Davacı ilk prim kesinti tarihinden itibaren 2926 sayılı Yasa kapsamında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre davalının sair temyiz itirazlarının reddine.
2-Dava davacının teslim ettiği ürün bedelinden ilk prim kesintisinin tevkifat yolu ile yapıldığı tarihi takip eden aybaşından itibaren 2926 sayılı Yasa"ya tabi tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbiti istemine ilişkindir.
Mahkemece davacının ilk prim kesintisinin yapıldığı tarihi takip eden aybaşı olan 1.5.1996 tarihinden itibaren 1996 yılı 2 ve 3. dönemindeki SSK"lı hizmetleri dışındaki dönemde tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79.maddesine koşut geçmiş tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tesbitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. madde de belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 50 yaşını dolduran kadınlarla, 55 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım Bağ-Kur sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır.Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan resen tescil başlığını taşıyan 9.maddeye göre bu yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36.maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2.madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek Bağ-Kur’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçim de prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. Bağ-Kur’un iş bu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 10.maddesine göre kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve
Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış kooperatifler kanununa göre kurulan pancar ekicileri İstihsal Kooperatifleri ile Birliği, T.Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır.
Yapılan incelemede davacının Ziraat Odası kaydının 20.8.2002 tarihinde başladığı Tarım Kredi Kooperatif kaydının bulunmadığı, üzerine kayıtlı ziraat arazisinin bulunduğu, davacının sattığı Şeker pancarı bedelinden ilk kesintinin 19.4.1996 tarihinde yapıldığı başka kesintinin olmadığı,, 1.12.2005 tarihinde tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak kayıt ve tescil edildiği, 1.1.1991-31.12.1996 tarihleri arasında da 2925 sayılı Yasa kapsamında sigortalı olduğu görülmektedir.
Mahkemece davacının ilk sigortalılık başlangıç tarihinin 1.5.1996 tarihi olduğunun kabulü ile 1.5.1996-31.12.1996 tarihleri arasında sigortalı olduğunun tesbitine karar verilmiş olması ve davacının 1.5.1996 tarihinde başlayan 2926 sayılı Yasa kapsamındaki sigortalılığı ile çakışan 1996 dönemindeki 2925 sayılı Yasa"ya tabi sigortalılık süresinin dışlanmasına karar verilmiş olması isabetlidir. Ancak bu tarihten sonraki dönemde prim kesintisi yapıldığına ilişkin bir belge bulunmadığı tarımsal faaliyeti de kanıtlanamadığı halde 1.1.1997-1.12.2005 tarihleri arasındaki döneme ilişkin istemin kabulüne karar verilmiş olması ayrıca davacı 1.12.2005, tarihinde davalı kurumca sigortalı olarak kayıt ve tescil edildiği ve hukuki yarar bulunmadığı halde 1.12.2005- 25.7.2006 döneminide kapsar şekilde tesbit kararı verilmiş olması hatalı olmuştur.
Yapılacak iş davacının Pancar Ekiciler Kooperatifine ortak olup olmadığı ortak olmuşsa hangi tarihte kayıt olduğu Toprak Mahsulleri ofisine ürün teslim edip etmediği, etmiş ise teslim ettiği yıllar ve bu nedenle yapılan Bağ-Kur prim kesinti tarihlerinin sorularak alınan cevaplar dosyadaki diğer bilgi ve belgelerle birlikte değerlendirildikten sonra oluşacak sonuca göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular dikkate alınmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 30.1.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.
