3. Hukuk Dairesi 2020/10911 E. , 2021/8711 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :TÜKETİCİ MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki maddi ve manevi tazminat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılar-birleşen dosya davacıları ve davalı-birleşen dosya davalısı ... vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
Y A R G I T A Y K A R A R I
Asıl davada davacılar, davacılardan ...ve ..."nın 18.08.2003 tarihinde davalı ... Taş. Ltd. Şti. ile umre ziyareti işlemlerinin başlatılması için anlaştıklarını ve 1.350 USD ödediklerini, davalı ..."in hac ve umre organizasyonu yapan ve A karnesi bulunan davalı ...Turizm İnş. İç ve Dış Tic. San. Ltd. Şti."nin İstanbul"daki yetkili acentesi olduğunu, umre seyahati işlemlerini davalı ..."nun organize ettiğini, ..."nun Suudi Arabistan şirketi olan dava dışı ... firması ile Suudi Arabistan"da gidilecek yerlere taşınma amacıyla haricen anlaşma yaptığını, davacılar ... ve ... "ın ... firmasına ait minübüs ile Mekke"den Medine"ye taşınması sırasında 05.09.2003 tarihinde meydana gelen trafik kazasında davacı ...un ağır şekilde yaralandığını, uzun süre hastanede tedavi gördüğünü, 28.10.2003 tarihinde sorumlu doktorların hastanın boyundan aşağı bölümünün felç olduğunu ve iyileşme olanağının bulunmadığını belirttiklerini, akabinde davacı ...un duruma uygun THY uçağıyla hasta nakline ilişkin talep edilen 13.974 Sar ( Suudi Arabistan Riyali) ödenerek Türkiye"ye getirildiğini ve özel ambulansla 30.10.2003 tarihinde İstanbul"da özel bir hastaneye yatırıldığını ve 06.01.2004 tarihine kadar hastanede yatarak tedavi gördüğünü, 06.01.2004 tarihinde hastanın hastaneden çıkartılarak evde bakım ve tedavisine halen devam edildiğini, özel hemşire ve fizik tedavi uzmanı tarafından tedavinin evde yapıldığını, felçli olarak yatağa bağlı yaşadığını, davacı ...un kaza tarihinde 42 yaşında olup hayat standardı ve ticari kazancının yüksek olduğunu ve kazadan sonra ömür boyu yatağa mahkum olduğunu, davalıların umre için Suudi Arabistan"a gidiş ve dönüşe kadar meydana gelebilecek her türlü zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu bulunduklarını ileri sürerek, davacı ...için 40.000,00-TL, davacı ... ile 3 küçük çocuklarının her biri için 10.000,00-TL manevi tazminatın, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile davacı ...için şuana kadar yapılan ve daha sonra yapılması tartışmasız olan tedavi giderleri, ulaşım ve yol giderleri ile kaza sonucu uğradığı zararlar olmak üzere toplam 10.000,00-TL, diğer davacıların her biri için 1.000,00-TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işletilecek reeskont faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini istemişlerdir.
Birleşen Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2005/215 esas sayılı dosyası ile davacılar, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla ... için şu ana kadar yapılan ve daha sonra yapılması tartışmasız olan tedavi giderleri, ulaşım ve yol giderleri ile kaza sonucu uğradığı zararlar olmak üzere toplam 1.000,00-TL maddi, 40.000,00-TL manevi, diğer davacıların her biri için fazlaya ilişkin hak ve talepleri saklı kalmak kaydı ile 1.000,00-TL maddi, 10.000,00-TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işletilecek reeskont faizi ile davalı ...Turizm Seyahat Tic. Ltd. Şti."den tahsilini; birleşen İstanbul 43. Asliye Ticaret Mahkemesine açılan ek dava ile de asıl davada alınan bilirkişi raporuna göre 29.764,28-TL tedavi gideri ile 176.000,00-TL malüllük ve bakıcı giderlerinden oluşan maddi zararın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini istemişlerdir.
Davalılar, davanın reddini dilemişlerdir.
