23. Hukuk Dairesi 2012/6644 E. , 2013/516 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki iflas davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacı vekili, davalının müvekkili banka ile akdedilen kredi sözleşmelerini müşterek borçlu ve müteselsil kefil sıfatıyla imzaladığını, söz konusu kredi alacaklarının ödenmediğini, alacakların tahsili amacıyla girişilen ... takibine davalının ve diğer borçluların itiraz ettiğini, itirazın iptali için açılmış ... .... Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2002/ 499 Esas, 2005/45 Karar sayılı davası devam ederken davalının itirazından vazgeçtiğini ancak ... inkar tazminatının, yargılama giderinin ve vekalet ücretinin davalının da içinde bulunduğu diğer borçlulardan tahsiline karar verildiğini, bu ilama istinaden davalı aleyhine ... .... ... Müdürlüğü’nün 2011/2450 sayılı ilamlı takibine girişildiğini, ... emrinin tebliğine rağmen alacaklarının ödenmediğini, bu ilamın dışında davalı aleyhine başkaca ilamların da bulunduğu, davalının borçlarını ödemesi hususunda müvekkilini oyaladığını, adresini değiştirdiğini, ödeme yapmaktan kaçındığını ve tacir olarak tanındığını ileri sürerek, İİK’nın 177. maddesi gereğince davalının iflasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, müvekkilinin tacir olmadığını, tacirler hakkındaki hükümlerin davalıya uygulanamayacağını, tacir olmadığı halde iflasa tabi kişilerden de olmadığını ve İİK’nın 177. maddesindeki şartların bulunmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davalının tacir sıfatıyla ticaret sicilinde kaydının bulunmadığı bildirilmiş ise de, davalının aralarında bir bankanın da bulunduğu çok sayıda şirketin ortağı ve yöneticisi olduğu, davacı bankaya ve piyasaya yüklü miktarda borçlarının bulunduğu, bir kısım borçlarının ilama müstenit olduğu, ... emri ile istenmesine rağmen ödenmediği, İİK’nın 177. maddesinde öngörülen doğrudan doğruya iflas isteme koşullarının oluştuğu ve davalının tacir olduğu gerekçesiyle, davanın kabulü ile davalının İİK’nın 177. maddesi gereğince doğrudan iflasına karar verilmiştir.
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.
...) Dava, davalının İİK’nın 177. maddesi gereğince doğrudan iflası istemine ilişkindir. Türk Hukukunda kural olarak yalnız tacirlerin iflasına karar verilebilir. Kimlerin tacir sayılabileceği karar tarihinde yürürlükte bulunan 6762 sayılı TTK’nın ...., ...., .... ve .... ( 6102 sayılı TTK’nın ...., ...., .... ve .... ) maddelerinde sayılmıştır. Sermaye şirketlerinin ortakları ve yöneticileri sadece bu sıfatları nedeniyle iflasa tabi tutulamazlar. Bu kişilerin ayrıca tacir olması halinde iflası istenebilir.
Davalının gerçek kişi olarak sicilde kaydının bulunmadığı ... Ticaret Sicil Müdürlüğü’nün ....03.2012 tarihli cevabi yazısından anlaşılmaktadır. Mahkemece, davalının tacir olarak kabul edilebilmesi hususunda ticaret sicil müdürlüğü nezdinde yapılan araştırmadan başkaca bir araştırma da yapılmamıştır. Bu durumda, davalının iflasa tabi şahıslardan olup olmadığı hususunda delilleri sorularak, davalının tacir olduğu veya tacir sayıldığı yönünde ticaret sicil memurluğundan, borsalardan ve meslek odalarından gerekli araştırma ile davalının kendi adına işlettiği ticari işletmesi için tacir sıfatıyla vergi mükellefiyetinin bulunup bulunmadığı yönünde inceleme yapılarak, varılacak uygun sonuç çerçevesinde karar verilmesi gerekirken, yanılgılı gerekçe ve eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması bozmayı gerektirmiştir.
...) İİK"nın 177/.... maddesi uyarınca, Türkiye"de bir yerleşim yeri veya mümessili bulunan borçlunun dinlenmek için mahkemeye çağrılması gerekir. Mahkemece bu husus gözden kaçırılarak, borçlu ile ilgili anılan yasa hükmü uyarınca işlem yapılmadan, yazılı şekilde karar verilmiş olması da doğru olmamıştır.
...) Bozma nedenine göre, davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (... ve ...) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davalı yararına BOZULMASINA, (...) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 04.02.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.