3. Hukuk Dairesi 2014/5440 E. , 2014/10739 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : KIRIKKALE 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 12/12/2013
NUMARASI : 2013/105-2013/1051
Taraflar arasında görülen alacak, adi ortaklığın fesih ve tasfiyesi davasının yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hükmün temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması davalı vekili tarafından istenilmekle; taraflara yapılan tebligat üzerine duruşma için tayin olunan günde davacı vekili Av.M.. Y.. S.. geldi. Davalı ve vekili gelmedi. Gelen vekilin sözlü açıklamaları dinlendikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için saat 14.00"e bırakılması uygun görüldüğünden, belli gün ve saatte dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlenip, gereği düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili dilekçesi ile; müvekkili davacı ile davalının, birlikte inşaat yapıp satarak, elde edilecek gelirin paylaşılması hususunda, 21.07.2001 tarihli ortaklık sözleşmesi imzaladıklarını; bu bağlamda, davalıya, (arsa payı karşılığında) 45000 TL nakit ödendiğini; giderlerin ortak karşılanması kararlaştırıldığından; davacı tarafından 100000 TL"nin de inşaat yapımına sermaye olarak konulduğunu; inşaatın yapılıp bitirildiğini; yapılan tespitte satım sonucu müvekkilinin yaklaşık 155.684 TL alacağı bulunduğunun anlaşıldığını belirterek; açıklanan nedenle, 45000 TL sermayenin inşaat bitim tarihinden itibaren hesaplanacak reeskont faiziyle birlikte olmak üzere, fazlaya ilişkin hak saklı tutularak, toplam 155.684 TL" nin faiziyle tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının ödediği miktarın, 01.04.2005 tarihi itibariyle 37.776.50 TL olduğunu; bu ödemelerin, sadece, inşaat malzeme ve diğer giderler için yapıldığını; 45000 TL olarak kararlaştırılan arsa payının ödenmediğini; yapılan 11 dairelik inşaatla ilgili ise, davacının hiç bir ödemesinin bulunmadığını ve bu inşaatta ortaklık payının olmadığını; ortaklığın 2006 yılında sonlandırıldığını; 05.05.2009 tarihine kadar davacıya yapılan ödemelerin 100.000 TL olduğunu; davacının bir alacağının bulunmadığını savunup; davanın reddini istemiştir.
Mahkemece; bilirkişi raporuna göre, davacının bir alacağının bulunmadığı anlaşıldığından; davanın reddine karar verilmiş; hükmün, davacı vekili tarafından temyizi üzerine; Yargıtay 7. Hukuk Dairesinin 20.11.2012 tarih ve 212/3838-8163 sayılı ilamı ile;
"Dava adi ortaklık sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın reddine karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve soruşturma hüküm vermeye yeterli değildir.
Çözümü ancak özel veya teknik bir bilgiyi gerektiren hallerde bilirkişi oy ve görüşünün alınmasına karar verilebilir. Hakim, bilirkişi raporunu yeterli görmezse bilirkişiden ek rapor alabileceği gibi, gerçeğin ortaya çıkması için yeni bir bilirkişi incelemesi de yaptırabilir. Bilirkişi raporuna itiraz edilmesi halinde, itirazların yerinde olup olmadığının değerlendirilmesi de özel ve teknik bir bilgiyi gerektireceğinden hakim itirazı kendisi değerlendiremez ve ek rapor almadan veya yeni bir bilirkişi incelemesi yaptırmadan hüküm veremez.
...Hal böyle olunca mahkemece az yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular dikkate alınarak dosya konusunda uzman yeni bir bilirkişi kuruluna verilerek davacı tarafın itirazlarını da karşılar şekilde bilirkişiden yeterli ve denetime açık rapor alınmalı, bilirkişi kuruluna dava konusu inşaatın mimari ve mühendislik teknik özelliklerine göre (gerekirse yerinde inceleme yapılmak suretiyle) inşaat m2 maliyet bedeli yönünden hangi yapı sınıfı içerisinde (4A ya da 3B) bulunduğu açıklattırılmalı, yine dairelerin satış tarihi itibariyle gerçek rayiç değerlerinin belirlenmesi istenilmeli ve davanın niteliğine göre rayiç değerin tapu kaydında resmi satış bedeli olarak gösterilen değerden daha az olamayacağı bilirkişi kuruluna da hatırlatılmalı, daha sonra toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna uygun bir karar verilmelidir.Mahkemece böylesine bir araştırma ve soruşturma yapılmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir." gerekçesiyle mahkeme kararı bozulmuştur.