Mahkemece 31.12.2014 tarihinde, asıl ve birleşen davalarda davalılar ... ile ... aleyhine açılan davanın husumet yönünden reddine, diğer davalılar hakkında açılan davaların kısmen kabulü ile asıl ve birleşen Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2005/2015 esas sayılı dosyasında; davacı ... için 10.000,00-TL"nin dava tarihinden, 530.000,00-TL"nin ıslah tarihinden işleyecek yasal faizi ile ve 25.000,00-TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalı ... ile davalı ...Turizm"den müteselsilen tahsiline, davacılar ... ve küçük çocukları için açılan maddi tazminata ilişkin davanın açılmamış sayılmasına, davacı ... ve küçük çocukları için açılan manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile ... için 5.000,00-TL, küçük çocuklardan her biri için 3.000,00-TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ... ile davalı ...Turizm"den müteselsilen tahsiline, davalı ... aleyhine açılan davanın açılmamış sayılmasına, birleşen İstanbul 43. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2013/114 esas sayılı dosyasında davacı ... için 205.764,28-TL"nin dava tarihi olan 29.04.2013 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılar TURNET ve ...Turizm"den müteselsilen tahsiline dair verilen karar, davacılar ve davalı ...Turizmin temyizi üzerine 13. Hukuk Dairesince (kapatılan) verilen 25/05/2017 tarihli ve 2016/1503 E. 2017/6490 K. sayılı kararla "... davacılar ile davalılar arasındaki ve davalıların kendi aralarındaki sözleşme hükümleri ile konuya ilişkin mevzuat gözetilmek suretiyle yapılan seyahatin özellikleri, bulunulan ülkeler ve bu tür organizasyonlar ile süreç hakkında bilgi ve tecrübesi bulunan ulaşım, turizm ve benzeri konularda uzmanlardan oluşan üç kişilik bilirkişi heyetinden tarafların iddia ve savunmaları ile dosyadaki deliller doğrultusunda taraf, Mahkeme ve Yargıtay denetimine elverişli rapor almak suretiyle hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir." gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece uyulan bozma ilamı doğrultusunda, asıl ve birleşen davada davalı ... aleyhine açılan davanın husumet yönünden reddine, diğer davalılar hakkında açılan davaların kısmen kabulü ile asıl ve birleşen Konya 1. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2005/2015 esas sayılı dosyasında; davacı ... için 10.000,00-TL"nin dava tarihinden, 530.000,00-TL"nin ıslah tarihinden işleyecek yasal faizi ile ve 40.000,00-TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsiline, davacılar ... ve küçük çocukları için açılan maddi tazminata ilişkin davanın açılmamış sayılmasına, davacı ... ve küçük çocukları için açılan manevi tazminat davasının kısmen kabulü ile ... için 10.000,00-TL, küçük çocuklardan her biri için 10.000,00-TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline, davalı ... aleyhine açılan davanın açılmamış sayılmasına, birleşen İstanbul 43. Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2013/114 esas sayılı dosyasında davacı ... için 205.764,28-TL"nin dava tarihi olan 29.04.2013 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte diğer davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmiş, hüküm; davacılar ve ... tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, bozmaya uygun kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacıların tüm temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davacılar, eldeki asıl ve birleşen davalar ile davacılar ...ve ..."ın davalı ...Turizm"in İstanbul acentesi olan davalı ... ile anlaşarak gittikleri umre ziyareti sırasında geçirdikleri kaza neticesinde davacı ... "ın felç geçirip ömür boyu yatağa bağlı kalması nedeni ile uğradıkları maddi ve manevi zararların tahsilini istemişlerdir. Mahkemece, ... Hac ve ...Düzenlemelerine Dair Esasları Belirleyen Yönetmelik uyarınca hac ve umre ziyaretinin ... denetimi ve gözetimi altında gerçekleştiği, acenta ile davacı ... "ın katıldığı umre ziyareti ile ilgili olarak yönetmelik hükmü gereği sözleşme imzalandığı, acentanın umre ziyaretlerini sağlık ve güvenlik şartları içinde yerine getirmek ile yükümlü olduğunun sözleşme ile kabul edildiği de dikkate alındığında, yönetmelik hükümleri ve sözleşme uyarınca davalı ..."nın davacı ... "ın geçirdiği kaza nedeniyle sorumlu olduğuna karar verilmiş ise de, toplanan delillere göre davalı ..."nın denetim görevini yerine getirmediği, bundan dolayı kazanın meydana geldiği ve zararın da böyle bir ihmalden kaynaklandığının ispatlanamadığı anlaşılmakla, davalı ... yönünden davanın reddine karar vermek gerekirken, hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
3-Bozma nedenine göre, davalı ..."nın sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda birinci bentte açıklanan nedenlerle davacıların tüm temyiz itirazlarının REDDİNE, ikinci bentte açıklanan nedenlerle kararının davalı ... yararına BOZULMASINA, üçüncü bentte açıklanan nedenle davalı ..."nın sair temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, 6100 sayılı HMK"nun geçici madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK"nın 440.maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21/09/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.