MAHKEMESİ : ÇORUM 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 09/04/2013
NUMARASI : 2011/679-2013/117

Taraflar arasında görülen mirastan ıskat işleminin iptali ve tenkis davası sonunda yerel mahkemece mirastan ıskat işleminin iptali istemi hakkında karar vermeye yer olmadığına, tenkis isteminin kısmen kabulüne ilişkin olarak verilen karar davacı ve davalılar tarafından yasal süresi içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hâkimi .. .’ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü.

-KARAR-

Dava; mirastan ıskat işleminin iptali ve tenkis isteğine ilişkindir.
Davacı; mirasbırakanları A.. K.."ın 30/01/2000 tarihinde öldüğünü, Çorum 1. Noterliğinin 19/12/10-996 tarih, 42533 yevmiye nolu düzenleme şeklinde vasiyetnamesi ile kayden maliki bulunduğu 2320 ada 16, 114 ada 67, 174 ada 17, 133 ada 13 parsel sayılı taşınmazların vasiyet yolu ile davalılara bağışladığını kendisini de mirastan ıskat ettiğini ıskatın geçerli olmadığını, mirastan ıskat işleminin iptali gerektiğini, vasiyetnameye konu 2320 ada, 16 parselin daha sonrasında oğlu ve iki kızına bağışladığını, bu ivazsız akdin de tenkise tâbi olduğunu, mirastan mal kaçırmanın amaçlandığını, saklı payının ihlal edildiğini ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla murisin ölüm tarihi olan 30/01/2000 tarihi itibariyle terekesinin tespiti , saklı payın iptaline ve tenkisine, ölüm tarihi itibariyle yasal faiz uygulamasına karar verilmesini istemiştir.
Davalılar; davacının dava ehliyeti olmadığını, 4721 sayılı TMK"nın 458/1. maddesi uyarınca davanın reddi gerektiğini, murise karşı evlatlık görevini, ahlaki görevini yerine getirdiğini, bedelsiz arsa bağışladığı halde murise karşı görevlerini ve sorumluluklarını yerine getirmediğini belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, ıskat işleminin iptali ile ıskatın ortadan kaldırılmasına ilişkin olarak verilen 2000/114 Esas, 2001/438 karar sayılı karar, 2. Hukuk Dairesinin 18/03/2002 tarih, 2002/3043 Esas, 2002/3853 Karar sayılı ilamı ile kesinleştiğinden karar vermeye yer olmadığına , davanın tenkis isteği bakımından kabulüne, 21,904,00 TL."nin payları oranında davalılardan tahsiline, tercih tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalılardan tahsiline ilişkin olarak verilen karar Yargıtay 2. Hukuk Dairesince; "... mirasbırakan sağlararası tasarrufla devrettiği taşınmazlar dışında kalan tüm malvarlığını davacı dışındaki mirasçılarına vasiyet etmiş, davacıyı ise mirasçılıktan çıkarmıştır. Mirasçılıktan çıkarma sebebi kanıtlanamadığından davacı saklı payını

./..

isteyebileceği" gereğine değinilerek bozulmuş, mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda 2000/114 esaslı, 2001/438 karar sayılı karar daha önce derecattan geçmek suretiyle kesinleştiğinden bu konuda yeniden karar verilmesine yer olmadığına, tenkis isteği bakamından da davanın kısmen kabulü ile, 48.865,26 TL"nin tercih hakkının kullanıldığı, 18/06/2012 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan payları oranında (davalı G.. K.."dan 17.499,87 TL, Z.. K.."dan 16.371,09 TL,L.. K.."dan 3.710,09 TL, Meral (Kocabıyık)"dan 11.284,21 TL) alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiş, hüküm davacı ve davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
Hemen belirtilmelidir ki; bozmaya uyan mahkemenin bozma kararında belirtildiği şekilde işlem yapmak ve orada gösterilen doğrultuda hareket etmek zorunluluğu bulunmaktadır. Bozmaya uyulmuş olmakla taraflar yararına usuli kazanılmış hak doğacağı ve bu durum kamu düzeni ile ilgili olup re"sen gözetileceği kuşkusuzdur.
Ne var ki; hükmüne uyulan bozma ilamında taraflararasındaki uyuşmazlığın niteliği belirlenmek suretiyle ne şekilde araştırma yapılacağı hususu belirtilmiş ve mahkemece bozmaya uyulmuş ise de bozma gereğinin tam olarak yerine getirildiğini söyleyebilme olanağı bulunmamaktadır.
Şöyle ki; murisin adına kayıtlı olduğu halde 848 ada, 24 ve 174 ada, 17 ve 174 ada, 26 parselde 1288/4032 payın, aktif tereke hesabında dikkate alınmadığı, net terekenin ve dolayısıyla saklı paya tecavüzün olup olmadığının sağlıklı bir şekilde saptanamadığı, taşınmazların değer tespitlerinde raporlar arasındaki farkın irdelenmediği, sabit tenkis oranına göre bölünemezlik durumunun Belediye Encümenininden sorgulanmadığı görülmektedir.
Hâl böyle olunca; üç kişilik bilirkişi kurulu ile yerinde keşif yapılarak, bozma ilamında belirtildiği üzere ve önceki raporlar arasındaki çelişkiyi giderir biçimde rapor alınması sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yetersiz bilirkişi raporuna itibar edilerek yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
Tarafların temyiz itirazları yerindedir. Kabulü ile, hükmün açıklanan nedenlerden ötürü (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 25.06.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.