Mahkemece, bozmaya uyulmuş yeniden yapılan yargılama sonucunda; "..... Davacı ve davalının 21/07/2004 tarihinde yapmış oldukları ortaklık sözleşmesi ile Kırıkkale İli, ..... Mahallesi 2.Kısım 4122 ada 4-12,5-11 parseller üzerine kat karşılığı inşaat yapılması, inşaattan elde edilen gelirin eşit şekilde paylaşımı konusunda anlaşma yaptıkları, adi ortaklık kurup 4122 ada 4-12 nolu parselin 90.000,00 TL" ye satın alındığı, 4122 ada 5-11 nolu parsel maliki C..G..." e 4,5 daire verilerek inşaata başlanıldığı ve inşaatın tamamlanarak bitirildiği, tarafların davacının memuriyete girmesi nedeni ile adi ortaklığı sona erdirdikleri, Borçlar Kanununun 538. maddesi gereğince ortaklığın tasfiyesi hususunda anlaşamadıklarından mahkememizce 22/06/2010 tarihinde davacı ve davalı bizzat dinlenerek tarafların kurmuş oldukları adi ortaklığa katkılarının ne olduğu hususunda açıklama getirmeleri istenilmiş, taraflardan bu yönde açıklayıcı beyanları alınmış, davacı ve davalının
21/07/2004 tarihinde kurmuş oldukları adi ortaklığın sona erip ermediği ,sona ermiş ise ortaklığın tasfiyesi sonucu davacının davalıdan alacağı bulunup bulunmadığı hususunda Yargıtay 7. Hukuk Dairesinin bozma ilamı gereğince iki ayrı bilirkişi heyetinden rapor alınmış, bilirkişi heyetleri tarafından verilen raporlarda da belirtildiği üzere taraflar arasındaki ortaklığın sona erdiği, dava konusu Kırıkkale ili ..... Mah. 2. Kısım 4122 ada 4-12 nolu parseller ile 4122 ada 5-11 nolu parsellere yapılan binaların sınıfının 3 B sınıfına dahil olup taşınmazlara yapılan binalardan ötürü taraflarca yapılan harcamalar, tarafların ortaklığa yapmış oldukları katkı ve dairelerin satış fiyatları göz önünde bulundurulduğunda davacının davalıdan ortaklıktan kaynaklı 147.804,00 TL alacağının bulunduğunun tespit edildiği anlaşıldığından usul ve yasaya uygun hazırlanan gerekçeli, denetime ve hüküm kurmaya elverişli bozma ilamı doğrultusunda alınan üçlü bilirkişi heyetlerinin raporları doğrultusunda davacının davasının kısmen kabul kısmen reddine karar vermek gerekmiş ve takdiren aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur." gerekçesiyle davacının davasının kısmen kabul kısmen reddi ile; 147.804,00 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacının fazlaya ilişkin isteminin reddine karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine ve bozma ilamına uyularak hüküm verilmiş olmasına göre, davalı vekilinin sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Ancak, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacının yaptığı ödemelerle ilgili dayanılan, 01.04.2005 tarihli, müşterek imzalı hesap görme (A-1) belgesinde; davacının yaptığı ödemeler 37.776 TL olarak belirtilmiş, aynı şekilde davalının yaptığı ödemelerin de 41.456,50 TL +1.500 TL olduğu belirtilmiş bulunmaktadır. Mahkemece, davalının yaptığı bu ödemelerin, yapılan alacak hesabında gözetilmesi zorunludur. Zira, davacının yaptığı ödemelerin kabul edilip, davalının yaptığı ödemelerin ise, kabul görmemesi hakkaniyete aykırıdır. Bundan ayrı, davalının kendisine ait inşaat kalıplarını, ortak yapılan inşaatta kullandığı hususunda taraflar arasında uyuşmazlık yoktur. Kalıpların bu kullanımının karşılığıda, bozmadan önceki bilirkişi raporunda 11.310 TL olarak belirlenmiştir. O halde, mahkemece; belirlenen bu miktar, ortaklığa davalı tarafından yapılan harcama olarak kabul edilmeli ve değerlendirme buna göre yapılmalıdır. Mahkemece, bu yönlerde yanılgılı değerlendirme ve eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 01.07.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.