemenin, Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine, o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. “Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlayacağımız bu olgu; mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirdiği gibi, mahkemenin kararını bozmuş olan Yargıtay Hukuk Dairesince; sonradan, ilk bozma kararı ile benimsemiş olduğu esaslara usuli kazanılmış hakka aykırı bir şekilde, ikinci bir bozma kararı verilememektedir (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı, Hukuk Genel Kurulu’nun 12.07.2006 gün, 2006/9-508 E., 2006/521 sayılı Kararı)
Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uymuş olan mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Bir başka anlatımla, kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur. (04.02.1959 gün ve 13/5 sayılı YİBK)
Eldeki davada ise bozma gereklerinin yerine getirildiğinden bahsedilmesi mümkün olmadığı gibi usuli kazanılmış hakların da dikkate alınmadığı anlaşılmaktadır.
Mahkemece, öncelikle bozmadan önce davalı işveren hakkında % 90 kusurlu olduğu hususunda kabul edilen kusur raporu esas alınmak suretiyle karar verilmekle, bu yönde davalı işveren bakımından, davacı Kurumun temyiz isteminin reddolması nedeni ile, sigortalının % 10 oranındaki kusur durumu usuli kazanılmış hak kapsamında dikkate alınması gereği ile, aynı şekilde bozmaya uyulmuş olmakla, meydana gelen meslek hastalığı nedeniyle kaçınılmazlık olgusunun varlığı hususunda da davalı işveren lehine usuli kazanılmış hak kapsamında oluşan kaçınılmazlık halinin kabulünün zorunlu olması ile ilk bozma kapsamında kaçınılmazlığın varlığını kabul eden bir kusur raporu aldırılmak suretiyle sonucuna göre bir karar verilmesi gereklerinin dikkate alınmaması usul ve yasaya aykırı olduğu gibi, kabule göre de gerekçe ile çelişki oluşturacak şekilde tüm değerlerin % 75 kusur karşılıklarına hükmedilmesi suretiyle yazılı şekilde karar verilmesi, bozma nedenidir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O hâlde, davalı avukatının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine, 21/03/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.